Ngày 3-4, Văn phòng Đại diện Thương mại Mỹ (USTR) đã công bố một danh sách khoảng 1.300 sản phẩm nhập khẩu kỹ nghệ công nghiệp, vận tải và y tế từ Trung Quốc có thể chịu thuế suất 25% để phản ứng với các hoạt động thương mại của Trung Quốc mà Mỹ cho rằng không công bằng khi “ép” các công ty Mỹ chuyển giao công nghệ và tài sản thuộc quyền sở hữu trí tuệ.
Danh sách những sản phẩm dự kiến bị áp thuế dựa trên sự phân tích kinh tế liên ngành của Mỹ và nhằm vào các sản phẩm được hưởng lợi từ kế hoạch phát triển công nghiệp của Trung Quốc, đồng thời hạn chế đến mức thấp nhất tác động đối với nền kinh tế Mỹ. Các ngành công nghiệp bị đánh thuế của Trung Quốc gồm hàng không vũ trụ, công nghệ thông tin và truyền thông, robot, máy móc.
Danh sách dự kiến ước tính 1.300 sản phẩm riêng lẻ và phải trải qua đợt đánh giá bổ sung dưới hình thức lấy ý kiến đánh giá của dư luận Mỹ, gồm cả điều trần tại Quốc hội Mỹ. Sau khi hoàn thành tiến trình này, USTR sẽ đưa ra bản danh sách cuối cùng về những sản phẩm của Trung Quốc sẽ bị đánh thuế bổ sung.
Trước đó hồi tháng 3, Tổng thống Donald Trump đã thông báo rằng Mỹ sẽ áp thuế khoảng 50 tỷ USD đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc để phản ứng trước chính sách bắt buộc chuyển giao công nghệ của Trung Quốc. Theo đó, những chính sách này đã thúc đẩy ý đồ nắm giữ vai trò lãnh đạo về kinh tế của Trung Quốc từ chương trình phát triển công nghiệp với nền công nghệ tiên tiến, được biết đến với tên gọi “Made in China 2025”.
Tổng số các mặt hàng nhập khẩu từ Trung Quốc bị đánh thuế có giá trị tương đồng với những thiệt hại cho nền kinh tế Mỹ bắt nguồn từ chính sách bắt buộc chuyển giao công nghệ của Trung Quốc.
Thông báo của USTR được đưa ra sau vài ngày chính cơ quan này chính thức gửi yêu cầu tham vấn với Trung Quốc lên Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) với cáo buộc Trung Quốc phân biệt đối xử trong chuyển giao công nghệ. Những cuộc tham vấn này là bước đi đầu tiên trong tiến trình giải quyết tranh chấp của WTO.
Nếu Mỹ và Trung Quốc không thể đạt được thỏa thuận thông qua tham vấn, Mỹ có thể yêu cầu thành lập cơ quan giải quyết tranh chấp thuộc WTO để đánh giá về các vấn đề liên quan.
