Kênh giám sát hiệu quả ​

Ít phát hiện được sai phạm

Ông VŨ THANH LƯU 
(Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam TPHCM)

Những năm qua, hệ thống MTTQ các cấp và các đoàn thể chính trị, xã hội ở địa bàn dân cư thực hiện nhiều cuộc giám sát đối với cán bộ, công chức, đảng viên sinh hoạt, cư trú tại địa phương, nhưng trên thực tế số bị phát hiện có sai phạm rất ít. Từ năm 2017 đến nay, toàn thành phố chỉ có hơn 20 cán bộ, công chức, đảng viên bị phát hiện, xử lý các sai phạm chủ yếu về đạo đức, lối sống thiếu gương mẫu, để người thân trong gia đình vi phạm pháp luật, tham gia vào các tệ nạn xã hội. Các hành vi khác như: giàu lên bất thường, vi phạm chế độ một vợ, một chồng, tham gia cờ bạc, tệ nạn xã hội, sắm sửa đồ dùng cá nhân, tiêu dùng xa xỉ bằng số tiền lớn không rõ nguồn gốc thu nhập; thường xuyên tổ chức liên hoan, ăn nhậu, tiệc mừng sinh nhật, lên chức, ma chay, cưới xin linh đình… thì ít phát hiện, xử lý được. Việc làm này của cán bộ, công chức, đảng viên ở khu dân cư diễn ra công khai, người dân đều biết, nhưng không biết phản ánh ở đâu, nói cho ai.

Vì sao thực hiện giám sát thì nhiều mà phát hiện sai phạm lại ít? Theo tôi, do chúng ta thiếu cơ chế giám sát và thực hiện công khai, minh bạch kết quả giám sát đến người dân. Từ trước đến nay chúng ta có quá nhiều quy định về vai trò giám sát của MTTQ và các đoàn thể ở địa bàn dân cư, nhưng cơ chế giám sát cụ thể thì chưa có, nhất là giám sát đối với cá nhân là một công dân sinh sống trên địa bàn dân cư. Cụ thể, việc giám sát kê khai tài sản, thu nhập của cán bộ, công chức, đảng viên theo quy định chỉ được công khai ở nơi làm việc, không công khai ở nơi cư trú. Trong khi nói người dân phải thể hiện giám sát thì rất khó, vì họ không thể biết tài sản của cán bộ, công chức, đảng viên đó có cái gì, hàng năm tăng thêm bao nhiêu? Hay trong sinh hoạt hàng ngày, vợ, chồng, con cháu, người thân của cán bộ, công chức, đảng viên này có những biểu hiện gì khác thường trong lối sống, sinh hoạt, quan hệ làm ăn…, dù biết rõ đó, nhưng cơ chế nào để người dân phản ánh, xem xét, xác minh và kiến nghị xử lý thì chưa có. 

Mọi chuyện dân đều biết

TS TRẦN VĂN THẬN 
(nguyên  Phó viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển TPHCM)

Theo tôi, bất cứ chuyện gì ở địa bàn dân cư, cứ hỏi người dân là biết hết. Từ chuyện cán bộ, công chức, đảng viên có lối sống, sinh hoạt ra sao, gia đình chấp hành chủ trương của Đảng, pháp luật của Nhà nước như thế nào, đến việc họ và vợ con có làm ăn phi pháp hay không, tài sản có bao nhiêu căn nhà, lô đất…, người dân đều biết cả, không giấu được đâu. Cái chính là làm sao để cho người dân có chỗ nói, dám nói thì việc giám sát của MTTQ và các đoàn thể mới hiệu quả được. Do không có nơi chỗ phản ánh, không có diễn đàn công khai để nói lên những biểu hiện bất thường của cán bộ, công chức, đảng viên và gia đình ở nơi cư trú, nên người dân thường gặp đâu thì xì xào, bàn tán, tạo dư luận không tốt, làm ảnh hưởng đến uy tín của cán bộ, công chức, đảng viên đó.

Do vậy, tôi đề nghị hoạt động giám sát ở địa bàn dân cư phải đi vào thực chất với cơ chế, quy định pháp luật cụ thể, chặt chẽ. Mặt khác cũng cần có cơ chế khuyến khích, khen thưởng thỏa đáng đối với những phát hiện, phản ánh của người dân, giúp cho tổ chức Đảng, cơ quan chức năng kịp thời xác minh, kết luận những bất minh của cán bộ, công chức, đảng viên liên quan đến sở hữu tài sản, thu nhập không chính đáng, có mối quan hệ làm ăn phức tạp, vi phạm pháp luật. Đồng thời, cần có hộp thư, kênh tiếp nhận thông tin, có cơ chế bảo vệ người cung cấp thông tin, để mọi người tin tưởng và mạnh dạn thực hiện quyền giám sát của mình. Vai trò của MTTQ và các tổ chức đoàn thể ở khu dân cư cần được củng cố, nâng cao chất lượng hoạt động để huy động được sức mạnh, tinh thần đoàn kết của nhân dân, tham gia giám sát một cách thực chất, hiệu quả nhất.  

                                                                                         HOÀI NAM ghi