Thời gian gần đây, khi đất nông nghiệp ở các quận, huyện vùng ven ngoại thành “tấc đất tấc vàng” cũng là lúc người dân sống ven các rạch ở đây bắt đầu đổ bộ xuống lòng rạch tự nhiên để mở rộng cơ ngơi.
Thi nhau lấn rạch xây nhà, nuôi cá làm hẹp con rạch ở P. Tân Quy, Q7
Dọc theo rạch Năm Sóc thuộc địa bàn khu phố 5 P. Hiệp Bình Phước,Thủ Đức, ngoài việc cỏ mọc um tùm, lục bình chen chúc phủ đầy bề mặt thì một số hộ dân đã ngang nhiên xây nhà lấn chiếm hơn 2/3 chiều rộng của con rạch. Tình trạng trên cũng xảy ra trên rạch Bà Hòn, P. Hiệp Bình Phước.
Ngay cửa rạch thông với sông Sài Gòn, Công ty TNHH D. đã cho xây kè bê tông kiên cố lấn ra gần nửa cửa rạch. Không chỉ chiếm dụng cửa rạch để mở rộng “cơ ngơi”, Công ty D. còn xây kè lấn luôn ra sông Sài Gòn hơn 5m! Đi dọc theo con rạch này quãng chừng 300m nữa là đến con đường đất dẫn vào cơ sở gia vị T. Tại đây, lòng rạch cũng bị “cắt xén” hơn 1/3 chiều ngang.
Tại P. Hiệp Bình Chánh, men theo một con rạch không tên thuộc khu phố 5, con rạch đang bị lấn chiếm chỉ còn lại một dòng nước rất hẹp. Trong khi đó ở hai bờ rạch, nhiều ngôi nhà tường kiên cố mọc lên san sát, nhiều hộ dân không đổ xuống rạch xây nhà cũng “vươn tay” xây tường rào cắm xuống lòng rạch. Một vài hộ khác cũng làm kè đất, cắm cừ tràm lấn ra gần phân nửa chiều ngang lòng kênh làm ao nuôi cá để “xí phần”.
Hai con rạch chạy dọc theo tỉnh lộ 9, thuộc địa bàn xã Bình Mỹ, huyện Củ Chi cũng đang dần bị “xóa sổ” vì hàng quán, nhà dân thi nhau tràn xuống rạch để xây dựng, làm tắc nghẽn dòng chảy. Điều đáng lo ngại là hiện nay hai con rạch này đóng vai trò rất quan trọng trong việc tiêu tưới và thoát nước cho các khu dân cư và các vườn cây ăn trái ở đây.
Anh Hồ Hải Đ., khu phố 3, P. Đông Hưng Thuận, Q12 dẫn tôi ra phía con rạch tự nhiên sau nhà cho biết: “Khoảng 5 năm trước, tôi mới về đây ở, con rạch tiêu thoát nước cho khu chế xuất Tân Thuận chảy qua khu vực này của phường có bề rộng trên 20m. Giờ anh thấy đấy, nó chỉ còn là một lạch nước hẹp”. Trước mắt chúng tôi, con rạch chỉ còn lại vài mét. Hai bên bờ rạch, nhà mọc ken dày. Không chỉ có những căn nhà bằng gỗ tạp, tràm cừ tạm bợ mà ngay cả những căn nhà bê tông kiên cố.
Tương tự, cư dân sống ven rạch Bàng tại P. Tân Phong quận 7 cũng đổ xuống lòng rạch xây nhà, xây xưởng… Nhiều ngôi nhà đổ bê tông kiên cố lấn ra rạch Bàng gần chục mét.
Điều đáng nói là các con rạch này đóng vai trò rất quan trọng trong việc tiêu thoát nước cho các khu dân cư mới ở các quận vùng ven hoặc cung cấp nước tưới cho các vùng đất nông nghiệp ở ngoại thành. Trong một vài năm gần đây, nhiều trường hợp vỡ đê bao xảy ra tại các con rạch như Cầu Làng, Cầu Đúc, rạch Lùng… thuộc quận 12, Thủ Đức, Hóc Môn, Củ Chi mà nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này là do việc lấn chiếm kênh rạch, làm cho dòng chảy ngày càng bị co hẹp lại khiến nước xiết khoét sâu vào bờ làm đê bao không chịu đựng được, vỡ ra…
QUANG ĐẠT
