TPHCM đang triển khai thí điểm tách hoạt động kiểm soát vé ra khỏi hoạt động vận tải trên tuyến xe buýt số 152: Trung Sơn - Tân Sơn Nhất. Nếu thí điểm này mang lại kết quả khả quan, TPHCM sẽ triển khai rộng rãi hình thức quản lý này. Báo SGGP đã có cuộc trao đổi nhanh với ông Dương Hồng Thanh, Phó Giám đốc Sở GTVT TPHCM, về hình thức quản lý mới nêu trên.
Bán vé và thu tiền trực tiếp trên xe buýt. Ảnh: CAO THĂNG
- Phóng viên: Thưa ông, tách bạch việc kiểm soát vé với hoạt động vận tải là như thế nào? Tại sao TPHCM phải làm việc này?
>> Ông DƯƠNG HỒNG THANH: Thời gian qua đã có nhiều băn khoăn, thắc mắc về tính minh bạch trong việc tính toán tiền trợ giá xe buýt cùng hoạt động kiểm soát vé của các đơn vị vận tải. Không những Sở GTVT mà ngay cả các đơn vị vận tải cũng thấy rằng, cần phải có giải pháp để xử lý vấn đề này. Hiện nay, nhiều nước trên thế giới đã tách bạch việc thu tiền vé xe buýt với hoạt động vận tải. Các đơn vị vận tải chỉ có trách nhiệm đưa đón khách đúng quy định. Phần kiểm soát vé do đơn vị khác làm. Nhà nước, sau khi cân đối và kiểm soát việc thu chi, sẽ chi trả chi phí vận tải cho đơn vị vận tải theo thỏa thuận. Việc thí điểm tách hoạt động kiểm soát vé ra khỏi hoạt động vận tải ở TPHCM cũng diễn ra tương tự.
Tuy nhiên, với sự tham gia của lực lượng thanh niên xung phong (TNXP) trong việc kiểm soát vé ở thành phố còn có một số ưu điểm khác. TNXP với màu áo đồng phục của ngành, có mặt trên xe buýt, chắc chắn sẽ làm cho những đối tượng trộm cắp, móc túi trên xe… e ngại hơn so với các tiếp viên xe buýt. Đây là điều mà ngay cả hành khách đi xe buýt cũng rất cần bởi nạn trộm cắp trên xe buýt đang diễn biến phức tạp.
Chưa hết, lực lượng TNXP TPHCM cũng đang hỗ trợ lực lượng CSGT trong việc điều tiết giao thông. Do vậy, trong trường hợp cần thiết, lực lượng TNXP có mặt trên xe buýt có thể hợp tác cùng lực lượng TNXP điều tiết giao thông trên đường, hướng dẫn xe buýt đi nhanh hơn, tốt hơn. Cuối cùng, lực lượng TNXP có mặt trên xe buýt không hoàn thành nhiệm vụ được giao, đơn vị vận tải có thể đề nghị đổi người. Để xem xét xử lý kỷ luật các tiếp viên xe buýt không hoàn thành nhiệm vụ tốn rất nhiều thời gian, thay vì đề nghị thay đổi người như nêu trên.
- TPHCM vừa thông qua khung chính sách và tiêu chuẩn thẻ thông minh (đi xe buýt - PV) như một trong những giải pháp minh bạch hóa hoạt động thu, chi và kiểm soát vé xe buýt. Hơn nữa, hiện nay nhiều xe buýt cũng đã gắn camera theo dõi hoặc có thùng thu tiền bán vé… Thiết nghĩ, các giải pháp này cũng đã đủ để kiểm soát tình hình trật tự an ninh và hoạt động soát vé trên xe buýt?
Trên cơ sở chấp thuận của UBND TPHCM, Trung tâm Quản lý điều hành vận tải hành khách công cộng TPHCM đang lập dự án… Dự kiến phải đến đầu năm sau, dự án mới có thể triển khai trên thực tế. Thẻ đi xe buýt thông minh không chỉ dùng cho xe buýt mà sau này còn tích hợp dùng cho cả hệ thống metro, monorail đang được đầu tư, xây dựng ở TPHCM. Do vậy, còn cần có thời gian xây dựng.
Hiện nay, trên một số tuyến xe buýt có gắn camera theo dõi hoặc thùng thu tiền bán vé… việc này đã giúp Trung tâm Quản lý điều hành vận tải hành khách công cộng quản lý tốt hơn hoạt động của xe buýt, nhưng như đã nói ở trên, một khi đã xảy ra lộn xộn hoặc có hành vi trộm cắp, tài xế hoặc tiếp viên có phát hiện, cũng không dễ xử lý kịp thời.
Hiện nay, Trung tâm Quản lý điều hành vận tải hành khách công cộng cũng có một đội ngũ khoảng 12 - 15 cán bộ làm công tác kiểm soát hoạt động của xe buýt. Tuy nhiên, với hàng trăm tuyến xe buýt và hàng ngàn chuyến xe buýt xuất bến mỗi ngày, lực lượng này rất khó làm tốt nhiệm vụ của mình. Đó là chưa kể, nhiều người trong lực lượng kiểm soát và các đơn vị vận tải đã làm việc lâu năm với nhau, rất dễ nảy sinh nể nang… không tốt cho mục tiêu nâng chất lượng hoạt động của hệ thống xe buýt TPHCM.
- Việc thuê lực lượng TNXP kiểm soát vé và giữ gìn trật tự an toàn trên xe buýt có làm tăng nhân sự, thêm tiền trợ giá cho hoạt động xe buýt?
Hoàn toàn không có chuyện đó vì đây là lực lượng được đơn vị vận tải hợp đồng thuê làm thay nhiệm vụ mà các tiếp viên xe buýt chưa thể làm tốt. Chi phí cho các tiếp viên xe buýt vốn dĩ đã có trong kinh phí hoạt động của ngành vận tải hành khách công cộng TPHCM.
- Xin cảm ơn ông!
NGUYỄN KHOA thực hiện
