Những ngày vừa qua, dư luận bày tỏ không ít lo ngại lẫn bức xúc khi Bưu điện TPHCM - một trong những công trình kiến trúc mang đậm dấu ấn của Sài Gòn xưa được khoác lên mình chiếc áo mới khá sặc sỡ nếu không muốn nói là lòe loẹt. Một công trình di sản văn hóa trên 150 tuổi vốn đã trở thành ký ức của bao thế hệ người Việt… được chưng diện tấm áo mới với sắc vàng óng ánh đã gây nhiều tranh cãi.
Bưu điện TPHCM được sơn lại tông màu vàng chói khiến dư luận không đồng tình. Ảnh: LÊ MINH
Di sản văn hóa cần bảo vệ
Ngày 11-11-1861, “Sở Dây thép Sài Gòn” (tức Bưu điện Sài Gòn) được xây dựng trên đường Catinat, gần góc Đồng Khởi - Lý Tự Trọng hiện nay. Ngày 13-1-1863, Sở Dây thép Sài Gòn chính thức khánh thành và phát hành con tem đầu tiên.
Theo Sở VH-TT TPHCM, tòa nhà Bưu điện TPHCM, là một trong những công trình, địa điểm có dấu hiệu đủ tiêu chuẩn xếp hạng di tích lịch sử - văn hóa trên địa bàn TP và đã được UBND TPHCM đưa vào danh mục kiểm kê từ năm 2010. Do vậy, việc tu sửa hay cải tạo công trình này đều phải có sự đồng ý của UBND TP cũng như ý kiến thẩm định của các ban ngành liên quan.
Câu chuyện khiến dư luận quan tâm khi những ngày qua, đơn vị chủ quản là Bưu điện TPHCM đã cho thi công sơn sửa lại tòa nhà và ai nấy bất ngờ bởi “áo mới” của tòa nhà với tông vàng chói chang, sặc sỡ, không phù hợp với một công trình kiến trúc cổ.
Ông Huỳnh Văn Mười, Chủ tịch Hội Mỹ thuật TPHCM bày tỏ: “Bưu điện TPHCM là một trong những công trình kiến trúc đầu tiên của người Pháp tại Sài Gòn. Tòa nhà được thiết kế phong cách tân cổ điển, mang đậm dấu dấn thời Đệ tam cộng hòa Pháp. Tòa nhà được xem là công trình mang tính dấu ấn hàn lâm bởi người Pháp ví “Sài Gòn là Paris của phương Đông”, điều này mặc nhiên khẳng định những công trình kiến trúc, mỹ thuật ở Sài Gòn lúc bấy giờ là kiểu kiến trúc kinh điển của châu Âu, được thế giới công nhận”.
Cũng theo ông Huỳnh Văn Mười, tòa nhà Bưu điện TPHCM là một di sản kiến trúc hài hòa trong quần thể di sản kiến trúc Sài Gòn xưa gồm Dinh Thống Nhất, Nhà thờ Đức Bà, Nhà hát TP, trụ sở UBND TP… Màu sơn cũ của tòa nhà Bưu điện TPHCM chủ đạo là màu vàng đất, được pha trộn từ vôi và màu sơn, có điểm thêm chút màu đen tạo thành tông màu rất nhu, nhã, sang trọng và hài hòa với các công trình xung quanh.
“Kiến trúc tòa nhà Bưu điện TPHCM là một trong những biểu tượng của TPHCM, nó mang giá trị tinh thần của người Việt, đã đi vào ký ức của bao thế hệ người Việt. Trong lòng người dân, bao nhiêu năm qua, nó đã là một di sản kiến trúc vô giá. Người có trên 150 tuổi nhưng lại diện cái áo sặc sỡ của một thiếu nữ mười bảy, mười tám thì có nên không?”, ông Mười ví von.
Khắc phục “sự cố”
Trước những phản ứng của dư luận, ngày 12-1, Ban giám đốc Bưu điện TPHCM đã có công văn số 158/CV-BĐHCM gửi Sở VH-TT TPHCM và Trung tâm Bảo tồn và Phát huy giá trị di tích lịch sử - văn hóa TPHCM đề nghị hỗ trợ công tác khắc phục lại “sự cố” màu sơn. Công văn cho biết, việc cho sơn sửa lại tòa nhà đã gặp nhiều ý kiến không đồng tình trong dư luận. Vì vậy, để màu sơn mặt tiền tòa nhà được sự đồng thuận cao của các nhà chuyên môn và người dân, lãnh đạo Bưu điện TP đề nghị Sở VH-TT TPHCM tổ chức cuộc họp với các chuyên gia, các ban ngành chức năng trong thời gian sớm nhất.
Tại cuộc họp của Hội đồng kiến trúc quy hoạch TPHCM và các ban ngành liên quan (gồm Sở VH-TT TPHCM, Sở Quy hoạch kiến trúc TP, Trung tâm Bảo tồn và Phát huy giá trị di tích lịch sử - văn hóa TP...) tổ chức chiều 22-1, bà Đặng Thị Nga, Giám đốc Bưu điện TPHCM, đã nhìn nhận có sơ suất và thiếu kinh nghiệm khi tiến hành sơn sửa tòa nhà bưu điện mà chưa thông qua Hội đồng kiến trúc quy hoạch và UBND TPHCM.
Cũng tại cuộc họp, các đại biểu thống nhất sẽ chọn lại màu sơn gần nhất với ghi chép tư liệu, với ký ức của người dân TP. Phía Bưu điện TPHCM đã đưa ra 8 màu sơn khác nhau để tham khảo ý kiến của hội đồng. “Chúng tôi đang cho phủ trắng toàn bộ 200m2 tường cũ, sẵn sàng chuẩn bị để dành toàn bộ phần diện tích này cho việc thể nghiệm chọn màu sơn chuẩn mới khi được hội đồng thẩm định chọn lựa để sơn lại”, bà Nga nói.
Theo thông tin mới nhất, dự kiến ngày 29-1 tới, Bưu điện TPHCM sẽ tiến hành sơn thử nghiệm một số màu đã phối trên các mảng tường ở mặt trước tòa nhà. Trên cơ sở thực tế này, các thành viên của Hội đồng kiến trúc quy hoạch TP và các ban ngành chức năng sẽ khảo sát, chọn màu để trình UBND TPHCM quyết định.
MINH AN
