Tuần qua, đồng chí Trần Thanh Mẫn, Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam, được Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam hiệp thương cử làm Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam thay đồng chí Nguyễn Thiện Nhân, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy TPHCM. Nhận trọng trách mới, tân Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam cho biết sẽ nỗ lực hoàn thành tốt nhiệm vụ, trong đó có nội dung giám sát, phản biện xã hội.
* Phóng viên: Đồng chí có thể chia sẻ cảm xúc của mình khi được hiệp thương cử làm Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam?
* Chủ tịch TRẦN THANH MẪN: Trải qua gần 87 năm, một chặng đường lịch sử vẻ vang, đầy tự hào, MTTQ Việt Nam thực sự là mái nhà chung của khối đại đoàn kết toàn dân tộc Việt Nam, đã có những đóng góp to lớn vào sự nghiệp cách mạng vĩ đại của Đảng, của dân tộc. MTTQ Việt Nam đã không ngừng đổi mới hoạt động, chăm lo xây dựng tổ chức, hướng về cơ sở, đa dạng hóa các hình thức vận động, tập hợp đoàn kết các tầng lớp nhân dân tham gia các phong trào thi đua yêu nước, các cuộc vận động, tham gia xây dựng Đảng, xây dựng Nhà nước, giám sát, phản biện xã hội, đại diện, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhân dân góp phần vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
* Ở cương vị mới, đồng chí sẽ ưu tiên hàng đầu cho nhiệm vụ nào?
Trước mắt là triển khai sâu rộng các nhiệm vụ của MTTQ Việt Nam theo tinh thần Nghị quyết Đại hội VIII và chương trình phối hợp thống nhất hành động năm 2017 của MTTQ Việt Nam, Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng và Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII) về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ gắn với Chỉ thị số 05 của Bộ Chính trị về “đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”. Đảm bảo vừa có tính kế thừa vừa đổi mới, có định hướng lâu dài, tạo cơ chế để công tác mặt trận các cấp hoạt động đạt kết quả cao hơn nữa.
Tôi tâm niệm mặt trận phải là nơi nói lên tiếng nói của nhân dân, đồng hành cùng nhân dân, cổ vũ sáng kiến, hội tụ trí tuệ của các nhân sĩ, trí thức, doanh nhân, các vị chức sắc tôn giáo, người uy tín tiêu biểu trong đồng bào các dân tộc và người Việt Nam ở nước ngoài… tạo nên sự đồng thuận, đồng lòng, sức mạnh tổng hợp vì mục tiêu phát triển bền vững của đất nước. Mặt trận phải xứng đáng với vị trí là tổ chức liên minh chính trị, liên hiệp tự nguyện, cơ sở chính trị của chính quyền nhân dân, đại diện bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhân dân. Để hoàn thành tốt vai trò, trách nhiệm của mình, xứng đáng với lòng tin của nhân dân, sự kỳ vọng của Đảng thì mặt trận phải trân trọng lắng nghe, phản ánh và đồng hành, chia sẻ với những nhu cầu, nguyện vọng chính đáng của đông đảo nhân dân.
* Một trong những mong chờ lớn nhất của người dân đối với mặt trận đó là việc đẩy mạnh giám sát và phản biện xã hội, tham gia xây dựng Đảng và chính quyền vững mạnh. Đồng chí sẽ đáp ứng mong chờ đó ra sao?
Chưa bao giờ quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước về vai trò, quyền và trách nhiệm của MTTQ Việt Nam được thể hiện đầy đủ như hiện nay. Điều đó được khẳng định trong Quyết định 217, Quyết định 218 của Bộ Chính trị, Hiến pháp năm 2013, Luật MTTQ Việt Nam và các đạo luật có liên quan. Ngày 15-6 vừa qua, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ và Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam đã ký kết Nghị quyết liên tịch quy định chi tiết về các hình thức giám sát và phản biện xã hội của MTTQ Việt Nam. Đây là văn bản có giá trị pháp lý quan trọng, là điều kiện để hệ thống MTTQ Việt Nam tới đây thực hiện tốt hơn nhiệm vụ hết sức quan trọng này. Từ đây, mặt trận sẽ có hành lang pháp lý, với quy trình cơ bản, toàn diện, chuẩn mực để triển khai các hình thức giám sát và phản biện xã hội.
Vừa qua, Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam cũng đã phát động giải báo chí toàn quốc với công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí. Với sự vào cuộc cùng báo chí trên mặt trận phòng chống tham nhũng, lãng phí từ trung ương tới địa phương, mặt trận sẽ làm tốt hơn công tác giám sát về phòng chống tham nhũng, lãng phí. Ủy ban MTTQ Việt Nam các cấp sẽ lựa chọn các vấn đề nổi cộm, báo cáo cấp ủy chính quyền để triển khai thực hiện giám sát. Mục tiêu là từng bước đưa giám sát, phản biện trở thành hoạt động thường xuyên của mặt trận, góp phần tích cực tham gia xây dựng Đảng, xây dựng Nhà nước.
* Năm 2017, mặt trận sẽ tập trung giám sát, phản biện xã hội ở những lĩnh vực nào thưa đồng chí?
Mặt trận cấp Trung ương tiếp tục chủ trì tổ chức giám sát các lĩnh vực đã thống nhất với Chính phủ giai đoạn 2016 - 2020. Còn các địa phương theo dõi, phát hiện các vấn đề đông đảo nhân dân quan tâm, bức xúc để phối hợp giám sát, trong đó cần ưu tiên vận động và giám sát bảo đảm an toàn thực phẩm, phát hiện và phối hợp giám sát các cơ sở sản xuất, kinh doanh gây ô nhiễm môi trường… Chúng tôi cũng sẽ chủ động đề xuất và tham gia phản biện các đề án, chương trình dự án mới chuẩn bị triển khai mà dự báo sẽ có tác động ảnh hưởng sâu rộng đến đời sống nhân dân. Cuốn “Sổ tay công tác giám sát và phản biện của MTTQ Việt Nam” sẽ được phổ biến rộng rãi để nâng cao hiệu quả của công tác này.
* Cảm ơn đồng chí!
