Cùng với việc cung cấp cho cơ thể các chất dinh dưỡng và quan tâm thực hiện các hoạt động thể lực hàng ngày, chúng ta còn phải cung cấp cho cơ thể vitamin C hay acid ascorbic để tham gia vào các quá trình chuyển hóa của cơ thể tạo năng lượng, giúp chuyển hóa chất đường, tổng hợp lipid và protein, giúp tăng cường sự hô hấp của tế bào cũng như tăng cường sức đề kháng của cơ thể - đặc biệt cần thiết trong các trường hợp bị nhiễm khuẩn.Thiếu vitamin C sẽ xuất hiện nhanh tình trạng mệt mỏi, gây chảy máu răng.
Vitamin C có trong các trái cây, rau, củ, có nhiều trong chanh, cam, sơ ri. Ở dạng dược phẩm, ngoài hình thức tiêm chích, vitamin C thường được sử dụng ở dạng viên ngậm, viên uống. Đối với viên sủi bọt hoặc gói sủi bọt có chứa vitamin C, do thuốc dễ bị hư ở điều kiện ánh sáng, oxy nên cần phải sử dụng ngay sau khi hòa tan trong nước và cũng do vitamin C không bền ở nhiệt độ cao nên không pha trong nước nóng. Để cung cấp việc bù nước cho cơ thể trong mùa nóng, có thể sử dụng phối hợp vitamin C với các chất điện giải có chứa muối NaCl, KCl hoặc đường glucose, saccharose.
Liều khuyên dùng hàng ngày của vitamin C từ 30mg đến 60mg ở trẻ em và khoảng 60mg cho người lớn. Cần dùng liều cao hơn trong các trường hợp cần thiết như phụ nữ mang thai, phụ nữ cho con bú, bị stress, nhiễm trùng, sốt, chấn thương, hút thuốc lá nhiều, tiếp xúc lâu với điều kiện quá lạnh hoặc quá nóng.
Đối với người bình thường liều dùng thường xuyên vitamin C 1g mỗi ngày không ảnh hưởng đến hoạt động của thận. Vì vitamin C tham gia vào các quá trình chuyển hóa tích cực của cơ thể, không nên dùng vitamin C vào ban đêm để tránh ảnh hưởng đến giấc ngủ, kể cả tránh tác dụng lợi tiểu nhẹ của thuốc. Do vitamin C gây acid hóa nước tiểu, vì vậy cần thông báo việc đang sử dụng vitamin C trước khi thử nước tiểu để tránh làm sai lệch kết quả của một số phản ứng xét nghiệm.
PGS-TS TRƯƠNG VĂN TUẤN
(Bệnh viện ĐH Y Dược TPHCM)
