Hơn 10 năm qua, người dân phường Đông Hưng Thuận, quận 12 (TPHCM) chịu cảnh sống chung với khói bụi, ô nhiễm. Nhiều gia đình có người thân mắc bệnh viêm mũi dị ứng, suyễn, chảy máu mũi... liên quan đến không khí độc hại. Người dân âm thầm chịu đựng, gửi đơn khiếu nại đi nhiều nơi, nhưng cho tới nay tình trạng ô nhiễm vẫn vậy…
Sống chung với ô nhiễm
Hầu hết người dân sống tại khu phố 4, 5 (phường Đông Hưng Thuận, quận 12) đều trữ sẵn thuốc điều trị hô hấp. Ông Nguyễn Văn Đoan (hẻm 464, khu phố 4 Nguyễn Văn Quá, phường Đông Hưng Thuận, quận 12) cho biết: “Trong nhà tôi luôn có sẵn Xisat, nước muối sinh học… Ngay khi dùng hết phải mua thêm liền”.
Khói bụi bám đầy trên bàn, miết vào bàn tay đặc quánh (ảnh nhỏ); Bụi bám đen xì trên sân thượng nhà dân.
Chị Hà Thị Tuyết Minh, trú tại tổ 4, khu phố 4, Nguyễn Văn Quá cũng thường xuyên đưa con nhỏ 2 tuổi điều trị suyễn tại bệnh viện. Chỉ vào cháu trai Nguyễn Hoàng Anh, chị Minh nói: “Trông cháu vậy thôi, chứ bị suyễn không thở được. Có khi lên cơn người tím tái. Tôi vừa đưa cháu từ bệnh viện về. Khi 5 tháng tuổi cháu đã bị bệnh rồi. Bác sĩ dặn không nên để cháu sống gần môi trường ô nhiễm. Nhưng tôi biết làm sao bây giờ”.
Bao bọc quanh nhà dân là hàng chục nhà máy xeo giấy, bao bì, nhuộm vải… thi nhau xả khói bụi. Vào thời gian khoảng 5-6 giờ sáng, các ống khói cuồn cuộn vàng khè phả vào bầu trời. Sau đó bị gió thổi ngược, phân tán như sương sớm, vón cục rơi xuống, len lỏi vào từng nhà dân. Theo chân bà Thái Thị Đính, sống tại hẻm 5, khu phố 4, chúng tôi không khỏi bất ngờ. Toàn bộ 2 tầng lầu của nhà bà Đính bám li ti những hạt màu đen như muối tiêu. Thử lấy tay miết mạnh, một cảm giác dính nhớp, đen đặc bết chặt vào tay. Người dân ở đây cho biết, cháu của họ ngủ trong nôi, có rèm che kín nhưng khi thức dậy mặt đen nhẻm như vừa ở ngoài đường về.
Chờ đến bao giờ?
Hiện trên địa bàn phường Đông Hưng Thuận có tổng cộng 52 công ty, cơ sở sản xuất có phát sinh chất thải trong quá trình hoạt động. Riêng khu phố 4 và 5 tập trung tới 45 cơ sở, công ty. Ngành nghề nhiều nhất là dệt, nhuộm, giặt tẩy… có lượng khí thải, chất thải vượt chuẩn cho phép, gây ô nhiễm môi trường. Vừa qua, phường đã lập biên bản xử phạt 7 cơ sở sản xuất kinh doanh về hành vi hoạt động sai nội dung cấp phép. Cụ thể như: Cơ sở Song Thành (khu phố 5); cơ sở Việt Phát (khu phố 5); cơ sở Vũ Văn Rạng (khu phố 4)… Tuy nhiên, mức xử phạt vi phạm đối với mỗi cơ sở trên chỉ dừng lại ở ngưỡng 200.000 đồng.
Công ty TNHH Giấy và bao bì Đồng Tiến (5/3 khu phố 4, Nguyễn Văn Quá, phường Đông Hưng Thuận); Công ty TNHH Tân Phú Cường (khu phố 4, phường Đông Hưng Thuận)… là một ví dụ cụ thể. Hàng ngày các công ty này vẫn tiếp tục xả khói mù mịt, đặc quánh gây ô nhiễm môi trường; ngấm ngầm xả thải nước dệt nhuộm vải (Công ty Tân Phú Cường) ra kênh Tham Lương gây bức xúc trong dư luận.
Được biết, tháng 5-2010, UBND TPHCM đã ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính về bảo vệ môi trường số 1962/QĐ-XPHC đối với Công ty TNHH Giấy và bao bì Đồng Tiến. Tiếp tục, đến tháng 7-2011 Thanh tra Sở TN-MT TPHCM xử phạt công ty này theo công văn số 023/QĐ-XPHC. Công ty Tân Phú Cường cũng không ngoại lệ.
Trước đó, tháng 2-2011 công ty này bị UBND TPHCM ra quyết định tạm đình chỉ hoạt động do xả khí thải vượt chuẩn quy định. Sau đó, công ty được phép hoạt động trở lại. Nhưng gần đây nhất, ngày 15-10-2011, Cục Cảnh sát phòng chống tội phạm về môi trường đã bắt quả tang công ty xả nước thải dệt nhuộm ra kênh Tham Lương. Bên cạnh đó, các lò đốt của công ty xả khói, bụi qua hai ống khói gần 10m, bao trùm bán kính hơn 1km; công ty không có chỗ lưu giữ chất thải đúng quy định.
Trao đổi với chúng tôi, ông Phan Trung Nam, Phó Chủ tịch UBND phường Đông Hưng Thuận, quận 12, cho biết: Bức xúc của bà con kéo dài từ năm này sang năm khác nhưng vẫn chưa được giải quyết. Kế hoạch di dời các cơ sở, công ty gây ô nhiễm môi trường từ nay đến năm 2015 đã có. Tuy nhiên, di dời tới nơi nào thì chúng tôi cũng chưa biết.
Người dân khát khao một môi trường trong lành, ít bệnh tật. Nhưng hơn 10 năm trôi qua, sự đợi chờ vẫn vô vọng. Nên chăng lực lượng chức năng cần có biện pháp rốt ráo, triệt để đối với các cơ sở, công ty sản xuất vi phạm, mang lại niềm tin cho người dân.
THI HỒNG
