Khu tạm cư số 41 Tăng Nhơn Phú, phường Phước Long B (quận 9, TPHCM) hiện có hơn 20 hộ dân bị giải tỏa, thu hồi đất thực hiện các dự án trên địa bàn quận 9 sinh sống nhiều năm tại đây. Trong đó có nhiều hộ dân thuộc dự án Khu Công nghệ cao TPHCM đến sống 10 năm nay trong cảnh tạm bợ, thiếu thốn trăm bề và không biết đến bao giờ mới được an cư lạc nghiệp…
Cơ cực nơi tạm cư
Bà Nguyễn Thị Hồng Sương dẫn chúng tôi vào căn nhà D6, nơi gia đình bà sống gần 10 năm qua, nói: “Đấy, 4 người chỉ có hơn 20m2 cho tất cả các sinh hoạt, từ ăn ở, tắm giặt đến để đồ đạc. Bàn ghế và nhiều vật dụng khác dọn về từ nơi ở cũ nhiều năm qua không có chỗ để đã mục nát, hư hỏng hết rồi”. Căn nhà D7 liền kề với nhà bà Sương là của ông Nguyễn Văn Chia cũng tương tự, với diện tích chỉ hơn 20m2 cho 5 - 6 người chen nhau cùng đồ đạc chất thành đống cao tận trần nhà. “Các dãy nhà tại đây đã mục nát, mái dột, trần sụp, nền nhà hang hố, dân kiến nghị nhiều lần nhưng Ban quản lý khu tạm cư chẳng trả lời gì. Sống trong tình cảnh này cả chục năm nay rồi, chịu hết xiết…”, ông Chia bức xúc nói.
Tình cảnh của gia đình bà Nguyễn Thị Gái còn bi đát hơn với 13 người gồm vợ chồng, con cháu cùng chen chúc nhau ở trong 2 căn phòng chật hẹp. Ông Lê Thường - chồng bà - năm nay 89 tuổi, nhiều năm qua được gia đình che tạm tấm tôn phía cuối hành lang dãy nhà để nằm vì trong nhà không còn lấy một chỗ kê chiếc giường nhỏ. Dẫn chúng tôi vào căn phòng chỉ 6 - 7m2, bà Gái nghẹn lời nói: “Đây là nơi ăn ở, ngủ nghỉ của hai vợ chồng đứa con trai và 2 đứa cháu nội năm nay đã 8-9 tuổi. Mỗi người chỉ hơn 1m2 và sống 10 năm nay rồi, xin thêm phòng nữa để ở cũng không được, đành chấp nhận”. Nói về cuộc sống của gia đình mình và nhiều hộ khác tại khu tạm cư sau gần 10 năm dọn đến đây ở, bà Gái cho biết, hầu hết đều không có việc làm cũng như công việc buôn bán gì để kiếm sống. Nhiều nhà trước kia có đất, vườn trồng trọt, chăn nuôi, rồi buôn bán tạp hóa…, thì gần 10 năm chuyển về sống tại khu tạm cư này, họ chẳng biết làm gì sống trong khi điều kiện ăn ở lại quá chật chội, thiếu thốn.
Khu tạm cư D với hơn 10 hộ dân thuộc dự án Khu Công nghệ cao sống 10 năm nay
Theo ông Nguyễn Trường Sơn, cán bộ Ban quản lý Khu tạm cư Tăng Nhơn Phú, hơn 20 hộ còn lại trong khu tạm cư đều là những trường hợp bị thu hồi đất, nhiều năm qua đi khiếu nại vì cho rằng đền bù chưa thỏa đáng nên vẫn ở lại, chưa chịu chuyển đi nơi khác. UBND quận 9 vừa ra quyết định thu hồi toàn bộ khu đất gồm gần 6.000m2 để giao UBND TPHCM thực hiện dự án nhà ở. Hiện các hộ dân trong khu tạm cư không biết đi đâu, trong khi các khiếu nại về thu hồi đất, đền bù giải tỏa chưa được cấp thẩm quyền giải quyết.
Thu hồi đất nhưng không có quyết định?
Đó là nội dung khiếu nại của các hộ dân bị thu hồi đất tại dự án Khu Công nghệ cao nêu lên với chúng tôi và nhiều năm nay họ đã kiến nghị đến các cấp xem lại vấn đề này. Theo ông Trần Lực, từ tháng 2-2016 trở về trước, ông đứng ra đại diện cho 47 hộ ra gặp Thanh tra Chính phủ gửi đơn khiếu nại đề nghị xem xét. Ngoài nội dung này, các hộ dân còn đề nghị xem lại tính pháp lý vì tới nay chưa có quyết định phê duyệt dự án của cấp có thẩm quyền, một số trường hợp bị thu hồi đất nằm ngoài ranh dự án…
Theo Báo cáo số 34 ngày 19-10-2016 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về kết quả tiếp công dân, xử lý đơn thư và giám sát việc giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân đối với 58 vụ việc gửi đến Quốc hội thì khiếu nại của ông Trần Lực và 47 hộ dân dự án Khu Công nghệ cao quận 9 là có cơ sở. Trên cơ sở kết luận trên, Đoàn giám sát của Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã kiến nghị Thanh tra Chính phủ khẩn trương rà soát, xác minh các nội dung liên quan đến khiếu nại, tố cáo của các hộ dân. Mới đây, trong một văn bản gửi Ban Dân nguyện, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, UBND TPHCM đã báo cáo toàn bộ vụ việc khiếu nại của các hộ dân dự án Khu Công nghệ cao và cho biết Thanh tra Chính phủ đang tiến hành thanh tra việc quy hoạch, thu hồi đất và chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư của dự án này. Sau khi có kết luận chỉ đạo chính thức của Thủ tướng Chính phủ, UBND TPHCM sẽ chỉ đạo Thanh tra TP phối hợp với Ban Tiếp công dân TP và UBND quận 9 tham mưu UBND TP giải quyết dứt điểm vụ khiếu nại đã hơn 10 năm này.
Theo lãnh đạo Đoàn Thanh tra Chính phủ, thời gian qua xuất hiện một số đối tượng tự xưng là đại diện cho các hộ dân dự án Khu Công nghệ cao, hoặc nhận là người có đất trong khu vực dự án viết đơn khiếu nại, tố cáo gửi khắp nơi, gây khó khăn cho đoàn thanh tra thực hiện nhiệm vụ theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ. Việc làm này là vi phạm pháp luật về khiếu nại, tố cáo và nếu còn tái diễn sẽ bị cơ quan chức năng xử lý theo pháp luật.
HOÀI NAM