Theo Thông tư 24 năm 2015 của Ngân hàng Nhà nước (NHNN), từ ngày 1-4-2016, các ngân hàng thương mại sẽ chấm dứt cho các doanh nghiệp vay ngoại tệ rồi chuyển thành VND để mua nguyên vật liệu phục vụ sản xuất kinh doanh. Quy định này đang khiến nhiều doanh nghiệp lo ngại. Ngày 31-3, ông Bùi Quốc Dũng (ảnh), Vụ trưởng Vụ Chính sách tiền tệ (NHNN), đã có cuộc trao đổi xung quanh vấn đề này.
Phóng viên: Thưa ông, hiện đang có ý kiến về những quy định tại Thông tư 24 rằng, NHNN đang “siết” lại các đối tượng có nhu cầu vay ngoại tệ từ ngày 1-4-2016. NHNN giải thích như thế nào về điều này?
Ông BÙI QUỐC DŨNG: Trên thực tế, 4 nhóm khách hàng có nhu cầu ngoại tệ chính đáng vẫn được vay ngoại tệ như trước đây, theo Thông tư 43 năm 2014 của NHNN.
Còn theo Thông tư 24, ba nhóm 1, 2, 3 tiếp tục được vay như bình thường. Riêng với nhóm đối tượng thứ 4, vay ngoại tệ để đáp ứng các nhu cầu vốn ở trong nước nhằm thực hiện phương án sản xuất, kinh doanh hàng hóa xuất khẩu qua cửa khẩu biên giới Việt Nam mà khách hàng vay có đủ ngoại tệ từ nguồn thu xuất khẩu để trả nợ vay, thời hạn thực hiện việc cho vay theo quy định tại Thông tư 24 là đến 31-3-2016. Thực tế, nhóm đối tượng này không phải do nhu cầu sử dụng ngoại tệ, mà vay ngoại tệ để bán ra lấy VND sử dụng trong nước, mục tiêu hưởng lãi suất thấp của tiền vay ngoại tệ. So với quy định tại Thông tư 43 (thời hạn cho nhóm đối tượng này quy định đến 31-12-2015) thì thời hạn thực hiện cho vay đối với nhóm đối tượng này tại Thông tư 24 còn được mở rộng ra, kéo dài tới 31-3-2016.
Tại sao NHNN lại thu hẹp nhóm đối tượng là các doanh nghiệp có nhu cầu vốn ngắn hạn trong nước, để sản xuất, kinh doanh hàng hóa xuất khẩu, thưa ông?
Trước đây có quy định cho vay ngoại tệ là vì trong giai đoạn trước khi nền kinh tế còn tăng trưởng thấp, cầu về thị trường thấp nên để hỗ trợ cho doanh nghiệp thì NHNN quy định nhóm đối tượng này được vay ngoại tệ để họ hưởng mức lãi suất thấp của tiền vay ngoại tệ sau đó họ bán lại cho ngân hàng cho vay để lấy tiền đồng đáp ứng nhu cầu vốn trong nước. Tuy nhiên đến giai đoạn hiện nay nền kinh tế tăng trưởng tốt. Cầu tín dụng tăng trưởng trở lại, cầu về ngoại tệ cũng tăng cao nên trong lộ trình chống đô la hóa, cần chuyển dần từ quan hệ vay mượn sang quan hệ mua bán. Cho nên đối tượng cần thu hẹp lại, chỉ phục vụ đúng đối tượng cần ngoại tệ thôi.
Bên cạnh đó, nhóm đối tượng này hiện nay vay không được lợi như giai đoạn trước vì muốn hưởng chênh lệch lãi suất thì bản thân chênh lệch lãi suất phải lớn hơn nhiều so với kỳ vọng về điều chỉnh tỷ giá.
Vậy quy định về việc cho vay bằng ngoại tệ đối với nhóm đối tượng được thực hiện đến hết ngày 31-3-2016 tại Thông tư 24 có ảnh hưởng đến tỷ giá, thị trường ngoại tệ sau thời hạn này không, thưa ông?
Nhóm đối tượng thứ 4 được giới hạn đến 31-3-2016 thực tế là nhóm đối tượng không có nhu cầu ngoại tệ mà họ vay ngoại tệ để bán ra lấy tiền VND sử dụng trong nước. Như vậy, theo Thông tư 24, quy định về thời hạn đến 31-3-2016 với nhóm đối tượng này không tác động nhiều đến nhu cầu sử dụng ngoại tệ của doanh nghiệp. Để hỗ trợ ổn định tỷ giá, thực hiện chủ trương chống đô la hóa của Chính phủ, các hoạt động cho vay ngoại tệ cần được hạn chế từng bước, phù hợp với định hướng chuyển dần quan hệ huy động, cho vay ngoại tệ sang quan hệ mua, bán ngoại tệ, nhằm ổn định thị trường. Ngoài ra, một số chuyên gia cũng nhận định, việc dừng cho vay ngoại tệ đối với nhóm doanh nghiệp xuất khẩu qua biên giới sẽ góp phần ổn định thị trường ngoại hối và tác động tích cực đến tăng trưởng tín dụng nội tệ.
Xin cảm ơn ông!
HÀM YÊN ghi
