Đề nghị tiếp tục giảm lãi suất cho vay trong các lĩnh vực ưu tiên

Báo cáo kinh tế vĩ mô quý 1-2019 vừa được Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM) công bố sáng 19-4 với nhiều kiến nghị đáng lưu ý, trong đó có việc nghiên cứu khả năng tiếp tục giảm lãi suất cho vay trong các lĩnh vực ưu tiên.

Trình bày Báo cáo tại hội thảo, ông Nguyễn Anh Dương, Trưởng Ban Kinh tế vĩ mô (CIEM) nêu nhận định, quý 1-2019 mặt bằng lãi suất huy động và cho vay được giữ ổn định. Lãi suất huy động phổ biến ở mức 0,5-1%/năm đối với tiền gửi không kỳ hạn, 4,5-5,5%/năm với kỳ hạn dưới 6 tháng, 5,5-6,5%/năm với kỳ hạn 6-12 tháng và 6,6-7,3%/năm đối với kỳ hạn trên 12 tháng.

Đề nghị tiếp tục giảm lãi suất cho vay trong các lĩnh vực ưu tiên ảnh 1 Ông Nguyễn Anh Dương, Trưởng Ban Kinh tế vĩ mô (CIEM) trình bày Báo cáo tại hội thảo 
Diễn biến tích cực trên chủ yếu do một số ngân hàng thương mại lớn có xu hướng giảm lãi suất huy động hoặc duy trì lãi suất huy động thấp. Bên cạnh đó, thanh khoản của hệ thống ngân hàng khá dồi dào trong khi giải ngân tín dụng chưa tăng mạnh.

Ngoài ra, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) công bố không tăng lãi suất trong năm 2019, nên không tạo ra áp lực tăng lãi suất huy động VND để giữ chân tiền đồng.

Mặt bằng lãi suất cho vay tiếp tục ổn định. Lãi suất cho vay ngắn hạn phổ biến ở mức 6-9%/năm và 9-11%/năm đối với lãi suất cho vay trung và dài hạn.

Các ngân hàng thương mại nhà nước đã chủ động giảm khoảng 0,5 điểm %/năm đối với lãi suất cho vay để hỗ trợ các doanh nghiệp trong các lĩnh vực ưu tiên, hỗ trợ các doanh nghiệp thu mua lúa gạo và hỗ trợ các hộ chăn nuôi chịu thiệt hại do dịch tả lợn châu Phi…

Tính đến ngày 25-3, tổng phương tiện thanh toán tăng 2,67% so với cuối năm 2018 và 10,99% so với cuối quý 1-2018. Tốc độ tăng M2 tiếp tục chậm lại đáng kể so với cùng kỳ 2017-2018.

Đề nghị tiếp tục giảm lãi suất cho vay trong các lĩnh vực ưu tiên ảnh 2 Giao dịch tại Ngân hàng TMCP Phương Đông (OCB). Ảnh: THÀNH TRÍ
Nhóm chuyên gia của CIEM nhận định, diễn biến tín dụng trong quý 1-2019 chịu ảnh hưởng của một số nguyên nhân, như Ngân hàng Nhà nước kiểm soát tín dụng cho các lĩnh vực tiềm ẩn nhiều rủi ro, tập trung tín dụng cho sản xuất; chủ trương đẩy lùi tín dụng đen và lộ trình cắt giảm tín dụng ngoại tệ để chống đô la hóa trong năm 2019.

Đặc biệt, cần phân biệt "tín dụng đen" dường như còn bị đánh đồng với "tín dụng phi chính thức”, vì nếu đánh đồng thì rất có thể các chính sách hướng tới giảm tín dụng đen có thể hạn chế sự sáng tạo trong lĩnh vực tài chính - ngân hàng và hạn chế nguồn vốn phi ngân hàng cần thiết cho nhu cầu của doanh nghiệp và người tiêu dùng.

Một điểm đáng lưu ý khác trong lĩnh vực ngân hàng là mô hình cho vay ngang hàng đang dần trở nên phổ biến ở Việt Nam với khoảng 76 tổ chức cung ứng dịch vụ qua internet và 41 tổ chức qua mạng điện thoại di động.

Trong khi mô hình kinh doanh mới này còn gặp nhiều rào cản về pháp lý, thì nó lại nguy cơ biến tướng thành tín dụng đa cấp hay tín dụng đen – nhóm tác giả Báo cáo cảnh báo.

Liên quan đến xử lý nợ xấu có thêm chuyển biến, Báo cáo cho rằng vấn đề chính đối với xử lý nợ xấu vẫn là: khó khăn trong việc toàn quyền đấu giá các tài sản thế chấp (ngân hàng thương mại mới chỉ có quyền thu giữ sau  Nghị quyết 42) và công tác thi hành án. Việc kiểm soát tín dụng cho bất động sản cũng khiến nguồn lực cho xử lý tài sản đảm bảo bị hạn chế…

Trong phần kiến nghị, các tác giả Báo cáo đưa ra nhiều đề xuất táo bạo; bao gồm sớm ban hành chiến lược quốc gia về tài chính toàn diện, tạo điều kiện cho người dân và doanh nghiệp tiếp cận tài chính, giảm tệ nạn tín dụng đen; trong khi vẫn tạo điều kiện cho tín dụng phi chính thức phát triển lành mạnh.

Đồng thời, nghiên cứu khả năng tiếp tục giảm lãi suất cho vay cho các lĩnh vực ưu tiên; cân nhắc lùi lộ trình cắt giảm tín dụng ngoại tệ để hỗ trợ cho doanh nghiệp; ban hành các quy định về quản lý ngoại hối thông thoáng hơn đối với các quỹ, doanh nghiệp đầu tư trong lĩnh vực đổi mới, sáng tạo; tránh đề ra các mục tiêu "cứng" đối với công tác điều hành tỷ giá…

Tin cùng chuyên mục