Nhân kỷ niệm 69 năm thành lập ngành ngoại giao (28-8-1945 – 28-8-2014), đồng chí Nguyễn Hồng Lĩnh, Thành ủy viên, Giám đốc Sở Ngoại vụ TPHCM đã trao đổi với phóng viên Báo SGGP về công tác đối ngoại của TP trong thời gian qua và phương hướng sắp tới.
* Phóng viên: Nhân kỷ niệm ngày thành lập ngành ngoại giao, đồng chí có thể cho biết vai trò của Sở Ngoại vụ thành phố đối với các hoạt động ngoại giao nói chung, hoạt động đối ngoại của thành phố nói riêng?
* Ông NGUYỄN HỒNG LĨNH: Khác với các cơ quan ngoại vụ địa phương ở Việt Nam, Sở Ngoại vụ TPHCM có vai trò vừa là cơ quan đại diện phía Nam của Bộ Ngoại giao, vừa là cơ quan tham mưu và thực hiện công tác đối ngoại của TPHCM. Đây được xem là địa bàn đặc biệt, là trung tâm nhiều mặt của cả nước và là một trong những tâm điểm chú ý của dư luận trong nước và quốc tế. Chính vì vậy, việc xử lý các vấn đề đối ngoại tại TPHCM đòi hỏi vừa phải nhanh nhạy, quyết đoán vừa phải thận trọng, toàn diện. Với bề dày truyền thống và được sự quan tâm chỉ đạo của lãnh đạo thành phố cũng như Bộ Ngoại giao, Sở Ngoại vụ TPHCM ngày càng khẳng định được uy tín qua hiệu quả công việc, đạt được sự tin tưởng của lãnh đạo Bộ Ngoại giao, lãnh đạo, các sở ban ngành thành phố, các cơ quan ngoại vụ địa phương ở khu vực phía Nam.
Sở Ngoại vụ TPHCM đã phối hợp đón tiếp trọng thể, an toàn cho các đoàn khách quốc tế. Trong ảnh: Chủ tịch UBND TPHCM Lê Hoàng Quân tiếp Chủ tịch EC José Manuel Durão Barroso. Ảnh: VIỆT DŨNG
* Đại hội Đảng lần thứ XI đề ra định hướng đối ngoại “chủ động tích cực hội nhập quốc tế”, với vai trò là đơn vị tham mưu về quan hệ đối ngoại của TP, Sở Ngoại vụ TPHCM đã có những đóng góp nổi bật như thế nào trong thời gian qua?
* Hàng năm, Sở Ngoại vụ chủ trì và phối hợp đón tiếp chu đáo, trọng thị, đảm bảo an toàn tuyệt đối cho hàng trăm đoàn khách quốc tế, trong đó có nhiều đoàn nguyên thủ quốc gia. Bên cạnh đó, sở cũng đã chủ trì tổ chức nhiều chuyến công tác nước ngoài của lãnh đạo cấp cao thành phố với nội dung và chương trình làm việc được chuẩn bị kỹ lưỡng, lồng ghép hiệu quả các chương trình xúc tiến thương mại, đầu tư, du lịch…
Sở đã phối hợp với các đơn vị của Bộ Ngoại giao tham mưu cho thành phố mở rộng quan hệ hợp tác hữu nghị quốc tế với nhiều địa phương tiềm năng trên thế giới, đồng thời đưa các mối quan hệ đã có đi vào chiều sâu với nhiều hoạt động hợp tác thiết thực, hiệu quả. Hiện nay, thành phố đã thiết lập quan hệ kết nghĩa với 34 địa phương nước ngoài, góp phần giúp thành phố trao đổi kinh nghiệm, đào tạo nguồn lực trong các lĩnh vực như: thích nghi và ứng phó với biến đổi khí hậu, quy hoạch đô thị, bảo vệ môi trường…
Với sự chỉ đạo sát sao của Bộ Ngoại giao, Thành ủy và UBND TPHCM, Sở Ngoại vụ luôn được xem là cầu nối tích cực giữa các cơ quan trung ương và địa phương trong việc xử lý chặt chẽ và kịp thời các vấn đề nhạy cảm, phức tạp trong quan hệ đối ngoại, góp phần đảm bảo an ninh chính trị đối ngoại, tạo môi trường ổn định cho sự phát triển kinh tế - xã hội của thành phố.
Song song với các hoạt động đối ngoại trên địa bàn TPHCM, Sở Ngoại vụ còn là cánh chim đầu đàn trong vai trò hỗ trợ cho các cơ quan ngoại vụ địa phương phía Nam, từ Đà Nẵng trở vào thông qua việc chia sẻ thông tin, tăng cường hợp tác trong các hoạt động xúc tiến đầu tư, thương mại, du lịch, bảo hộ công dân và những vụ việc có liên quan đến người nước ngoài; đào tạo, bồi dưỡng kiến thức ngoại giao và ngoại ngữ cho hàng ngàn cán bộ thành phố và các tỉnh ở phía Nam.
* Trước tình hình Trung Quốc hạ đặt trái phép giàn khoan Hải Dương-981 trong vùng đặc quyền kinh tế của chúng ta vừa qua, Sở Ngoại vụ đã góp phần đấu tranh bảo vệ chủ quyền quốc gia như thế nào ?
* Có thể nói, trước tình hình phức tạp liên quan đến việc Trung Quốc hạ đặt trái phép giàn khoan trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam vào tháng 5 vừa qua, Sở Ngoại vụ đã tích cực, chủ động ứng phó 24/24 giờ với các giải pháp nhanh chóng, kịp thời và hiệu quả. Việc tôi có buổi gặp Tổng Lãnh sự Trung Quốc tại TPHCM để phản đối hành động hạ đặt giàn khoan 981 trái phép xâm phạm chủ quyền Việt Nam, là thể hiện thái độ kiên quyết và lập trường chính nghĩa của Việt Nam. Bên cạnh đó, sở đã chủ động, kịp thời cung cấp thông tin về lập trường, quan điểm của Việt Nam về vấn đề biển Đông cũng như cơ sở pháp lý về chủ quyền của Việt Nam tại khu vực này cho các tổng lãnh sự quán tại TPHCM, các hiệp hội doanh nghiệp nước ngoài…, đồng thời tích cực phối hợp với các đơn vị của Bộ Ngoại giao, các cơ quan Trung ương, cơ quan an ninh kịp thời xử lý các vấn đề phức tạp nảy sinh.
* Với vai trò cơ quan tham mưu công tác đối ngoại của TPHCM, thành phố sẽ làm gì để tiếp tục thực hiện chủ trương chủ động và tích cực hội nhập toàn diện?
* Tiếp tục triển khai đường lối đối ngoại được nêu trong Chiến lược Phát triển kinh tế - xã hội 2011 - 2020 của Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XI: “… Mở rộng quan hệ đối ngoại, chủ động hội nhập, nâng cao vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế”; và Nghị quyết Đại hội Đảng bộ TPHCM lần thứ IX nhiệm kỳ 2010 - 2015, công tác đối ngoại của thành phố sẽ được triển khai theo các hướng chính như sau:
Thứ nhất, tiếp tục đón tiếp trọng thị và an toàn cho các đoàn quốc tế đến TPHCM, và tổ chức chu đáo, hiệu quả, tiết kiệm các đoàn công tác của lãnh đạo thành phố ra nước ngoài công tác với chương trình hoạt động đa dạng, có chiều sâu và chủ động lồng ghép các nội dung kinh tế, nghiên cứu, trao đổi kinh nghiệm.
Thứ hai, tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động ngoại giao kinh tế nhằm phục vụ mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của thành phố. Chủ động, tích cực phối hợp chặt chẽ và hiệu quả với các cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài và cơ quan đại diện nước ngoài tại thành phố để tìm kiếm các đối tác tin cậy, các nguồn vốn đầu tư, kết hợp quảng bá các thế mạnh và những dự án ưu tiên của thành phố ra bên ngoài.
Thứ ba, tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động liên quan đến bảo vệ chủ quyền biển đảo của Tổ quốc. Kiên quyết đấu tranh với những luận điệu sai trái, sự phi lý của Trung Quốc liên quan đến chủ quyền không thể tranh cãi của Việt Nam ở biển Đông. Kịp thời tham mưu và xử lý các tình huống phức tạp trong việc thể hiện tinh thần yêu nước đối với biển đảo của Tổ quốc.
Thứ tư, triển khai các hoạt động ngoại giao văn hóa một cách hiệu quả và thiết thực nhằm góp phần xúc tiến thương mại, đầu tư, quảng bá du lịch, văn hóa của Việt Nam. Ngoài ra, chú trọng các công tác thông tin tuyên truyền đối ngoại, nhằm chuyển tải các thông tin chính thức về Việt Nam và thành phố đến bạn bè quốc tế.
Thứ năm, phát huy hơn nữa vai trò của các hoạt động đối ngoại nhân dân thông qua việc đổi mới và đa dạng hóa hình thức quan hệ với các đối tác, tăng cường giao lưu đối thoại nhằm tranh thủ sự ủng hộ quốc tế. Tiếp tục tăng cường quan hệ với các hiệp hội, tổ chức nhân dân các nước.
Thứ sáu, đẩy mạnh công tác người Việt Nam ở nước ngoài bằng cách đổi mới phương thức, đa dạng hóa các hoạt động, hoàn thiện khuôn khổ pháp lý nhằm thu hút và phát huy nguồn lực, tri thức của kiều bào phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước; tăng cường nghiên cứu, phân tích và đề xuất chính sách liên quan đến cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài.
* Xin cảm ơn đồng chí!
THỤY VŨ thực hiện
