Ngăn ngừa vi phạm, tạo mọi điều kiện thuận lợi cho người dân và thực hiện công khai, minh bạch - đó là biện pháp hữu hiệu của quận Thủ Đức (TPHCM) nhằm lập lại trật tự xây dựng ở một địa bàn rất nóng về xây dựng sai phép, trái phép.
Khu đô thị mới Lan Phương (phường Tam Bình, quận Thủ Đức) với hạ tầng kỹ thuật hoàn chỉnh, tạo diện mạo một đô thị mới trật tự, văn minh.
Những chuyển biến rõ nét
Cách nay chưa lâu, khi nhắc đến quận Thủ Đức nhiều người nghĩ ngay đến tình trạng cả ngàn căn nhà xây dựng sai phép, không phép. Không chỉ người dân không có chỗ ở phải liều xây nhà không phép, mà nhiều đầu nậu cũng làm ẩu xây dựng nhà trên đất nông nghiệp để bán kiếm lời. Các phường Linh Đông, Hiệp Bình Chánh, Hiệp Bình Phước thành điểm nóng về tình trạng xây dựng không phép tràn lan.
Để xóa các điểm nóng, lập lại trật tự xây dựng, quận Thủ Đức đã vào cuộc một cách quyết liệt. Cùng với việc vận động, thuyết phục người dân chấp hành đúng pháp luật, chính quyền đã có biện pháp mạnh, chặt đứt sự thao túng của đầu nậu và xử lý nghiêm các cán bộ sai phạm. Trước việc buông lỏng quản lý, để đầu nậu xây nhà không phép lộng hành, quận đã kỷ luật buộc thôi chức đối với ông Trần Quang Hải, Chủ tịch UBND phường Hiệp Bình Chánh. Liều thuốc đắng đã phát huy tác dụng, các đường dây xây dựng nhà không phép quy mô lớn đã được ngăn chặn. Những biện pháp cương quyết, kịp thời đã chấn chỉnh và dần đưa công tác quản lý xây dựng vào nền nếp. So với năm 2013, số trường hợp xây dựng không phép đã giảm 33,33%. Công tác quy hoạch, quản lý đô thị cũng có chuyển biến đáng ghi nhận.
Đến thăm phường Hiệp Bình Chánh, đã có thể thấy sự nỗ lực của địa phương trong việc ngăn chặn tình trạng lấn chiếm vỉa hè, biến đường thành chợ. Sau khi có chủ tịch mới, phường Hiệp Bình Chánh đã lên kế hoạch và tổ chức triển khai ngay công tác lập lại trật tự, mỹ quan đô thị. Các tuyến đường trọng điểm trên địa bàn phường như đường Hiệp Bình, đường song hành Kha Vạn Cân, quốc lộ 13 và đường Phạm Văn Đồng đã được chấn chỉnh trật tự lòng lề đường, giải tỏa nạn lấn chiếm, biến vỉa hè thành chợ. Để không tái diễn tình trạng “bắt cóc bỏ đĩa”, ngoài việc kiên trì vận động, tuyên truyền người dân, phường còn phân công cán bộ thường xuyên kiểm tra, cắm chốt tại các điểm nóng.
Bài học từ thực tiễn
Theo ông Nguyễn Nam Hải, Trưởng phòng Quản lý đô thị quận Thủ Đức, qua việc dồn sức chấn chỉnh trật tự xây dựng, địa phương đúc kết được những bài học. Điều đầu tiên là phải xây dựng ý thức của người dân bằng việc các phòng, ban và các phường tổ chức tuyên truyền phổ biến pháp luật đến người dân. Người đứng đầu các cơ quan liên quan phải tổ chức tiếp dân đầy đủ, và kịp thời giải quyết thắc mắc, thông tin khi người dân yêu cầu. Khi nhận thức rõ, người dân sẽ tự giác tham gia giữ gìn, xây dựng nếp sống văn minh đô thị. Quận đã hoàn tất công tác lập, phê duyệt quy hoạch chi tiết phân khu tỷ lệ 1/2000. Các bản quy hoạch đã phê duyệt đều được niêm yết công khai tại trụ sở các phường, và đến từng khu phố cho người dân biết thực hiện. Khi thông tin quy hoạch được công khai, người dân không chỉ chấp hành, mà còn phát giác với chính quyền những trường hợp vi phạm, làm trái quy hoạch.
Để tránh tình trạng cán bộ nhũng nhiễu, lạm quyền trong việc phê duyệt, xây dựng khu dân cư mới, quận đã xây dựng và ban hành quy trình giải quyết hồ sơ xin phê duyệt tổng thể mặt bằng trong trường hợp tách thửa có hình thành đường giao thông. Theo bản quy trình này, công tác phê duyệt, kiểm tra hồ sơ kỹ thuật, kiểm tra tiếp nhận bàn giao và quản lý hạ tầng đều theo tiêu chuẩn chung. Các công trình hạ tầng như thoát nước, đường giao thông, cấp nước, cấp điện phải được nghiệm thu, được xác nhận của Phòng QLĐT và phường sở tại. Biện pháp tối ưu để hạn chế xây nhà không phép, sai phép, là tạo điều kiện thuận tiện và nhanh chóng trong việc cấp giấy phép xây dựng cho người dân. Để người dân đỡ phiền hà đi lại làm thủ tục cấp phép xây dựng và giấy tờ nhà đất, cán bộ phòng hướng dẫn cặn kẽ, cẩn thận. Đối với những hồ sơ chưa hoàn chỉnh, cần chỉnh sửa, cán bộ phòng viết thư mời người dân và đơn vị thiết kế để cùng hướng dẫn, chỉnh sửa trực tiếp. Nhờ vậy, việc cấp phép xây dựng ở quận Thủ Đức trong năm 2014 có chuyển biến tích cực, với 4.177 giấy phép xây dựng được cấp, tổng diện tích xây dựng trên 1,3 triệu m².
TRẦN YÊN