* Giá nhà đất tăng nóng, nguy cơ “bong bóng” vỡ đang hiển hiện.
* Thị trường chứng khoán nguội, kênh dẫn vốn đầu tư chao đảo.
Đối mặt với 2 sự kiện tài chính bất thường trên, các chuyên gia kinh tế đã bày tỏ quan ngại rằng, hệ quả này sẽ dẫn đến sự ngưng trệ của hàng loạt dự án đầu tư trong và ngoài nước. Một số đối sách mới trong công tác quản lý hành chính và quản lý nền kinh tế đang được các nhà lãnh đạo TPHCM ráo riết triển khai.
Tín hiệu không bình thường
Trong vài phiên giao dịch chứng khoán đầu năm Mậu Tý, đã khiến cho các nhà đầu tư thất vọng khi điểm số Index giảm nghiêm trọng, số lượng cổ phiếu được giao dịch cũng rất thấp. Các chuyên gia chứng khoán sừng sỏ nhất, cũng không thể dự báo được tình hình diễn tiến của thị trường chứng khoán trong thời gian tới, sẽ diễn ra theo hướng nào.
Điều lo ngại chính là, sự đi xuống của thị trường chứng khoán sẽ ảnh hưởng xấu đến tình hình thu hút đầu tư chung, do kênh dẫn vốn này sẽ ảnh hưởng nhiều đến các dự án đang muốn huy động vốn đầu tư để triển khai thực hiện.
Trong khi đó, một lượng vốn rất lớn đang đổ vào thị trường bất động sản (BĐS), đẩy thị trường này vào nguy cơ “bong bóng”, có thể vỡ bất cứ lúc nào và sẽ có tác động xấu đến toàn bộ nền kinh tế. Bài học của nền kinh tế Mỹ đang chao đảo vì thị trường BĐS vỡ, sẽ rất đắt giá cho các nhà quản lý VN.
Trước mắt, sự chuyển hướng đầu tư vào thị trường này quá nóng, khiến cho giá đất tăng lên nhiều lần trong một thời gian rất ngắn vừa qua, cũng tác động rất xấu đến môi trường đầu tư chung. Đầu tiên là các dự án đầu tư trọng điểm, chủ yếu đầu tư hệ thống hạ tầng kỹ thuật của TPHCM, yếu tố cần thiết và quan trọng nhất để thúc đẩy kinh tế TP chuyển dịch và phát triển nhanh, sẽ bị đình trệ. Giá đất tăng cao đột ngột đang làm cho các chủ đầu tư lúng túng, vì không thể đàm phán đền bù giải tỏa để triển khai dự án.
Ngay cả sự kiện đáng phấn khởi như việc thông cầu kỹ thuật Thủ Thiêm, cũng được một số chuyên gia nhìn ở góc độ lo ngại: việc thông cầu khiến giá đất sẽ tăng rất cao, trong khi nhiều dự án khác bên Thủ Thiêm đang triển khai thực hiện đền bù giải tỏa sẽ gặp khó khăn và chắc chắn đình trệ. Một số dự án nằm tại khu vực này đang kêu gọi đầu tư, nhất là đầu tư vốn nước ngoài, có thể sẽ gặp khó khăn vì nguyên nhân trên.
Kế tiếp, giá đất tăng cao khiến quá trình triển khai xây dựng các trung tâm cao ốc văn phòng cho thuê chậm, những nơi đang hoàn tất sẽ đẩy giá cho thuê lên rất cao. Một dự báo của Công ty TNHH CB Richard Ellis Việt Nam cho thấy, giá cho thuê văn phòng đang tăng cao, khu vực trung tâm TP sẽ tăng trên 100 USD/m2, trong khi các khu vực phụ cận có thể lên đến 65-70 USD/m2. Giá nhà đất, văn phòng cho thuê tăng cao, các dự án đầu tư mới, đầu tư mở rộng gặp khó khăn.
Chuyển nền hành chính từ giám sát sang phục vụ
Ông Nguyễn Trung Tín, Phó Chủ tịch UBND TPHCM cho biết, năm 2007 vừa qua, TPHCM đã đạt được kết quả rất đáng khích lệ trong thu hút vốn đầu tư nước ngoài và huy động vốn đầu tư toàn xã hội. Mục tiêu năm 2008 TPHCM sẽ phải phấn đấu với mức độ tăng trưởng cao hơn.
Rõ ràng, để đạt các mục tiêu trên, trong bối cảnh kinh tế thế giới đang chao đảo và những tín hiệu bất thường của kinh tế trong nước, đòi hỏi các nhà quản lý TP phải nỗ lực vượt bực để tháo “ngòi nổ” làm suy yếu nền kinh tế.
Các nhà lãnh đạo TP đã nhận ra rằng: nhiều chính sách chưa hoàn thiện để giúp các doanh nghiệp có một hành lang pháp lý đầy đủ hoạt động an toàn; nền sản xuất vẫn ở điểm xuất phát thấp, quy mô doanh nghiệp nhỏ, chưa có các sản phẩm mang thương hiệu quốc gia hay thương hiệu riêng của TPHCM.
Chưa kể, theo ông Nguyễn Trung Tín, từ giữa năm 2008 có thể vì suy thoái kinh tế thế giới mà nhiều ngành xuất khẩu Việt Nam bị ảnh hưởng, hậu quả là thu hút đầu tư có thể xấu đi.
Dự báo tình hình này cho thấy, TPHCM phải nhanh chóng có những đối sách mới, với việc bổ sung và điều chỉnh một số cơ chế và chính sách liên quan đến công tác xúc tiến, hỗ trợ triển khai dự án…
Ông Nguyễn Trung Tín cho biết, TPHCM đã xác định, nhiệm vụ đầu tiên là tập trung thực hiện công tác cải cách hành chính với mục tiêu chính là phục vụ sự phát triển kinh tế. Và nền hành chính sẽ mang tính hỗ trợ là chính để tạo điều kiện thúc đẩy quá trình phát triển này.
Như vậy, nền hành chính chuyển từ quản lý, kiểm tra, giám sát sang nền kinh tế hành chính chủ yếu là hỗ trợ doanh nghiệp. TPHCM cũng rất cần sự hỗ trợ từ trung ương, với các cơ quan chức năng cần đẩy nhanh công tác quy hoạch và cải cách thủ tục trong lĩnh vực đất đai; thủ tục hải quan, thuế; thủ tục cấp giấy chứng nhận đầu tư… Khi những quy định này được thực hiện nhanh, công khai sẽ nâng cao hiệu quả của các hoạt động dịch vụ hành chính công.
Công tác cải cách hành chính này nhằm giúp các nhà đầu tư trong và ngoài nước, nhất là các nhà đầu tư trực tiếp nước ngoài, tiếp cận nhanh nhất và hiệu quả nhất đối với các lĩnh vực trọng điểm của TP như công nghệ cao, công nghệ điện tử, công nghệ thông tin, các dự án phát tiển hạ tầng kỹ thuật, phát triển khác khu đô thị mới…
TP cũng cần được “cởi trói”
TPHCM cũng đang xin Chính phủ cơ chế riêng để đẩy nhanh việc giảm thuế và mở rộng một số ngành kinh doanh sớm hơn so với lộ trình đã cam kết khi Việt Nam gia nhập WTO. Trong đó, có một số ngành kinh doanh độc quyền của doanh nghiệp nhà nước, doanh nghiệp tư nhân trong nước; những ngành cung cấp dịch vụ và nguyên liệu đầu vào cho sản xuất như điện, nước, bưu chính viễn thông, vận tải, dịch vụ bến cảng sân bay… để giảm chi phí đầu vào cho sản xuất, nâng cao năng lực cạnh tranh.
Hoặc một số chính sách ưu đãi thuế trong lĩnh vực công nghệ cao, như mức ưu đãi thuế suất 10% chẳng hạn, cho các dự án đầu tư vào Khu Công nghệ cao, lĩnh vực nghiên cứu phát triển, ươm tạo doanh nghiệp… trong suốt thời gian thực hiện các dự án này.
Đặc biệt, để thực hiện chương trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế, TPHCM xác định rất rõ ràng mục tiêu tới đây chính là thu hút đầu tư vào lĩnh vực công nghệ cao.
Như vậy, TPHCM sẽ nhanh chóng chính thức công bố các doanh mục đầu tư cần thiết, nhất là các dự án công nghệ cao then chốt giúp ích cho phát triển kinh tế chung như trong lĩnh vực nghiên cứu và phát triển.
Từ các dự án này, TPHCM đã kiến nghị trung ương một số chính sách mới như, cho thực hiện biện pháp thuê các chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực này ở nước ngoài vào làm việc tại Trung tâm nghiên cứu và phát triển tại Khu Công nghệ cao TPHCM cho từng đề tài, từng dự án cụ thể...
VĂN MINH HOA
