Những ngày này, NSƯT Bạch Tuyết cùng ê kíp của Đài Truyền hình TPHCM tất bật thực hiện chương trình nghệ thuật cải lương “Trường ca Nhật ký trong tù” được chuyển thể từ tác phẩm Nhật ký trong tù của Bác Hồ. Chúng tôi có cuộc trò chuyện cùng NSƯT Bạch Tuyết (ảnh), tác giả “Trường ca Nhật ký trong tù”.
* PV: Thưa NSƯT Bạch Tuyết, sau khi ra mắt “Trường ca Phật hoàng Trần Nhân Tông”, động lực nào thúc đẩy chị bắt tay vào thực hiện “Trường ca Nhật ký trong tù”?
* NSƯT BẠCH TUYẾT: Trong chương trình làm việc dài hơi của tôi về “Văn hóa - văn hóa dân tộc” có từng chương. Chương một: chuyển thể và thực hiện “Trường ca Pháp Cú”, một trong những bản kinh quan trọng trong Đại tạng Kinh của Phật giáo dạy nhân sinh tự nhận thức, tự đảm đang, tự chịu trách nhiệm “làm người”. Chương hai: “Trường ca Phật giáo trong lòng Dân tộc”, bởi đạo Phật tương hợp với “Đạo ông bà”. Chương ba: “Trường ca Kinh Kim Cương”, quyển kinh sau cùng ghi lại lời dạy của Đức Phật, rằng con người cũng như mọi sinh vật trong trời đất sinh diệt, đến đi đều theo quy luật vận hành tự nhiên của vũ trụ, đó là chánh pháp. Chương bốn: “Trường ca Phật hoàng Trần Nhân Tông”, bởi đạo Phật có mặt ở Việt Nam trên dưới 2.000 năm và ta may mắn có được vị vua Trần Nhân Tông, khi tại vị đã lãnh đạo nhân dân đánh thắng giặc ngoại xâm. Vị vua “Xem ngai vàng như đôi dép rách” thản nhiên lên Yên Tử tu và đạt thành chánh quả. Từ nơi ông, đất nước không chỉ độc lập về lãnh thổ mà còn tự chủ về tinh thần, văn hóa, về tín ngưỡng “đạo Phật Việt Nam”.
Riêng chương năm: “Trường ca Nhật ký trong tù”, được chuyển thể dựa theo tác phẩm Nhật ký trong tù của Bác Hồ, người được thế giới công nhận là nhà văn hóa kiệt xuất. Bác tiếp bước cha ông lãnh đạo nhân dân ta giành độc lập và thống nhất đất nước. Đặc biệt ở chương năm, tôi dành tặng những anh hùng liệt sĩ, những người dân bình thường đã hy sinh mà chưa được chứng kiến một đất nước Việt Nam hòa bình - thống nhất - phồn vinh.
* “Nhật ký trong tù” là một tác phẩm lớn - nổi tiếng của Bác, được đông đảo bạn đọc trong và ngoài nước yêu thích. Vậy khi chuyển thể thành trường ca cải lương, chị có bị áp lực và tốn nhiều thời gian để hoàn thành?
* Có những công việc thầm lặng, miệt mài chúng ta thường xuyên nhìn thấy mà ít để ý, là mỗi đêm dù mưa hay không, người phu quét đường cũng lặng lẽ làm công việc của xã hội phân công, có mấy ai dừng lại để hỏi “bạn có thấy nhọc nhằn không?”. Tôi là một trong những người thích và thường xuyên ghé lại hỏi thăm. Tôi hầu như luôn nhận được câu trả lời với một ánh mắt mỉm cười: “Cô đi hát về đó hả?”. Sự quan tâm lẫn nhau làm cho mọi việc nhẹ nhàng. Cuộc sống thật đẹp. Tôi không thấy áp lực hay mệt mỏi trong việc đọc, nghiên cứu, chuẩn bị… để hoàn thành tác phẩm “Trường ca Nhật ký trong tù” vì đã được làm điều mình thích và muốn làm.
* Trong “Trường ca Phật hoàng Trần Nhân Tông” chị đã sử dụng nhiều làn điệu Bắc bộ, tạo thêm sức hấp dẫn, còn lần này chị sẽ kết hợp âm nhạc thế nào để tạo nên sức hút mới?
* Với “Trường ca Nhật ký trong tù”, tôi đưa vào những âm điệu của cả 3 miền Bắc, Trung, Nam tạo nên sự hào hùng - tha thiết - trữ tình - sâu lắng… Nhạc sĩ, NSƯT Thanh Hải được mời sáng tác và thực hiện âm nhạc cho tác phẩm, cùng với nhạc sĩ Kiều Tấn, nhạc sĩ Khương Cường và tôi, với phương châm “dân tộc - hiện đại”.
* Với thời lượng 100 phút, liệu có đủ thời gian để chuyển tải toàn bộ tác phẩm trường ca này lên sóng truyền hình?
* Nếu nói đủ cũng khó mà nói không cũng chưa hẳn. Qua góp ý của những người có trách nhiệm, thời lượng 100 phút của kịch bản văn học “Ngục trung Nhật ký Diễn ca” gọn gàng và hợp lý hơn.
* Khi nào chương trình sẽ chính thức ra mắt khán giả và những nghệ sĩ nào sẽ tham gia thể hiện?
* Các anh chị nghệ sĩ tham gia chương trình đều do Đài Truyền hình TPHCM mời. Còn thời điểm ra mắt tác phẩm hoàn toàn do sự chủ động của các đạo diễn - chuyên viên thu hình. Chỉ xin “bật mí”, các anh chị em thuộc bộ phận kỹ thuật đều rất tài hoa và tâm huyết với tác phẩm này.
* Cảm ơn chị và chúc chương trình thành công!
ĐỖ HẠNH (thực hiện)
