Trong chuyến thăm cấp nhà nước Trung Quốc của Chủ tịch nước Trương Tấn Sang đã có 10 văn bản, thỏa thuận hợp tác quan trọng được ký kết giữa 2 nước. Trong số đó, Bộ NN-PTNT Việt Nam có 2 thỏa thuận gồm Thỏa thuận về việc thiết lập đường dây nóng về các vụ việc phát sinh đột xuất của hoạt động nghề cá trên biển và Thỏa thuận về hợp tác trong lĩnh vực kiểm nghiệm, kiểm dịch động thực vật xuất nhập khẩu. PV SGGP đã có cuộc trao đổi với Bộ trưởng Bộ NN-PTNT Cao Đức Phát (ảnh), người trực tiếp ký kết 2 thỏa thuận này.
* Phóng viên: Xin bộ trưởng cho biết những nội dung cơ bản của 2 thỏa thuận này?
* Bộ trưởng CAO ĐỨC PHÁT: Thỏa thuận về thiết lập đường dây nóng nhằm xử lý thỏa đáng các vụ việc phát sinh đột xuất của hoạt động nghề cá trên biển giữa 2 nước phù hợp với quan hệ 2 nước. Theo đó, hai bên thống nhất việc trao đổi thông tin về các vụ việc đột xuất của hoạt động nghề cá trên biển, để từ đó cùng phối hợp giải quyết. Trong vòng 48 giờ, phải thông báo cho nhau biết về các trường hợp bắt giữ, xử lý tàu cá và ngư dân của bên kia. Kịp thời thông báo tình hình tránh trú bão, lánh nạn khẩn cấp của tàu cá và ngư dân của 2 nước trên biển. Thỏa thuận cũng nhấn mạnh, tất cả các vấn đề liên quan đến hoạt động của tàu cá và ngư dân xảy ra trên vùng đánh cá chung vịnh Bắc bộ, được giải quyết theo quy định của Hiệp định hợp tác nghề cá vịnh Bắc bộ mà hai bên đã ký kết vào năm 2000.
Về thỏa thuận hợp tác trong lĩnh vực kiểm nghiệm, kiểm dịch động thực vật nhằm thúc đẩy xây dựng hệ thống phòng chống dịch bệnh động thực vật xuyên biên giới và an toàn thực phẩm xuất nhập khẩu, nâng cao khả năng dự báo và mức độ chia sẻ thông tin về thương mại nông nghiệp giữa 2 nước. Theo đó hai bên thống nhất lập kênh liên lạc để kịp thời thông báo cho nhau các thông tin liên quan và tìm hướng giải quyết phù hợp cho hai bên khi có vấn đề liên quan đến thương mại nông sản. Hai bên cũng sẽ thiết lập chương trình hợp tác và thông báo cho nhau biết các quy định về thủ tục kiểm dịch xuất nhập khẩu đối với hàng hóa động thực vật cũng như sản phẩm từ động thực vật của mỗi nước.
* Bộ trưởng có thể nói rõ hơn về ý nghĩa của 2 thỏa thuận này?
* Thỏa thuận về việc thành lập đường dây nóng sẽ giúp xử lý những vấn đề phát sinh trên biển, tạo điều kiện để hai bên trực tiếp xử lý kịp thời khi có vấn đề cụ thể như va chạm giữa ngư dân 2 nước, hoặc ngư dân có nhu cầu tránh, trú bão khi cần thiết, khi tìm kiếm cứu nạn... Qua đường dây nóng, hai bên có thể liên hệ trực tiếp với nhau để cùng phối hợp hỗ trợ ngư dân của cả 2 nước trên biển. Chúng ta cũng đã thống nhất với Bộ Nông nghiệp Trung Quốc, trong những trường hợp xảy ra thì cùng xử lý trên tinh thần hữu nghị và nhân đạo đối với ngư dân cả 2 nước theo luật pháp và thông lệ quốc tế.
Thỏa thuận hợp tác kiểm dịch động thực vật đối với hàng hóa nông sản xuất khẩu, nhập khẩu giữa 2 nước có ý nghĩa quan trọng với ngành nông nghiệp nước ta. Bởi vì, Trung Quốc là thị trường quan trọng các loại hàng nông lâm, thủy hải sản của Việt Nam. Trong năm 2012, trong tổng số 27 tỷ USD xuất khẩu những loại hàng hóa này thì đã có hơn 5 tỷ USD chúng ta xuất khẩu vào thị trường Trung Quốc. Vì thế, việc hai bên thống nhất trình tự thủ tục để kiểm dịch động thực vật sẽ giúp cho việc lưu thông hàng hóa 2 chiều diễn ra thuận lợi hơn. Hợp tác này cũng sẽ nâng cao sức khỏe con người của mỗi bên, ngăn chặn dịch bệnh trên động thực vật và giúp bảo đảm an toàn thực phẩm đối với hàng nông sản xuất nhập khẩu từ một trong 2 nước, đáp ứng được những tiêu chuẩn hiện hành.
* Những bước triển khai 2 thỏa thuận này. Với thỏa thuận thiết lập đường dây nóng, phía Việt Nam cơ quan nào là đầu mối, chịu trách nhiệm liên lạc khi có vụ việc xảy ra trên biển?
* Để triển khai đường dây nóng, hai bên đã thống nhất cơ quan đầu mối, cũng như địa chỉ liên hệ; sắp tới sẽ còn thảo luận để thống nhất về cách thức thông tin, xác định nguồn thông tin, đặc biệt là sự phối hợp xử lý khi có sự cố xảy ra. Cơ quan đầu mối thực hiện vấn đề này về phía Việt Nam là Tổng cục Thủy sản, thuộc Bộ NN-PTNT Việt Nam. Đối với thỏa thuận hợp tác kiểm dịch động thực vật, hiện nay các cơ quan chức năng hai bên đang làm việc cụ thể để thống nhất những quy định chung, cũng như các mẫu giấy tờ đăng ký, kiểm tra... nhằm tạo điều kiện cho doanh nghiệp 2 nước sử dụng thống nhất, thuận lợi. Chúng tôi sẽ triển khai khẩn trương với sự phối hợp với các cơ quan chức năng để sớm đưa 2 thỏa thuận này vào áp dụng trên thực tế.
* Quá trình đàm phán 2 thỏa thuận này đã được diễn ra thế nào, thưa bộ trưởng?
* Quá trình đàm phán đi đến thỏa thuận này cũng khá lâu, tuy nhiên là do những vấn đề mang tính kỹ thuật của cả hai phía. Trong quá trình đàm phán hai bên đều đã thể hiện tinh thần hợp tác, hữu nghị và mong muốn phù hợp với lợi ích của mỗi nước. Chúng tôi mong muốn, qua 2 thỏa thuận hợp tác này sẽ làm sâu sắc thêm hợp tác trong lĩnh vực nông nghiệp nói riêng và sự hợp tác hữu nghị toàn diện giữa 2 nước nói chung.
* Cảm ơn bộ trưởng!
TRẦN LƯU (thực hiện)
