Các số liệu cho thấy hàm lượng giá trị gia tăng trong hoạt động sản xuất công nghệ cao vẫn chưa đáp ứng sự kỳ vọng từ các chính sách ưu đãi tại Khu công nghệ cao TPHCM (SHTP). Tuy nhiên, thời gian gần đây, với chiến lược chỉ mời gọi, theo đuổi mục tiêu thu hút những dự án sản xuất có lộ trình R&D (đầu tư cho nghiên cứu và phát triển) thì SHTP đã tạo ra những giá trị mới và cũng hứa hẹn sẽ dần nâng tỷ lệ giá trị gia tăng tại đây.
Chú trọng R&D
Đầu tư vào SHTP từ đầu năm đến nay đã tăng thêm những giá trị mới. Theo thống kê, TPHCM đã cấp giấy chứng nhận đầu tư 11 dự án với tổng vốn đầu tư là 285,2 triệu USD (trong đó doanh nghiệp trong nước là 215,2 triệu USD của 9 dự án; doanh nghiệp FDI với 70 triệu USD cho 2 dự án). Như vậy, hiện SHTP có 76 dự án được cấp giấy chứng nhận đầu tư còn hiệu lực với tổng vốn đầu tư đạt 4.211,5 triệu USD (trong đó, vốn trong nước: 784,6 triệu USD/42 dự án; vốn FDI: 3.426,9 triệu USD/34 dự án).
Samsung khởi công dự án được kỳ vọng lớn tại SHTP, có cả lộ trình nội địa hóa sản phẩm.
Trong bối cảnh kinh tế hiện nay, những doanh nghiệp Việt đầu tư vào SHTP đáng ghi nhận là Đại học Nguyễn Tất Thành: 24 triệu USD; Tập đoàn Viettel: 2 triệu USD; Công ty cổ phần Kinh doanh khí hóa lỏng miền Nam: 5,1 triệu USD; Công viên Sài Gòn Silicon: 40 triệu USD; Công ty cổ phần Dệt may Sài Gòn: 41,6 triệu USD; Công ty Hoàng Nguyên: 27,9 triệu USD… Đây là các doanh nghiệp sẽ tập trung hoạt động sản xuất song song với R&D.
Trước đó đã có hàng chục doanh nghiệp Việt Nam hoạt động tại đây. Các doanh nghiệp này cũng đã từng bước nâng chất lượng công nghệ bằng các sản phẩm công nghệ mới như Công ty Quang lượng tử Việt Mỹ chuyên sản xuất vi cơ điện tử, NanoGen chuyên sản xuất các loại thuốc sinh học đặc trị, FPT chuyên phần mềm cho các tập đoàn nước ngoài…
Nâng chất đầu tư vào SHTP đồng nghĩa với đòi hỏi nhà đầu tư phải có hoạt động R&D. Theo ông Lê Hoài Quốc, Trưởng Ban quản lý SHTP, trong khu công nghệ cao có 37 dự án đã hoạt động có cam kết thực hiện R&D. Trong đó, 9 dự án có cam kết R&D trong bản giải trình công nghệ và văn bản cam kết riêng; 24 dự án có cam kết R&D trong bản giải trình công nghệ. Hiện nay, khu công nghệ cao có 14 dự án triển khai hoạt động R&D với tỷ lệ chi >1%, gồm: Daikou, Rockwell, FPT, DGS, Nanogen, MK, CTCBIO, QSIC, STID, GES, Sonion, TC, Nidec Seimitsu, Nidec Sankyo.
Khởi đầu của một quá trình
“SHTP sẽ đi vào công nghệ cao, hàm lượng giá trị gia tăng cao. Đây cũng là định hướng kêu gọi doanh nghiệp trong nước đầu tư. Nhìn lại các doanh nghiệp đã hoạt động tại SHTP, chỉ có 5 doanh nghiệp có hoạt động R&D và mang lại những giá trị gia tăng đích thực, 3 doanh nghiệp cũng có R&D nhưng chỉ để cải tiến sản phẩm nên giá trị không nhiều…”, ông Lê Hoài Quốc đã nói như vậy vào đầu năm 2012 khi trao đổi với chúng tôi. Ông Quốc còn cho biết: “Đây là giai đoạn đầu của SHTP nhằm mời gọi doanh nghiệp nước ngoài nên từ thời điểm này về sau, khi xét duyệt các dự án đầu tư, các tiêu chí xét chọn sẽ được nâng cao và chi tiết hơn nhiều. Các tiêu chí sẽ thể hiện qua trình độ công nghệ, các công đoạn tạo ra giá trị gia tăng và hoạt động nghiên cứu phát triển của doanh nghiệp đầu tư vào SHTP. Mục tiêu lớn trong SHTP là R&D, qua đây tạo ra nhiều giá trị gia tăng, tạo nguồn nhân lực chất lượng và tạo nên công nghệ chứ không chỉ là thu hút đầu tư”.
Như thế, với 37 dự án đã hoạt động có cam kết thực hiện R&D như nói trên thì đã có sự chuyển biến lớn trong nâng chất đầu tư vào SHTP. Điều này càng thể hiện rõ với dự án của Samsung. Dự án Samsung CE Complex (SECC) sẽ được thực hiện trên diện tích 70ha với mục tiêu nghiên cứu, phát triển và sản xuất các sản phẩm, thiết bị điện tử gia dụng công nghệ cao với vốn đầu tư 1,4 tỷ USD. Theo kế hoạch, dự án sẽ bắt đầu hoạt động vào quý 2 năm 2016. Điểm nổi bật của dự án này là Samsung sẽ thành lập trung tâm R&D để nghiên cứu chương trình và phần mềm ứng dụng cho các dòng sản phẩm điện tử của dự án. Được biết, phía Samsung cũng có lộ trình nội địa hóa sản phẩm được sản xuất tại SHTP. Đây chính là điều mà SHTP mong muốn và kỳ vọng từ dự án của Samsung sẽ mở thêm những dự án đầu tư “đủ chất và lượng” khác trong nay mai…
Đến nay, trong cách chọn doanh nghiệp đầu tư vào SHTP đã có những bước chuyển biến đáng kể. Điều đó khẳng định SHTP đang chuyển hướng thu hút đầu tư theo chất lượng. Trong thời gian qua, SHTP đã “loại” những dự án đầu tư theo kiểu “xí đất hưởng ưu đãi”, mà chỉ mời gọi, theo đuổi mục tiêu thu hút những dự án sản xuất có lộ trình R&D hay chủ dự án phải có thương hiệu nổi tiếng, có công nghệ nguồn... Đó là cách để SHTP nâng chất đầu tư vào khu công nghệ cao.
| |
BÁ TÂN
