Nhu cầu nhà ở của các đối tượng được giải quyết nhà ở xã hội (NƠXH) là rất lớn. Dự báo trong 5 năm tới, nhu cầu này tại TPHCM sẽ gồm: số lượng căn hộ để giải quyết cho thuê, thuê mua là 25.000 căn; nhà lưu trú công nhân khoảng 2.000 phòng. Bình quân mỗi năm cần 5.000 căn hộ cho thuê hoặc thuê mua và 4.000 phòng đối với nhà lưu trú công nhân. Tuy nhiên, hơn 1 năm qua, đề án thí điểm xây dựng NƠXH của TP vẫn chưa hoàn chỉnh.
- Năm lần trình đề án... vẫn chưa xong
TPHCM là 1 trong 3 địa phương được Thủ tướng cho triển khai thí điểm xây dựng một số NƠXH để áp dụng rộng rãi. Tuy nhiên đến nay, Sở Xây dựng TPHCM đã trình các phương án đầu tư xây dựng năm lần rồi nhưng vẫn chưa hoàn chỉnh do quá nhiều vướng mắc. Một trong những vướng mắc mà TP cần được tháo gỡ đó là cho phép NƠXH được xây cao trên 6 tầng. Với điều kiện đất khan hiếm và quá đắt đỏ như TPHCM thì việc xây dựng NƠXH chỉ có 5-6 tầng như quy định là không khả thi.
Một trong những khó khăn lớn để xây dựng NƠXH nữa là nguồn vốn đầu tư. Cho đến nay, vẫn chưa có chính sách cho vay vốn trung và dài hạn đối với dự án này. Nguồn vốn ngân sách của TP có hạn, do đó, để phát triển quỹ NƠXH cần phải xã hội hóa đầu tư, thế nhưng thực tế việc kêu gọi xã hội hóa đầu tư rất khó vì các doanh nghiệp không “mặn mà”ø với các dự án đầu tư NƠXH do không thu được hiệu quả kinh tế cao, thời gian thu hồi vốn phải kéo dài 20-40 năm.
Một doanh nghiệp kinh doanh nhà tại TP cho rằng, tuy được miễn tiền sử dụng đất (đối với DN tham gia các dự án NƠXH của Nhà nước) nhưng đối tượng thuê và thuê mua nhà lại do Nhà nước quy định. Hơn nữa, khả năng trả tiền thuê và thuê mua của các đối tượng này cũng rất hạn chế, giá cho thuê phải nằm trong khung giá nhà nước… nên lợi nhuận không cao, không hấp dẫn DN.
Vừa qua, Công ty cổ phần Địa ốc Sài Gòn Gia Định đã khởi công dự án nhà ở cho người thu nhập thấp (TNT) và NƠXH gồm 3 block chung cư cao tầng với 860 căn hộ chung cư tại phường Thới An, quận 12, TPHCM. Theo chủ đầu tư, dự kiến block 5 tầng (54 căn hộ) sẽ hoàn thành cuối 12-2007, 2 block chung cư 15 tầng/block còn lại (hơn 800 căn hộ) sẽ hoàn hành vào năm 2009. Với nhu cầu về nhà ở cho người TNT đang rất bức xúc hiện nay, ông Đặng Ngọc Tùng, Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, cho biết việc đầu tư và xây dựng nhà ở cho đối tượng này của chủ đầu tư là rất đáng biểu dương và cần nhân rộng.
Hiện nay, Sở Xây dựng cũng đã đưa ra 3 dự án đề xuất thí điểm trên địa bàn TP: 1 dự án xây dựng nhà ở theo hình thức cho thuê tại phường Phú Mỹ, quận 7 (10.850m²); 2 dự án xây dựng nhà ở cho thuê mua tại phường Tăng Nhơn Phú, quận 9 (6.274m²) và phường Tân Thới Nhất, quận 12 (11.836m²). Tổng vốn đầu tư của 3 dự án này khoảng 243,5 tỷ đồng với tổng số 1.172 căn. Dự kiến thời gian thực hiện là từ quý I-2007 đến quý IV -2008 sẽ đưa vào khai thác sử dụng.
Để khai thác hiệu quả giá trị đất tại TPHCM, Sở Xây dựng đã đề xuất UBNDTP kiến nghị với Chính phủ cho phép tăng tầng cao các dự án NƠXH tại một số địa điểm phù hợp với quy hoạch được duyệt tại TP. Và để kêu gọi xã hội hóa đầu tư, đối với các dự án thí điểm, Sở Xây dựng đề xuất cho phép được miễn thuế giá trị gia tăng, áp dụng khung thuế suất ưu đãi nhất hoặc miễn thuế thu nhập DN cho các đơn vị tham gia xây dựng và quản lý NƠXH; cho phép các DN trong các khu chế xuất, khu công nghệ cao khi tham gia đầu tư xây dựng NƠXH cho công nhân thuê thì toàn bộ chi phí đầu tư hợp lý này được hạch toán vào chi phí hoạt động của DN…
- Nhà cho người TNT thực hiện còn ít
Các chương trình nhà ở của TP thực hiện chậm do còn nhiều thủ tục vướng mắc, những chính sách ưu đãi đối với các DN tham gia vào chương trình nhà ở chưa nhiều. Hơn nữa, các thủ tục hành chánh ở các sở - ngành còn quá nhiêu khê, gây ảnh hưởng lớn đến kế hoạch và tiến độ dự án của doanh nghiệp. Một doanh nghiệp kinh doanh nhà đã rất bức xúc cho biết ông là một doanh nghiệp có vốn, có sẵn mặt bằng nhưng vì các thủ tục hành chánh để xây dựng dự án còn quá nhiêu khê làm ông bất mãn.
DN này nói, trong 30 ngàn căn hộ chung cư cho người TNT, ông đã đăng ký xây dựng 2.000 căn nhưng do thủ tục quá rườm rà nên cả 2 năm nay dự án của ông vẫn chưa được triển khai. Theo chỉ thị về triển khai chương trình phát triển nhà ở tại TPHCM, phấn đấu đến năm 2010, sẽ nâng diện tích nhà ở bình quân của nhân dân TP lên 14m²/người, diện tích nhà ở tăng thêm 32 triệu m² để từng bước cải thiện nhà ở cho các tầng lớp dân cư. Thế nhưng việc thực hiện dự án 30.000 căn hộ chung cư cho người TNT được TP dự kiến sẽ hoàn thành trong nhiều năm nay nhưng đến nay vẫn chưa triển khai được bao nhiêu.
Chưa có mấy người TNT mua được nhà “dành cho họ” (đối tượng thu nhập thấp). Đề án xây dựng thí điểm nhà ở TP vẫn “bàn” chưa xong để trình Thủ tướng cho thực hiện… Theo kế hoạch của Công ty Sài Gòn Gia Định thì cuối năm 2007, 54 căn hộ NƠXH đầu tiên được hoàn thành. Tuy nhiên, con số đó so với số lượng người thuộc đối tượng trên thì như muối bỏ biển. Xem ra, nhà ở dành cho người TNT tại TPHCM không dễ gì đưa ra lời giải, nhất là khi một trong những đề án góp phần tăng quỹ nhà ở cho đối tượng trên đến nay vẫn còn nằm trên giấy!
VI QUÂN
