Sau vụ nổ khí gas tại phường An Phú (Thuận An, Bình Dương) chiều 7-4 làm 4 người chết và 7 người bỏng nặng, trên Trang Nhịp cầu bạn đọc, bạn đọc Báo SGGP đã nêu ý kiến cảnh báo hiểm họa từ việc sử dụng gas không an toàn. PV Báo SGGP đã khảo sát thực tế tại TPHCM và ghi nhận việc sang chiết gas trái phép, tái sử dụng bình gas mini nhiều lần, buôn bán gas dỏm… đang diễn ra tràn lan. Trong khi đó, việc kiểm tra, ngăn chặn và xử lý vi phạm lại bị bỏ ngỏ.
Mặc dù đã có quy định cấm, nhưng nhiều quán ăn, nhà hàng vẫn sử dụng bình gas mini sang chiết nhiều lần. Ảnh: Tuấn Vũ
Thản nhiên kinh doanh, sử dụng gas không an toàn
Phân tích nguyên nhân dẫn đến các vụ nổ gas gần đây, ông Nguyễn Đức Hoàng, Giám đốc miền Công ty TNHH Thương mại Gas Bình Minh, cho biết hầu hết các vụ nổ liên quan đến gas xuất phát từ nguyên nhân rò rỉ ga. Vì lợi nhuận, nhiều đối tượng đã bất chấp quy định, kinh doanh gas trái phép, liều lĩnh sang chiết gas bằng phương pháp thủ công, làm gas rò rỉ ra ngoài. Tích tụ lâu ngày, khí gas gặp tia lửa điện sẽ phát nổ. Riêng đối với bình gas mini, chỉ an toàn khi sử dụng một lần, nếu đem sang chiết, sử dụng nhiều lần thì đầu dẫn của bình gas sẽ bị nứt, lỗ mọt, van sẽ lỏng dễ dẫn đến rò rỉ gas, dễ gây cháy nổ. Do vậy, để đảm bảo an toàn tính mạng, người dân không nên dùng bình và bếp gas mini trong sinh hoạt, nấu ăn. Vì loại bình gas này không có van điều áp và dây dẫn gas an toàn từ bình chứa lên bếp như bình gas lớn.
Nguy hiểm vậy nhưng thực tế hiện nay, tình trạng sang chiết gas trái phép, sử dụng bình gas mini đã rỉ sét để đun nấu vẫn tràn lan. Tại hầu hết các khu nhà trọ ở huyện Bình Chánh, quận 12, Bình Tân, Thủ Đức… người ở trọ vẫn bất chấp nguy hiểm, sử dụng bình gas mini qua sang chiết nhiều lần để nấu ăn. Như khu nhà trọ C3/35 xã Bình Hưng, huyện Bình Chánh, hiện có hơn 20 phòng trọ, tất cả đều sử dụng loại bình gas nguy hiểm này.
Chỉ vào đống bình gas mini không nhãn mác, gỉ sắt mới đổi ở cửa hàng tạp hóa về, chị Trần Thị Bông ngụ tại khu nhà trọ này phân trần: “Biết xài bình gas mini cũ là nguy hiểm nhưng vẫn phải xài vì gọn nhẹ, dễ di dời khi chuyển chỗ trọ. Hơn nữa, bếp gas mini tiện hơn vì ít chiếm diện tích phòng trọ, hợp túi tiền của công nhân, lao động. Với lại, nói nguy hiểm vậy thôi chứ ai xui lắm mới bị xì gas gây cháy nổ”. Chị Bông nói vậy nhưng ghé qua các bếp nấu ăn của dãy trọ, nồng nặc mùi khí gas, trong khi nhà trọ ẩm thấp, dây điện chắp nối tràn lan, nguy cơ cháy nổ khí gas có thể xảy ra bất cứ lúc nào.
Không chỉ chực chờ gây họa tại các phòng trọ, “bom nổ chậm” còn rình rập thực khách tại các quán ăn, nhà hàng. Cách nay nửa tháng, tối 3-4, hàng chục người đang ngồi ăn tối tại quán ăn T.K. đường Hòa Hảo, phường 2, quận 10, đã chạy tán loạn khi nghe tiếng xì gas kéo dài và ngọn lửa bốc cháy lên cao từ một bếp gas mini tại một bàn nhậu. May mắn một thực khách trong quán đã nhanh trí cởi áo thun, nhúng nước phủ tắt bếp gas mini bị cháy kịp ngăn xảy ra nổ. Khi tháo bình gas ra khỏi bếp gas mini này, chủ quán mới phát hiện đầu bình gas đã qua sử dụng nhiều lần và bị nứt. Một nhân viên cho biết chủ quán thường mua bình gas mini cũ với số lượng lớn ở các vựa phế liệu. Sau đó, tự sang chiết gas từ bình gas lớn qua bình mini để sử dụng và phân phối cho các quán nhậu khác.
Buông lỏng việc kiểm tra, xử lý
Chính phủ đã có nghị định xử phạt vi phạm hành chính về kinh doanh khí hóa lỏng. Theo đó, việc kinh doanh bình gas mini chiết nạp lại trái phép sẽ bị phạt từ 20 đến 30 triệu đồng. Việc sử dụng các bình gas mini sang chiết lại trong kinh doanh dịch vụ, ăn uống cũng bị phạt từ 10 đến 20 triệu đồng tùy mức độ vi phạm. Tuy vậy, khi được hỏi: “Sử dụng bình gas mini qua sang chiết nhiều lần không sợ bị xử phạt sao?”, chủ quán nhậu H.M. trên đường Tùng Thiện Vương (quận 8), thản nhiên trả lời: “Có biết cấm hồi nào đâu. Trước giờ khi kiểm tra hoạt động của quán, phường, quận, quản lý thị trường chưa hề phạt quán lỗi sử dụng bình gas mini cũ bao giờ!”.
Theo báo cáo của Chi cục Quản lý thị trường TPHCM, từ đầu năm đến nay, chi cục đã kiểm tra, phát hiện xử lý 5 trường hợp kinh doanh gas trái phép, tịch thu 786 bình gas các loại (trong đó có 81 bình gas giả nhãn hiệu) với số tiền phạt hơn 1 tỷ đồng. Tuy nhiên, các trường hợp xử phạt tập trung chủ yếu vào bình gas 12kg trở lên, còn các trường hợp xử phạt các vi phạm liên quan đến bình gas mini rất hiếm, dù quy định cấm đã có.
Thực tế việc kiểm tra, xử lý các đối tượng sang chiết gas trái phép, bán gas dỏm… hiện còn nhiều bất cập. Theo ông Trương Công Khanh, Giám đốc Công ty TNHH Thương mại Gas Bình Minh (Bình Minh gas), trong quý 1 năm 2012, qua tổng đài, công ty này nhận được 300 cuộc gọi thắc mắc của khách hàng về việc Bình Minh gas giao gas dỏm, gas không đủ cân. Qua kiểm tra, những khách hàng trên đã bị các đối tượng kinh doanh, sang chiết gas trái phép giả nhãn Bình Minh gas để bán bình gas dỏm cho người dân. Hầu hết những bình gas này đều không đảm bảo an toàn. Khi phát hiện có đường dây kinh doanh gas trái phép, Bình Minh gas đã báo cơ quan công an, tuy nhiên đến nay chưa có trường hợp nào được điều tra, xử lý làm rõ” - ông Khanh bức xúc.
Tuấn Vũ - Quang Khoa
