Vùng Vịnh lại nóng, nguồn cung dầu bị đe dọa

Chiến dịch lớn
Vùng Vịnh lại nóng, nguồn cung dầu bị đe dọa

Saudi Arabia và các đồng minh khu vực vùng Vịnh ngày 25-3 đã mở chiến dịch quân sự tấn công phiến quân Houthi được cho là do Iran hỗ trợ đang giành quyền kiểm soát nhiều khu vực ở Yemen, trong đó có thủ đô Saana. Cuộc chiến này gây lo ngại bùng nổ xung đột diện rộng ở Trung Đông, đe dọa đến nguồn cung dầu.

Cảnh đổ nát sau một đợt không kích của Saudi Arabia tại Yemen

Chiến dịch lớn

Hãng tin Reuters dẫn tin từ đài truyền hình al-Arabiya cho biết chiến dịch chống quân sự chống phiến quân Houthi do Saudi Arabia dẫn đầu và riêng nước này đóng góp 150.000 binh sĩ và 100 máy bay chiến đấu. Các nước khác như từ Ai Cập, Morocco, Jordan, Sudan, Kuwait, UAE, Qatar và Bahrain cũng đã đưa máy bay chiến đấu tham gia chiến dịch. Pakistan cho biết sẵn sàng tham gia. Các máy bay chiến đấu không xác định được trước đó đã phát động cuộc không kích vào các sân bay chính ở thủ đô Sanaa và căn cứ không quân al Dulaimi.

Đại sứ Saudi Arabia tại Mỹ,  Adel al-Jubeir tuyên bố Saudi Arabia sẽ làm mọi cách để bảo vệ chính phủ hợp pháp của Yemen.Còn Chính phủ Saudi Arabia cáo buộc Iran khuấy động xung đột giáo phái khắp khu vực, đặc biệt là ở Yemen với sự hỗ trợ cho phiến quân Houthis.

Cuộc khủng hoảng hiện nay có nguy cơ leo thang thành một cuộc chiến tranh giữa Iran với đa số người Hồi giáo Shiite với các nước quân chủ vùng Vịnh theo Hồi giáo Sunni ủng hộ Tổng thống Yemen Abd-Rabbu Mansour Hadi.

Giao tranh lan rộng trên khắp đất nước Yemen kể từ tháng 9-2014 khi các phiến quân Houthi chiếm giữ Sanaa và tiến vào khu vực người Hồi giáo Sunni, buộc Tổng thống Hadi phải rời khỏi thủ đô đến thành phố Aden ẩn náu và được các lực lượng trung thành bảo vệ.

Đại sứ Jubeir cho biết, các cuộc tấn công của Saudi Arabia nhằm đáp ứng lời kêu gọi từ Tổng thống Hadi, người ủng hộ chiến dịch không kích của Washington chống  al Qaeda tại Yemen.

Một thủ lĩnh cấp cao của phiến quân Houthi cảnh báo các cuộc không kích của Saudi Arabia là cuộc chiến xâm lược Yemen và cảnh báo sẽ làm lan rộng cuộc chiến ở khu vực Trung Đông.

Nhà Trắng trong thông cáo ngày 25-3 cho biết Mỹ ủng hộ chiến dịch quân sự do các nước thuộc Hội đồng Hợp tác vùng Vịnh Ảrập (GCC) đứng đầu và Tổng thống Barack Obama cho phép Mỹ “hỗ trợ hậu cần và tình báo” cho chiến dịch.

Lo ngại giá dầu tăng

Ngay sau khi chiến dịch bắt đầu, giá dầu thô Brent tăng vọt lên gần 6%. Hầu hết các tàu chở dầu sản xuất từ khối Ảrập như Saudi Arabia, UAE, Kuwait và Iraq từ Vịnh Persic phải qua Vịnh Aden, vượt qua eo biển Bab el-Mandab tại Yemen (giáp ranh giữa vùng Sừng châu Phi và Trung Đông) sau đó ra biển Đỏ để qua kênh đào Suez và đến châu Âu. Vì vậy, cuộc chiến tại Yemen đe dọa đến đường vận chuyển dầu, nhất là đến châu Âu. Đoạn eo biển dài 40 km này là tuyến đường huyết mạch. Theo cơ quan thông tin năng lượng Mỹ, ước tính trong năm 2013  mỗi ngày có 3,8 triệu thùng dầu được vận chuyển qua khu vực này.

Theo Reuters, Yemen xuất khẩu khoảng 1,4 - 1,5 triệu thùng dầu thô mỗi tháng, chủ yếu sang Trung Quốc. Nhập khẩu dầu thô của Trung Quốc từ Yemen trong hai tháng đầu năm nay là 4,5 triệu thùng/ngày, tăng 315% so với cùng kỳ năm trước. Nhưng một nguồn tin thương mại Trung Quốc cho biết, khối lượng này tương đối nhỏ và có thể dễ dàng được thay thế bằng dầu thô Tây Phi. Yemen có đường ống dẫn dầu Marib, tuyến đường xuất khẩu chính của nước này, vận chuyển khoảng 70.000 thùng dầu mỗi ngày. Trước khi xảy ra nội chiến, đường ống dẫn dầu này vận chuyển khoảng 110.000 thùng dầu mỗi ngàyra biển Đỏ. Các cuộc xung đột sắc tộc và al-Qaeda nổi dậy đang làm Yemen sụt giảm trầm trọng sản lượng dầu xuất khẩu. Saudi Arabia đã cảnh báo các tàu nước ngoài đến gần Yemen  có thể không an toàn.

THỤY VŨ (tổng hợp)

Tin cùng chuyên mục