Theo Bộ trưởng Bộ NN-PTNT Nguyễn Xuân Cường, hiện nay Việt Nam đã có đội tàu thuyển khai thác lên đến 11.000 chiếc. Xuất khẩu thủy sản đã đạt trên 7 tỷ USD, dự kiến chạm mốc 8 tỷ USD trong năm nay; ngành thủy sản giải quyết việc làm cho 5 triệu lao động...
Ngành thủy sản đang đứng trước 3 thách thức: khai thác cạn kiệt tài nguyên thủy sản, rất đáng báo động; biến đổi khí hậu tác động mạnh, ảnh hưởng sinh kế của hàng triệu lao động trong ngành thủy sản; Việt Nam đứng thứ 3 về xuất khẩu thủy sản, đối mặt áp lực về các hàng rào kỹ thuật của các nước... đòi hỏi phải phát triển bền vững thủy sản để ổn định thị trường.
Luật thủy sản lần này nhằm phát triển ngành thủy sản Việt Nam ổn định, bền vững.
Với những tranh luận về lực lượng kiểm ngư, Bộ trưởng cho rằng, Ủy ban Châu Âu vừa qua cảnh báo "thẻ vàng" đối với hải sản của Việt Nam vì những nỗ lực của Việt Nam chưa đủ để chống lại nạn khai thác bất hợp pháp.
“Câu chuyện này đều xoay quanh câu chuyện quản lý: nguồn gốc khai thác, truy suất hàng hóa… Vì thế lần này phải luật định rõ ràng để quản lý chặt chẽ hơn, bền vững hơn về khai thác thủy sản. Trong đó, vấn đề kiểm ngư là rất quan trọng”, Bộ trưởng Bộ NN-PTNT nói.
Theo ông, khu vực biển chúng ta rất nhạy cảm, ngư trường khác mặt đất, đòi hỏi phải có lực lượng chấp pháp ở các tỉnh thành có biển để giải quyết, xử lý những vấn đề phát sinh. Nếu không có lực lượng chấp pháp đặc thù là kiểm ngư thì không thể giải quyết được các vấn đề trên biển.
“Có nhiều việc lực lượng thanh tra chuyên ngành thủy sản không thể giải quyết được. Ngăn chặn các phương tiện hủy diệt thủy sản, hay kể cả việc cứu nạn cứu hộ, phòng chống bão lũ... không thể dựa hết vào quân đội, công an... Do đó cần thiết có lực lượng kiểm ngư ở tỉnh”, Bộ trưởng nói.
Tuy nhiên, nhiều ý kiến ĐB tranh luận sôi nổi cho rằng Việt Nam là quốc gia về biển đảo, vì thế lực lượng kiểm ngư là rất quan trọng.
Các ĐB: Nguyễn Việt Thắng (Bến Tre), nguyên Thứ trưởng Bộ Thủy sản, nay là Chủ tịch Hội nghề cá Việt Nam, ĐB Triệu Thế Hùng (Điện Biên), Nguyễn Thanh Hiền (Nghệ An), Đỗ Thị Lan (Quảng Ninh)... đều tán thành thành lập kiểm ngư Trung ương và kiểm ngư cấp tỉnh ở các tỉnh thành có biển, nhưng phải bảo đảm không phình bộ máy. Hội nghề cá Việt Nam cũng đã có văn bản đề nghị phải thành lập kiểm ngư từ Trung ương xuống tỉnh ở các tỉnh thành có biển.
