* Từ năm học 2018 - 2019, áp dụng chương trình giáo dục phổ thông mới
(SGGPO).– Sáng 27-9, tiếp tục chương trình làm việc, Ủy ban Thường vụ (UBTV) Quốc hội đã cho ý kiến về tờ trình Đề án đổi mới chương trình, sách giáo khoa (CT-SGK) giáo dục phổ thông và dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về đổi mới CT-SGK giáo dục phổ thông.
778,8 tỷ đồng để xây dựng, thực hiện CT-SGK phổ thông sau năm 2015
Trình bày tờ trình của Chính phủ về đề án này, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD-ĐT) Phạm Vũ Luận cho biết, đề án lần này sẽ đổi mới nhiều vấn đề của CT-SGK phổ thông, từ chuyển hướng dạy và học sang phát triển năng lực học sinh; đổi mới thi cử đến việc biên soạn SGK.
Về xây dựng chương trình mới, Bộ sẽ xây dựng, thực nghiệm chương trình giáo dục phổ thông bao gồm cả chương trình chung cũng như các môn học. Về biên soạn SGK mới, thực hiện chủ trương 1 chương trình nhiều bộ SGK, trong đó chỉ có chương trình là mang tính pháp lý (hiện nay là cả chương trình và SGK đều mang tính pháp lý), còn SGK là một tài liệu quan trọng cùng với các tài liệu khác để học sinh học tập. Điều này theo lý giải của Bộ GD-ĐT là nhằm huy động được trí tuệ, sự sáng tạo của các tổ chức cá nhân trong biên soạn SGK, đáp ứng nhu cầu đa dạng của giáo viên và học sinh trong sử dụng SGK và các tài liệu; triệt bỏ độc quyền trong SGK; phù hợp với trình độ học sinh từng vùng miền.
Bộ GD-ĐT chủ trương bộ sẽ tham gia biên soạn 1 bộ SGK có sự tham gia của các tổ chức cá nhân khác nhằm chủ động được về SGK. Tuy nhiên, phương án này có thể làm các tổ chức, cá nhân không biên soạn SGK nữa, vì không muốn “đụng” vào SGK của Bộ.
“Nhưng Bộ không chủ trương có một bộ SGK duy nhất mà hướng tới có nhiều bộ SGK. Nếu Quốc hội đồng ý phương án này thì Bộ sẽ đẩy mạnh tuyên truyền để nói rõ việc Bộ chủ trì biên soạn 1 bộ SGK là nhằm tăng tính chủ động trong việc thực hiện CT-SGK mới, ít nhất là có 1 bộ SGK. Việc Bộ làm 1 bộ SGK không ảnh hưởng đến việc có nhiều bộ SGK; các bộ SGK khác nếu đáp ứng tiêu chuẩn đều được khuyến khích lưu hành trong trường học”, ông Luận nhấn mạnh.
Bộ trưởng Bộ GD-ĐT cũng cho biết, phương án 2 là giao các tổ chức cá nhân biên soạn, Bộ thẩm định lựa chọn 1 bộ tốt nhất. Tuy nhiên, ý kiến của Chính phủ thiên về phương án 1: Bộ GD-ĐT chủ động biên soạn 1 bộ SGK, đồng thời tăng cường tuyên truyền để xã hội có thêm lựa chọn đối với các bộ SGK của tổ chức, cá nhân biên soạn.
Giải thích việc lựa chọn SGK ra sao khi có nhiều bộ SGK? Bộ trưởng cho biết, trường sẽ thảo luận để lựa chọn bộ SGK cho từng môn học trên cơ sở ý kiến của giáo viên, Hội đồng chuyên môn, phụ huynh. “Như vậy là có chọn lựa, không phải là “buông” khi có nhiều bộ SGK” - ông Luận nhấn mạnh.
Việc biên soạn tài liệu hướng dẫn dạy học theo chương trình mới sẽ do Bộ ban hành, nhưng khuyến khích các địa phương có hướng dẫn phù hợp với đặc điểm của từng địa phương.
Ông Luận cũng cho biết, sẽ có riêng đề án bảo đảm cơ sở vật chất cho giáo dục phổ thông sẽ gắn với đề án đổi mới đổi mới đội ngũ giáo viên.
Về khái toán kinh phí thực hiện CT-SGK mới, Bộ trưởng Phạm Vũ Luận nêu rõ, sau khi bộ GD-ĐT biên soạn bộ SGK sẽ tiến hành bán đấu giá bản quyền để các Nhà xuất bản thực hiện. Kinh phí thu được từ bán bản quyền sẽ nộp ngân sách nhà nước. Theo đó, cần khoảng 462 tỷ đồng để tập huấn cho đội ngũ biên soạn SGK, kể cả lực lượng của các tổ chức cá nhân viết SGK; thẩm định SGK. Bộ dự kiến trong thời gian đầu có 4 bộ SGK, của cả Bộ và các tổ chức cá nhân biên soạn.
Tuy nhiên, 462 tỷ đồng này chưa bao gồm kinh phí đào tạo lại đội ngũ giáo viên cũng như hỗ trợ địa phương để thực hiện CT-SGK mới. Bộ GD-ĐT cho biết cần thêm 316,8 tỷ đồng để biên soạn tài liệu giáo dục của địa phương; cung cấp kinh phí tập huấn cho địa phương, ghi hình bài giảng phát trên mạng; hỗ trợ tập huấn cho giáo viên ở vùng khó khăn.
Như vậy, tổng cộng kinh phí để triển khai đề án CT-SGK mới là là 778,8 tỷ đồng. Trong đó, 504,4 tỷ đồng là ngân sách TƯ; 274,4 tỷ đồng từ ngân sách địa phương. Tuy nhiên, theo ông Luận kinh phí có thể còn phát sinh thêm.
Về lộ trình thực hiện CT-SGK mới: giai đoạn 1 (tháng 1-2015 đến tháng 6-2017) sẽ chuẩn bị các điều kiện để xây dựng CT-SGK mới; giai đoạn 2 (tháng 7-2017 đến tháng 6-2018) sẽ xây dựng, điều chỉnh, hoàn thiện, bổ sung chế độ, chính sách liên quan đến việc thực hiện CT-SGK mới, bán đấu giá bản quyền bộ SGK do Bộ thực hiện; giai đoạn 3 (tháng 7-2018 đến tháng 12-2021) sẽ triển khai áp dụng chương trình mới, bắt đầu từ năm học 2018 - 2019.
Đề án CT-SGK đã có tính khả thi
Trình bày báo cáo thẩm tra về các nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội Đào Trọng Thi cho biết, Ủy ban nhất trí với chủ trương sử dụng nhiều SGK cho mỗi môn học và thực hiện xã hội hóa việc biên soạn, xuất bản SGK phổ thông một cách hợp lý và có điều kiện. Theo đó, đồng ý Bộ GD-ĐT biên soạn một bộ SGK đảm bảo sự chủ động về thời gian công việc và kiểm soát được chất lượng nội dung cần thiết trong quá trình triển khai thực hiện lộ trình, kế hoạch đổi mới CT-SGK trên quy mô toàn quốc và đồng thời ở cả 3 cấp học.
Về kinh phí thực hiện Đổi mới CT-SGK giáo dục phổ thông, ông Đào Trọng Thi cho rằng, Đề án của Chính phủ đã liệt kê khá chi tiết các nội dung, hạng mục thuộc các khâu trong quy trình biên soạn CT-SGK phổ thông và tách riêng nguồn tài chính chi qua ngân sách trung ương với nguồn tài chính chi qua ngân sách địa phương và nguồn tài chính xã hội hóa từ các cá nhân, tổ chức khác. Khái toán kinh phí thực hiện nhiệm vụ ở trung ương tương đối cụ thể, hợp lý và có tính khả thi. Ủy ban đề nghị Ban soạn thảo bổ sung thêm phần khải toán kinh phí thực hiện nhiệm vụ của các địa phương để có khái toán tổng thể kinh phí chi cho Đề án đổi mới CT-SGK giáo dục phổ thông.
Về lộ trình triển khai thực hiện đổi mới CT-SGK giáo dục phổ thông, Ủy ban nhất trí về cơ bản các bước tiến hành nêu trong lộ trình thực hiện như Tờ trình của Chính phủ đề xuất nhưng đề nghị cân nhắc dành thời gian thích đáng cho việc thực nghiệm chương trình mới. Cần tổ chức đánh giá tình trạng về đội ngũ giáo viên, cán bộ quản lý và cơ sở vật chất, trang thiết bị giáo dục để xác định kế hoạch triển khai đổi mới CT-SGK mới cụ thể cho từng cơ sở giáo dục. Việc triển khai đại trà CT-SGK mới cũng cần cân nhắc hợp lý. Đối với cấp tiểu học có thể thực hiện đồng thời ở tất cả các lớp, nhưng đối với cấp trung học cơ sở, trung học phổ thông thì cần theo hình thức cuốn chiếu ở mỗi cấp học.
Ông Đào Trọng Thi nhấn mạnh, hồ sơ trình Dự thảo Nghị quyết đã được chuẩn bị đầy đủ theo quy định. Ủy ban đề nghị Ban soạn thảo tiếp tục hoàn chỉnh Dự thảo Nghị quyết cả về nội dung lẫn hình thức theo yêu cầu; hoàn chỉnh Đề án, đặc biệt luận giải khoa học hơn những vấn đề đổi mới về CT-SGK giáo dục phổ thông lần này để Quốc hội có đủ căn cứ xem xét ban hành Nghị quyết trong kỳ họp tới.
| |
PHAN THẢO
