Ngăn chặn cái ác

Trong thời gian gần đây đã xảy ra những vụ giết người dã man, tàn độc, thể hiện qua việc giết hại nhiều người, giết phụ nữ và trẻ em, giết người bằng các thủ đoạn đê hèn. 

Thực tế, đã có nhiều học sinh vô tư đứng cổ vũ bạn đánh nhau mà không hề có sự can ngăn
Thực tế, đã có nhiều học sinh vô tư đứng cổ vũ bạn đánh nhau mà không hề có sự can ngăn
Sự manh động, dễ hành xử bạo lực cũng diễn ra không ít, chỉ va quẹt xe không gây thương tích hay thiệt hại cũng dẫn đến xô xát, hành hung, kể cả với người già, phụ nữ, người nước ngoài. 
Chúng ta cảm thấy bất an vì hiện tượng đó, bởi lo lắng rằng cái xấu, cái ác có thể một ngày nào đó xảy đến với chính bản thân hoặc gia đình chúng ta. Nhưng liệu chúng ta có nghĩ rằng cái ác đang lẩn khuất trong chính bản thân mình? Đó là khi chúng ta không mạnh dạn ủng hộ cái tốt, cái thiện, mà còn cho rằng ai đó đang làm việc tốt là “dở hơi”, là “không bình thường”. Hay chúng ta đã từng làm ngơ với điều ác nào đó mà chúng ta thấy, chúng ta biết, để giữ an toàn cho mình và người thân. Thậm chí chúng ta cũng thỏa hiệp với cái xấu, cái ác để đạt được lợi ích nào đó. Hay chúng ta không thèm ngăn chặn con em mình có hành vi bạo lực hoặc xem các tác phẩm bạo lực với ý mặc nhiên cho trẻ tiếp xúc và làm quen với điều đó. 
Thực tế không phải lúc nào chúng ta cũng thực sự quyết liệt với cái xấu, cái ác. Trên xe buýt, tình cờ thấy có kẻ móc túi, chúng ta sẽ tri hô, tìm cách ngăn chặn, hay ngó chỗ khác, giả đò ngủ gục? Ở trường, khi đón con, thấy con bị đánh trầy mặt, chúng ta có kiên nhẫn nghe các bên giải thích, hay lập tức xông tới quát nạt, thậm chí tát đứa trẻ kia? Có không ít người hào hứng xem những cảnh bạo lực trên phim ảnh, hay xem cảnh chọi trâu đẫm máu. Có không ít người bu đen đỏ để xem cảnh đánh nhau mà không hề can ngăn, thậm chí còn quay phim để tung lên mạng.
Điều đó cho thấy, ngay trong mỗi người, không phải lúc nào cái thiện, cái tốt cũng lấn át được cái ác, cái xấu, tức là phần con người bản năng có thể có cơ hội vượt lên trên phần con người giáo dục. Thực tế đã có nhiều học sinh vô tư đứng cổ vũ bạn đánh nhau mà không hề có sự can ngăn nào; thanh niên sẵn sàng tấn công người già dù không rõ lỗi thuộc về ai; một số nam thanh niên xúm lại đánh đập một cô gái; phụ huynh xông vào trường đánh học sinh và cả giáo viên đã đánh con mình, bất kể phải trái… Nếu cái xấu, cái ác còn ở ngay trong chúng ta thì thật khó đòi hỏi người khác phải thật sự thánh thiện.
Xã hội cần rất nhiều giải pháp để ngăn chặn sự xuống cấp đạo đức xã hội, cả ở tầm vĩ mô, như tuyên truyền, giáo dục, tăng cường các biện pháp quản lý nhà nước, xây dựng nền nếp gia đình, thực hiện việc nêu gương của người lớn với trẻ nhỏ… Trong đó, rất cần sự tự điều chỉnh của mỗi cá nhân trong cả nhận thức, thái độ và hành động đối với cái thiện, cái ác, cái xấu. Chúng ta cần có sự nhìn nhận phù hợp hơn về những điều tích cực, như ủng hộ, khích lệ những người hào hiệp, những tấm lòng nhân ái, nhân rộng bằng nhiều hình thức, bắt đầu ngay từ gia đình mình. Chúng ta nên trân trọng từng hành vi tích cực nhỏ nhất, chứ không phải chỉ ca ngợi những nghĩa cử lớn lao, phi thường. Bản thân chúng ta nên thực hành thường xuyên những việc làm tích cực, từ những điều nhỏ nhặt, như ứng xử văn hóa, văn minh với nhau, giữ gìn vệ sinh môi trường… để tạo sự lan tỏa trong gia đình và cộng đồng. Từ đó, chúng ta sẽ có cái nhìn khác và hợp lý hơn về cái xấu, cái ác.

Tin cùng chuyên mục