Sóng siêu âm diệt ung thư tuyến tiền liệt

Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM vừa điều trị thành công 4 trường hợp ung thư tuyến tiền liệt (TTL) bằng phương pháp mới hiệu quả, đó là siêu âm tập trung tăng cường (HIFU). Phương pháp này mở ra nhiều cơ hội điều trị lành bệnh, ít gây biến chứng như những phương pháp mổ hở hay tia xạ trước đây.

Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM vừa điều trị thành công 4 trường hợp ung thư tuyến tiền liệt (TTL) bằng phương pháp mới hiệu quả, đó là siêu âm tập trung tăng cường (HIFU). Phương pháp này mở ra nhiều cơ hội điều trị lành bệnh, ít gây biến chứng như những phương pháp mổ hở hay tia xạ trước đây.

Ưu thế tuyệt đối

Sau hơn 2 tuần điều trị, này bệnh nhân Huỳnh Phú Quới (69 tuổi), Thái Chấn Thành (82 tuổi), Nguyễn Hữu Thanh (75 tuổi) và Nguyễn Công Diệp (64 tuổi) đều cư ngụ tại TPHCM có tiến triển bệnh tốt. Cả 4 bệnh nhân nhập viện trong tình trạng ung thư TTL đã có dấu hiệu di căn. Tuy nhiên, bằng phương HIFU đã can thiệp kịp thời và ghi nhận những thành công.

Chi phí trọn gói cho một ca điều trị ung thư TTL bằng HIFU tại Việt Nam khoảng 35 triệu đồng, rẻ hơn các nước ở châu Âu, Trung Quốc, Nhật Bản, một số nước Mỹ Latinh và Đông Nam Á (chi phí tại Philippines là 10.000 USD/ca, tại Canada khoảng 25.000 USD/ca).

Nguyên lý của HIFU là sử dụng sóng siêu âm. Nguồn phát sóng đặt trong trực tràng ngay dưới TTL tập trung chính xác vào mô TTL làm nhiệt độ ở đây tăng lên 80 – 100°C. Nhiệt độ cao sẽ hủy tế bào ung thư. Sóng siêu âm không có tác dụng ion hóa nên không làm tổn thương mô chung quanh.

Đây là ưu thế tuyệt đối của HIFU so với điều trị bằng tia xạ. Cũng với tỷ lệ bệnh nhân không bị tái phát ung thư ở thời điểm 5 năm sau tương đương với phẫu thuật cắt TTL tận gốc và xạ trị, nhưng phương pháp điều trị bằng HIFU được khẳng định ít gây tai biến và biến chứng hơn, bệnh nhân chỉ phải gây tê tủy sống chứ không cần đến những vết cắt gây tổn thương và mất máu.

Thời gian một lần điều trị chỉ từ 30 đến 90 phút (tùy thuộc độ lớn của TTL) nên rất thích hợp cho những bệnh nhân lớn tuổi hoặc ngại phẫu thuật...

Tuy được khẳng định là gây ít tai biến, biến chứng nhưng bệnh nhân cũng nên biết sau thủ thuật, HIFU vẫn có thể gặp một số biến chứng không đáng kể như rò trực tràng (0,5% - 5%); tiểu không kiểm soát (0% - 2%) và rối loạn cương (khoảng 18%).

Ở nước ta, ung thư TTL giai đoạn sớm thường được điều trị bằng phẫu thuật cắt TTL tận gốc hoặc xạ trị. Tuy nhiên, việc cắt bỏ hoặc xạ trị có hạn chế là sau điều trị sẽ có một tỷ lệ cao bệnh nhân tiểu tiện không tự chủ, viêm trực tràng, liệt dương.

Nhận biết sớm, kịp thời điều trị

Tuyến tiền liệt nằm phía dưới cổ bàng quang, nơi bắt đầu của niệu đạo, góp phần sản sinh tinh dịch. Ung thư TTL là một bệnh lý đặc biệt ở đàn ông trung niên trở lên, chiếm 10% trong số các loại bệnh ung thư ở phái nam và đứng hàng thứ 2 sau ung thư phổi. Tuy vậy, bệnh vẫn có thể chữa khỏi hoàn toàn nếu phát hiện sớm và điều trị tích cực.

Các yếu tố nguy cơ của ung thư TTL gồm tuổi tác cao, gia đình bất ổn, tiếp xúc nhiều với các chất phóng xạ; ăn nhiều thịt, mỡ động vật; hoạt động tình dục nhiều (vấn đề này đang gây tranh cãi); thiếu sinh tố D...

Các yếu tố giúp giảm nguy cơ ung thư TTL, gồm lycopene (có nhiều trong cà chua); các vitamin A, E, selen, isoflavonoids và lignans (có nhiều trong đậu nành và nhiều loại rau). Hoạt động thể dục thể thao đều đặn cũng giúp phòng ngừa rất tốt.

Khi có những dấu hiệu sau đây, các đấng mày râu nên nghĩ về ung thư TTL: Đau nhức vô cớ vùng xương chậu gây khó khăn cho việc đi lại, tiểu khó hoặc tiểu són, buốt trong lúc đi tiểu, dòng nước tiểu yếu ớt và đứt quãng, cảm thấy bọng đái căng ứ sau khi vừa tiểu xong, thức dậy thường xuyên trong đêm để đi tiểu, có máu trong nước tiểu hoặc tinh dịch, đau đớn khi xuất tinh hoặc không thể xuất tinh, sụt cân mà nguyên nhân không phải vì thay đổi chế độ ăn uống...  

BS NGUYỄN HOÀNG ĐỨC
(ĐH Y Dược TPHCM)

Tin cùng chuyên mục