Phát huy truyền thống năng động sáng tạo để phát triển TPHCM: Hạt nhân của thành phố sáng tạo


Tất cả khó khăn của TPHCM đều có thể được giải quyết, nếu thực sự phát huy được sự sáng tạo của người dân TP. Nguồn tài nguyên lớn nhất là 10 triệu dân của TPHCM và chính sự sáng tạo của người dân sẽ quyết định phát triển TP.
Khu Công nghệ cao (quận 9) có vai trò quan trọng trong việc hình thành và phát triển đô thị sáng tạo của TPHCM. Ảnh: CAO THĂNG
Khu Công nghệ cao (quận 9) có vai trò quan trọng trong việc hình thành và phát triển đô thị sáng tạo của TPHCM. Ảnh: CAO THĂNG

Chất lượng sống tốt để giữ chân người tài

TPHCM đã có chủ trương: “Khơi dậy và phát huy truyền thống sáng tạo để phát triển TP giai đoạn 2018-2020 và những năm tiếp theo”. Theo Bí thư Thành ủy TPHCM Nguyễn Thiện Nhân, nếu không có sáng tạo thì TPHCM sẽ tụt hậu. Tất cả các khó khăn của TPHCM đều có thể được giải quyết, nếu thực sự phát huy được sự sáng tạo của người dân TP. Nguồn tài nguyên lớn nhất là 10 triệu dân của TPHCM và chính sự sáng tạo của người dân sẽ quyết định phát triển TP. Do đó, Bí thư Thành ủy TPHCM Nguyễn Thiện Nhân đặt ra nhiệm vụ phải tạo được sự lôi cuốn, lan tỏa phong trào đổi mới, sáng tạo đến tất cả người lao động, chính quyền, cấp ủy các cấp.

Thực tế các nước phát triển đã chứng minh rằng, thành phố sáng tạo là nơi mà nguồn tài nguyên chính của nó là tính sáng tạo của cư dân thành phố. Loại tài nguyên này sẽ tác động và thay đổi những ngành kinh tế sẵn có, tạo ra những loại hình mới. Đặc trưng của thành phố sáng tạo là 3T, gồm Technology (công nghệ), Talent (tài năng) và Tolerence (khoan dung). Thực tiễn cũng cho thấy, dòng nhân lực chất lượng cao có xu hướng đổ về các thành phố không chỉ giàu có, thu nhập cao mà quan trọng hơn phải là thành phố sống tốt. Do vậy, TPHCM cần đặc biệt chú trọng xây dựng thành phố có chất lượng sống tốt để thu hút và giữ chân nhân tài, làm tăng tính sáng tạo cho thành phố mình.

Theo Mike Douglass (Đại học Hawaii, Mỹ), thành phố sống tốt có 3 thành tố quan trọng, gồm: môi trường tự nhiên tốt, môi trường sống đô thị tốt (đặt nặng vấn đề giao tiếp dân sự) và sự phát triển bản thân con người tốt (đây được xem là những đầu tư cho vốn con người, bao gồm cả yếu tố an toàn trong đời sống đô thị). Lý thuyết này cũng tương ứng với những lý thuyết về phát triển đô thị theo 3 thành tố: kinh tế, xã hội và môi trường, nhưng đặt nặng vấn đề con người hơn và xác định “con người làm trung tâm”.

Với TPHCM, chúng ta có thể học hỏi, xây dựng được thành phố sống tốt và đảm bảo người dân ở TPHCM có thể “an cư, lạc nghiệp”. Nghĩa là, người dân phải có việc làm và chỗ ở (Singapore có 85% - 90% nhà ở của người thu nhập thấp là từ nhà nước). Người dân còn phải được hưởng các dịch vụ công về y tế, giáo dục, vui chơi giải trí, công viên cây xanh…

Nòng cốt cho thành phố sáng tạo

Cùng với việc tạo dựng chất lượng sống tốt cho người dân để chăm lo cho con người - trung tâm của sáng tạo, thì việc hình thành khu đô thị sáng tạo sẽ trở thành nòng cốt cho thành phố sáng tạo. Khu đô thị sáng tạo là một ý tưởng tổ chức đô thị mới xuất hiện trong những năm gần đây, trước tiên từ những thảo luận trong giới nghiên cứu chính sách tại Mỹ. Những khu đô thị này bao gồm các trường - viện hàng đầu cùng các doanh nghiệp kết nối với các khởi nghiệp, vườn ươm và tăng tốc khởi nghiệp. Những khu đô thị này thường có quy mô nhỏ, giao thông thuận tiện với cơ sở hạ tầng kết nối hiện đại cung cấp không gian văn phòng, nhà ở, lẫn mua sắm. 

Hướng đến chính quyền của dân, do dân và vì dân

Trong 30 năm thực công cuộc đổi mới, TPHCM luôn đi đầu trong đổi mới mô hình tăng trưởng, tái cơ cấu nền kinh tế, tiếp tục giữ vững vai trò đầu tàu của vùng và cả nước; đồng thời đảm bảo an sinh và an toàn xã hội. Có được kết quả này là do vai trò quyết định của quản trị thành phố tốt.

Giờ đây, trong bối cảnh cần phát huy sức sáng tạo của người dân, thì trước hết, cũng đòi hỏi chính quyền TPHCM cần có tư duy chiến lược và đổi mới sáng tạo. Chính sách cũng vì con người và sứ mệnh phục vụ nhân dân.

Cụ thể, về “quản trị thành phố tốt” lúc này phải bao gồm nhiều tiêu chí như: quy định pháp luật cần đổi mới, tham gia của cộng đồng và lắng nghe của chính quyền, công khai minh bạch, đáp ứng yêu cầu của cộng đồng, đảm bảo công bằng xã hội, hiệu lực và hiệu quả trong quản lý nhà nước, có trách nhiệm trước công chúng, có tầm nhìn chiến lược… Vì vậy, TPHCM cần tiếp tục thực hiện chương trình đột phá cải cách hành chính, xây dựng Chính phủ điện tử. Việc triển khai thống nhất và đồng bộ ứng dụng công nghệ thông tin và sáng tạo để có sự đột phá về cải cách hành chính là một đòi hỏi quan trọng.

Cùng với đó, để phục vụ cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 thì “nguồn lực con người” cũng là trụ cột trong quản trị TP có tính cạnh tranh. Do đó, TP cần khai thông nguồn lực này, thông qua việc tiếp tục thực hiện có hiệu quả chương trình đột phá nâng cao chất lượng nguồn nhân lực; thực hiện đồng bộ, hiệu quả chính sách thu hút nhân tài, nhà khoa học, tài năng đặc biệt. Cùng đó là việc thúc đẩy mạnh mẽ phong trào khởi nghiệp, phát huy phong trào thi đua sáng tạo trong toàn TP.

Với các yếu tố: tạo dựng chất lượng sống tốt, kết hợp khu đô thị sáng tạo và sự sáng tạo từ chính chính quyền, chắc chắn TPHCM sẽ phát huy tốt sức sáng tạo từ đông đảo người dân thành phố.

Hiện nay, TPHCM đã có ý tưởng hình thành một khu vực trung tâm hạt nhân cho cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 (tạm gọi là khu đô thị 4.0, mà hạt nhân là đô thị sáng tạo, đô thị thông minh). Đó là khu vực gồm quận 2, quận 9 và quận Thủ Đức (khu đô thị sáng tạo phía Đông) sẽ trở thành nòng cốt có sức lan tỏa cho thành phố sáng tạo. Nơi này cũng sẽ chính là hạt nhân sáng tạo của vùng đô thị TPHCM (bao gồm TPHCM, Đồng Nai, Bà Rịa - Vũng Tàu, Bình Dương, Bình Phước, Tây Ninh, Long An và Tiền Giang) và sẽ trở thành điểm nút của mạng lưới kinh tế toàn cầu.

Hơn nữa, muốn có tiềm năng sáng tạo cần hội nhập ngay vào cuộc cách mạng 4.0 không chậm trễ để đi đầu trong ứng dụng khoa học công nghệ và kinh tế trí thức, kinh tế số. Trong đó, để phát triển cách mạng công nghiệp 4.0 và thúc đẩy các chiều tăng trưởng, hướng đến phát triển đô thị sáng tạo, TPHCM đã khởi đầu từ Khu Công nghệ cao (quận 9). Khu công nghệ cao này lớn hàng đầu cả nước (diện tích khoảng 700ha), sẽ đóng góp quan trọng vào việc phát triển cách mạng công nghiệp 4.0.

Đồng thời, đây cũng là nơi xây dựng hệ sinh thái khởi nghiệp của cả vùng và trở thành “thung lũng Silicon của Việt Nam”. Các dự án công nghệ cao uy tín do Tập đoàn Intel (Hoa Kỳ); Nidec, Nipro (Nhật Bản); Samsung (Hàn Quốc), Datalogic (Italy), Sanofi, Schneuder Electrolics (Pháp)... đầu tư tại Khu Công nghệ cao đã đóng góp tích cực vào sự nghiệp phát triển khoa học công nghệ, là động lực phát triển kinh tế của TP, của vùng và cả nước và có tên trên bản đồ công nghệ cao thế giới.

Khu đô thị khoa học công nghệ cao là nơi để thu hút đầu tư công nghệ, thu hút chuyên gia hàng đầu đến làm việc và sinh sống; thúc đẩy ứng dụng thông tin, khoa học và công nghệ vào thực tế, nâng cao giá trị nôi địa hóa sản phẩm. Đây cũng là nơi phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, nâng cao năng lực nội sinh, hợp tác quốc tế đa phương, mang lại cơ hội hợp tác nghiên cứu, chuyển giao công nghệ; từ đó có tác động lan tỏa, hình thành các khu công viên khoa học tại các khu vực kế cận, thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế, chuyển đổi mô hình từ tăng trưởng chiều rộng sang chiều sâu.

Bình chọn 10 sự kiện nổi bật của TPHCM trong năm 2018

UBND TPHCM vừa có kế hoạch tổ chức bình chọn và công bố 10 sự kiện nổi bật của TPHCM năm 2018. Các sự kiện được bình chọn thuộc mọi lĩnh vực, từ chính trị, kinh tế, văn hóa đến xã hội, đô thị, cải cách hành chính hoặc quốc phòng và an ninh trật tự. Các sự kiện (hoặc một chuỗi sự kiện) được bình chọn dù mang tính định lượng hoặc định tính thì cũng phải có tác động tích cực, lan tỏa tạo sự đồng thuận trong nhân dân.

Cùng đó, UBND TP thành lập hội đồng bình chọn (do Chánh Văn phòng UBND TP làm chủ tịch) để xem xét bình chọn, cho ý kiến và biểu quyết để chọn lựa các sự kiện tiêu biểu của thành phố năm 2018. Về quy trình, Sở TT-TT tổng hợp từ thông tin báo chí 20 sự kiện nổi bật năm 2018, để các cơ quan báo chí tổ chức lấy ý kiến bạn đọc. Qua vòng này, tổ thư ký của hội đồng tổng hợp các sự kiện nổi bậc, chọn lọc tối đa 20 sự kiện nổi bật nhất để lấy ý kiến người dân (trên trang tin điện tử của TPHCM). Từ đó, hội đồng bình chọn thảo luận, bỏ phiếu chọn khoảng 10 sự kiện nổi bật nhất. Kết quả này sẽ được UBND TP công bố chính thức tại phiên họp tổng kết công tác năm 2018 và triển khai nhiệm vụ năm 2019. 

KIỀU PHONG

Tin cùng chuyên mục