Đã hơn mười năm nay, cứ tới tháng 11, trong vòng một tuần lễ liền, thành phố Lyon miền Đông nước Pháp lại biến thành một "Trung tâm văn hóa của châu Á" với liên hoan điện ảnh và văn hóa Festival Cinémas et Cultures d’Asie dành cho những người mến mộ nền văn hóa lâu đời của châu lục này.
Tại liên hoan lần thứ 13 (diễn ra từ ngày 6 đến 11-11-2007 vừa qua) có sự tham gia của 50 bộ phim đến từ 12 nước, điện ảnh Việt Nam được dành một vị trí đặc biệt - là khách mời danh dự - với việc giới thiệu hơn 10 bộ phim thuộc nhiều thể loại. Bộ phim Dòng máu anh hùng của đạo diễn Charlie Nguyen đã được trao Giải thưởng Báo chí tại liên hoan này. Một cuộc hội thảo bàn tròn và đặc biệt, việc ra mắt ấn phẩm đầu tiên bằng tiếng Pháp và tiếng Anh về đề tài điện ảnh Việt Nam mang tựa đề Le cinéma Vietnamien/Vietnamese Cinema, 258 trang, kèm theo đĩa DVD, do Asiexpo Edition (Pháp) phát hành. Nhân dịp điện ảnh Việt Nam kỷ niệm 55 năm (15-3-1953 _ 15-3-2008).
- Tiếp cận và khám phá điện ảnh Việt Nam
Cuốn sách bao gồm nhiều bài viết bằng tiếng Pháp và tiếng Anh của các chuyên gia về điện ảnh Việt Nam, vốn là các nhà hoạt động trong lĩnh vực điện ảnh ở trong nước và nước ngoài, các nhà nghiên cứu quốc tế người Pháp, người Mỹ, Australia… như Chronologie en 50 films (Theo dòng thời gian với 50 bộ phim) và Les multiples naissances du cinéma Vietnamien (Điện ảnh Việt Nam nhiều lần sinh ra) của tác giả Philippe Dumont, tổng biên tập tạp chí Carnets du Vietnam; Le cinéma révolutionnaire durant les deux guerres (Điện ảnh cách mạng trong hai cuộc chiến tranh) của Trần Thanh Tùng và Nguyễn Thị Thúy Nga; Dang Nhat Minh, un regard d’artiste (Đặng Nhật Minh, cái nhìn nghệ sĩ) của Vũ Ngọc Quỳnh; Le cinéma post-Doi moi (Điện ảnh thời kỳ sau đổi mới) của Dương Tường; La vogue des films commerciaux (Trào lưu phim thương mại) của Nguyễn Mai Loan; Les films du secteur publiques (Những bộ phim của điện ảnh nhà nước) của Ngô Phương Lan; Les réalisateurs Viet kieu (Những đạo diễn Việt kiều) và Les neuf défis du cinéma Vietnamien (Chín thách thức của điện ảnh Việt Nam) của Trần Việt Văn; L’atelier Varan au Vietnam (Hội thảo làm phim Varan ở Việt Nam) của Emmanuelle Baude, giám đốc dựng phim tài liệu và phim truyện…
Cuốn sách được bạn đọc thích thú đón nhận, bởi nó cho phép khán giả điện ảnh quốc tế khám phá cũng như có cái nhìn tổng quan khá toàn diện và sâu sắc về lịch sử hình thành, quá trình phát triển, đặc điểm riêng từng thời kỳ của nền điện ảnh Việt Nam, vốn rất khó tiếp cận do việc phát hành hạn chế và do hàng rào ngôn ngữ…
- Đậm bản sắc dân tộc
Lời giới thiệu cuốn sách của Asiexpo viết: Điện ảnh Việt Nam được ít người biết đến. Chỉ ít tác phẩm được công chiếu ở một số nước qua vài liên hoan phim, còn phần lớn phim Việt Nam đều nằm lại trong nước.
Sinh ra trong chiến tranh, nền điện ảnh mang dấu ấn hiện thực xã hội chủ nghĩa này được xây dựng đậm bản sắc dân tộc. Hai mươi năm trở lại đây, có hai sự kiện ảnh hưởng tới ngành điện ảnh Việt Nam: chính sách đổi mới năm 1986 và sự trở về từ nước ngoài của các đạo diễn gốc Việt. Các tác phẩm của đạo diễn Việt Linh, Đặng Nhật Minh và Trần Anh Hùng đã được trao tặng những phần thưởng xứng đáng nhưng chúng không làm khuất bóng các bộ phim truyền thống sâu đậm cũng như những bộ phim đương đại sống động. Nền điện ảnh đó - một nền điện ảnh di sản, một nền điện ảnh của tương lai - chưa được biết tới. Cuốn sách tập hợp những bài viết, rọi sáng điện ảnh Việt Nam dưới những góc nhìn khác nhau, giới thiệu với bạn đọc tính chất phong phú của nó"….
NGỌC HÀ
