Để hiểu thêm về những thay đổi trong Luật Thuế giá trị gia tăng (GTGT) mới (có hiệu lực vào 1-1-2009), trong mục thuế kỳ này, PV trao đổi với bà Trần Thị Lệ Nga, Trưởng phòng Tuyên truyền hỗ trợ người nộp thuế, Cục Thuế TPHCM về những điểm mới của luật này.
* Việc khấu trừ thuế GTGT từ ngày 1-1-2009 khác với năm 2008, xin bà cho biết những điểm khác biệt?
* Về nguyên tắc, cách khấu trừ thuế GTGT vẫn không thay đổi: thuế GTGT đầu vào được khấu trừ là số thuế GTGT ghi trên hóa đơn GTGT mua hàng hóa, dịch vụ bao gồm cả tài sản cố định dùng cho sản xuất kinh doanh hàng hóa, dịch vụ chịu thuế GTGT, số thuế GTGT ghi trên chứng từ nộp thuế của hàng nhập khẩu hoặc chứng từ nộp thuế GTGT thay cho nhà thầu nước ngoài. Trong đó:
Thuế GTGT đầu vào được khấu trừ là thuế GTGT đầu vào của hàng hóa, dịch vụ dùng cho sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ chịu thuế GTGT được khấu trừ toàn bộ.
Thuế GTGT đầu vào của hàng hóa, dịch vụ sử dụng đồng thời cho sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ chịu thuế và không chịu thuế GTGT thì chỉ được khấu trừ số thuế GTGT đầu vào của hàng hóa, dịch vụ dùng cho sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ chịu thuế GTGT. Cơ sở kinh doanh phải hạch toán riêng thuế giá trị gia tăng đầu vào được khấu trừ và không được khấu trừ; trường hợp không hạch toán riêng được thì thuế đầu vào được khấu trừ theo tỷ lệ (%) giữa doanh số chịu thuế giá trị gia tăng so với tổng doanh số của hàng hóa, dịch vụ bán ra.
Thuế GTGT đầu vào của tài sản cố định sử dụng đồng thời cho sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ chịu thuế GTGT và không chịu thuế GTGT thì được khấu trừ toàn bộ.
* Như vậy về khấu trừ thuế GTGT từ ngày 1-1-2009 có quy định gì khác trước, thưa bà?
* Từ ngày 1-1-2009, ngoài nguyên tắc cơ bản như trên việc khấu trừ thuế GTGT đầu vào có những thay đổi như sau:
1. Quy định thuế GTGT đầu vào của một số tài sản cố định không được khấu trừ:
- Thuế GTGT đầu vào của tài sản cố định là tàu bay dân dụng, du thuyền không sử dụng cho mục đích kinh doanh vận chuyển hàng hóa, hành khách, kinh doanh du lịch, khách sạn thì không được khấu trừ mà tính vào nguyên giá của tài sản cố định:
- Tài sản cố định là ô tô chở người từ 9 chỗ ngồi trở xuống (trừ ô tô sử dụng vào kinh doanh vận chuyển hàng hóa, hành khách, kinh doanh du lịch, khách sạn) có trị giá vượt trên 1,6 tỷ đồng thì số thuế GTGT đầu vào tương ứng với phần trị giá vượt trên 1,6 tỷ đồng không được khấu trừ.
2. Quy định được khấu trừ toàn bộ thuế GTGT đầu vào trong trường hợp mua hàng hóa dịch vụ sử dụng cho sản xuất kinh doanh không chịu thuế GTGT như sau:
- Thuế GTGT của hàng hóa, dịch vụ mà cơ sở kinh doanh mua vào để sản xuất kinh doanh hàng hóa, dịch vụ cung cấp cho tổ chức, cá nhân nước ngoài, tổ chức quốc tế để viện trợ nhân đạo, viện trợ không hoàn lại quy định tại điểm 19.e mục II phần A Thông tư 129/2008/TT-BTC.
- Thuế giá trị gia tăng đầu vào của hàng hóa, dịch vụ sử dụng cho hoạt động tìm kiếm, thăm dò, phát triển mỏ dầu khí.
3. Nâng thời hạn tối đa được kê khai thuế GTGT đầu vào:
- Trường hợp cơ sở kinh doanh phát hiện số thuế GTGT đầu vào khi kê khai, khấu trừ còn sót hóa đơn, chứng từ thì được kê khai, khấu trừ bổ sung; thời gian kê khai tối đa là 6 tháng, kể từ tháng phát sinh hóa đơn, chứng từ sót.
Thí dụ: Hóa đơn GTGT mua vào của tháng 1- 2009 (tháng ghi trên hóa đơn), trường hợp hóa đơn này chưa kê khai kịp trong kỳ kê khai tháng 1- 2009, thì được kê khai khấu trừ tối đa đến kỳ kê khai tháng 6- 2009 (trước 1-1-2009 tối đa là 3 tháng).
4. Bổ sung điều kiện khấu trừ thuế GTGT đầu vào đối với hàng hóa dịch vụ mua từ 20 triệu đồng trở lên phải có chứng từ thanh toán qua ngân hàng:
- Hàng hóa, dịch vụ mua vào được khấu trừ thuế đầu vào ngoài điều kiện về hóa đơn GTGT phải thanh toán qua ngân hàng, trừ trường hợp giá trị của hàng hóa, dịch vụ mua vào từng lần theo hóa đơn dưới 20 triệu đồng (giá đã bao gồm thuế GTGT). Thanh toán qua ngân hàng là chuyển tiền từ tài khoản của bên mua sang tài khoản mang tên bên bán mở tại ngân hàng theo các hình thức thanh toán phù hợp với thỏa thuận trong hợp đồng và quy định của ngân hàng.
- Đối với hàng hóa, dịch vụ (HH, DV) mua theo phương thức trả chậm, trả góp mà giá trị HH, DV mua từ 20 triệu đồng trở lên, trường hợp chưa có chứng từ thanh toán qua ngân hàng do chưa đến thời điểm thanh toán theo hợp đồng, cơ sở kinh doanh vẫn được kê khai khấu trừ thuế GTGT đầu vào (đồng thời ghi rõ thời hạn thanh toán vào phần ghi chú trên bảng kê hóa đơn, chứng từ HH, DV mua vào). Đến thời điểm thanh toán theo hợp đồng mà không có chứng từ thanh toán qua ngân hàng, cơ sở kinh doanh phải kê khai điều chỉnh lại số thuế GTGT đầu vào đã khấu trừ.
- Hóa đơn, dịch vụ mua vào được thanh toán dưới hình thức bù trừ giữa giá trị HH, DV mua với giá trị HH, DV bán ra; bù trừ công nợ; thanh toán ủy quyền qua bên thứ 3 thanh toán qua ngân hàng mà phương thức này được quy định cụ thể trong hợp đồng cũng được coi là thanh toán qua ngân hàng; trường hợp sau khi bù trừ mà phần giá trị chênh lệch còn lại từ 20 triệu đồng trở lên thì phải có chứng từ thanh toán qua ngân hàng.
- Trường hợp mua HH, DV của cùng một nhà cung cấp có giá trị dưới 20 triệu đồng nhưng mua nhiều lần trong cùng một ngày mà tổng giá trị mua từ 20 triệu đồng trở lên thì chỉ được khấu trừ thuế GTGT đầu vào nếu có chứng từ thanh toán qua ngân hàng.
- Trường hợp mua HH, DV có giá trị từ 20 triệu đồng trở lên, nhưng chỉ có 1 phần thanh toán qua ngân hàng, thì chỉ được khấu trừ thuế GTGT đầu vào theo tỷ lệ % số tiền được thanh toán qua ngân hàng.
5. Các điều kiện khấu trừ thuế GTGT đầu vào đối với HH, DV xuất khẩu:
- Điều kiện về tờ khai hải quan: Cơ sở kinh doanh cung cấp điện, nước, văn phòng phẩm, hàng hóa phục vụ sinh hoạt hàng ngày của doanh nghiệp chế xuất thì không cần mở tờ khai hải quan. Trước ngày 1-1-2009, không cần mở tờ khai hải quan nhưng cơ sở cung cấp phải đăng ký với các ban quản lý khu chế xuất, khu công nghiệp, khu công nghệ cao, khu kinh tế, khu thương mại.
CHẾ HÂN – Q.VIỆT
