Theo Luật Thuế thu nhập cá nhân sẽ có hiệu lực vào đầu năm 2009 thì các cá nhân, hộ gia đình sản xuất kinh doanh sẽ chuyển sang nộp thuế thu nhập cá nhân. Vậy đối tượng nào phải nộp Thuế Thu nhập doanh nghiệp (TNDN) và việc nộp thuế có gì thay đổi?
- Áp mức thuế chung và sẽ hạn chế ưu đãi
Đối tượng nộp thuế TNDN theo luật mới “gút gọn” còn doanh nghiệp và các tổ chức thuộc các thành phần kinh tế có hoạt động sản xuất, kinh doanh có thu nhập.
Trong đó, luật cũng có một số thay đổi về thu nhập chịu thuế như: bỏ quy định thu bổ sung theo biểu lũy tiến đối với thu nhập từ hoạt động chuyển quyền sử dụng đất, chuyển quyền thuê đất mà áp dụng chính sách thuế TNDN đối với thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản (bao gồm cả chuyển nhượng đất và tài sản trên đất).
Cụ thể, doanh nghiệp kê khai riêng thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản để nộp thuế theo thuế suất chung (25%); nếu doanh nghiệp được hưởng ưu đãi về thuế thì thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản không được ưu đãi thuế và nếu có lỗ thì chỉ được bù trừ với lãi từ hoạt động này trong 5 năm tiếp theo mà không được bù trừ với lãi từ các hoạt động kinh doanh khác.
Các loại thu nhập khác như thu nhập từ chuyển nhượng vốn, chuyển nhượng bất động sản; thu nhập từ quyền sở hữu, quyền sử dụng tài sản; thu nhập từ chuyển nhượng, cho thuê, thanh lý tài sản; thu nhập từ lãi tiền gửi, cho vay vốn, bán ngoại tệ; hoàn nhập các khoản dự phòng; thu khoản nợ khó đòi đã xóa nay đòi được; thu khoản nợ phải trả không xác định được chủ; khoản thu nhập từ kinh doanh của những năm trước bị bỏ sót… kể cả thu nhập nhận được từ hoạt động sản xuất, kinh doanh ở ngoài Việt Nam, đều không được hưởng ưu đãi thuế TNDN.
- Miễn thuế cho DN dành riêng cho người sau cai nghiện
Luật TNDN bổ sung thêm phần miễn thuế thu nhập từ hoạt động sản xuất kinh doanh hàng hóa, dịch vụ của doanh nghiệp dành riêng cho lao động là người sau cai nghiện, người nhiễm HIV.
Điểm khác của luật mới là không quy định cụ thể các khoản chi được trừ và các khoản chi không được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế mà chỉ quy định điều kiện để xác định khoản chi được trừ và liệt kê cụ thể các khoản chi không được trừ. Theo cách này, những khoản chi không được liệt kê thì đương nhiên doanh nghiệp được tính vào chi phí được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế. Việc xác định các khoản chi được trừ như sau: các khoản chi thực tế phát sinh liên quan đến hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp, các khoản chi có đủ hóa đơn, chứng từ theo quy định của pháp luật.
Ngoài ra, một số khoản được trừ mới được bổ sung thêm gồm: giá trị tổn thất do thiên tai, dịch bệnh và các trường hợp bất khả kháng khác không được bồi thường; chi lãi tiền vay vốn sản xuất, kinh doanh của đối tượng không phải là tổ chức tín dụng hoặc tổ chức kinh tế tối đa không quá 150% mức lãi suất cơ bản do Ngân hàng Nhà nước VN công bố tại thời điểm vay; các khoản chi quảng cáo, tiếp thị, khuyến mại, hoa hồng môi giới; chi tiếp tân, khánh tiết, hội nghị; chi hỗ trợ tiếp thị, hỗ trợ chi phí, chiết khấu thanh toán; chi báo biếu, báo tặng của cơ quan báo chí liên quan đến hoạt động sản xuất kinh doanh được trừ tối đa là 10% trên tổng số chi phí không bao gồm các khoản chi này; đối với doanh nghiệp thành lập mới tối đa là 15% trong 3 năm đầu, kể từ khi được thành lập; chi tài trợ cho y tế, khắc phục hậu quả thiên tai và làm nhà tình nghĩa cho người nghèo theo quy định của pháp luật được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế; khuyến khích doanh nghiệp đầu tư phát triển khoa học, công nghệ.
Hàng năm doanh nghiệp được trích tối đa 10% trên thu nhập tính thuế để lập Quỹ phát triển khoa học và công nghệ, trong thời hạn 5 năm kể từ khi trích lập, nếu Quỹ phát triển khoa học và công nghệ không được sử dụng, hoặc sử dụng không hết 70%, hoặc sử dụng không đúng mục đích thì doanh nghiệp phải nộp lại vào ngân sách nhà nước phần thuế thu nhập doanh nghiệp tính trên khoản thu nhập đã trích lập quỹ và phần lãi phát sinh từ số thuế thu nhập doanh nghiệp đó.
- Thuế suất chỉ còn 25%
Thu nhập tính thuế trong kỳ được xác định bằng thu nhập chịu thuế trừ thu nhập được miễn thuế và các khoản lỗ được kết chuyển từ các năm trước. Thu nhập chịu thuế bằng doanh thu trừ các khoản chi được trừ của hoạt động sản xuất, kinh doanh cộng thu nhập khác, kể cả thu nhập nhận được ở ngoài Việt Nam. Điểm nổi bật trong luật này là hạ mức thuế suất chung từ 28% xuống 25%. Riêng đối với hoạt động tìm kiếm, thăm dò, khai thác dầu khí và tài nguyên quý hiếm khác có thuế suất từ 32% đến 50% phù hợp với từng dự án, từng cơ sở kinh doanh.
LỆ NGA - CHẾ HÂN
