Hôm ấy là một ngày cuối đông. Gió còn se se lạnh. Vậy mà hội trường phường 5, quận 10, TPHCM lại ấm hẳn lên. Tổ cựu tù chính trị và tù binh của phường ai cũng náo nức về dự buổi họp mặt đầu năm. Như thường niên, ai cũng nôn nao mong chờ buổi họp mặt, nhưng vì tuổi cao sức yếu, lại thêm bệnh tật, ảnh hưởng từ những trận đòn tàn bạo của địch năm xưa, nên không có mặt đầy đủ. Các cựu tù thiếu vắng nhưng ban lãnh đạo cùng các ban ngành của phường lại không thiếu một ai.
Mở đầu ngày vui, ông Nguyễn Văn Toàn đứng lên đề nghị: “Năm ngoái tôi có việc phải về quê, không được dự họp, tiếc lắm. Qua tết về nhà thấy bức khánh phường đem đến tận nhà trao tặng, tôi thật cảm động. Tôi đã từng là người lính, đơn tuyến trong lòng địch, sau giải phóng được đề cử làm giám đốc một xí nghiệp, được trao tặng Huân chương Lao động hạng nhất, vậy mà bức khánh đồng của phường làm tôi rơi nước mắt. Các đồng chí trẻ ở phường đã biết đồng cảm với những tủi nhục, hy sinh cực kỳ gian nguy của những cựu tù chính trị và tù binh bị địch bắt tù đày”.
Nghe câu nói rưng rưng của ông Toàn, ai cũng nhớ lại ngày này năm ngoái, nhớ đến hình ảnh trẻ trung, đầy nhiệt huyết của đồng chí Huỳnh Ngọc Thông, người Bí thư Đảng ủy mới của phường, đã có buổi ra mắt tổ cựu tù rất ấn tượng. Hôm ấy, Đảng ủy phường đã trao tặng mỗi cựu tù một bức khánh bằng đồng thật đẹp khắc tên từng cựu tù và hàng chữ: “Tấm gương anh dũng và ý chí quật cường, suốt đời kiên định lập trường Cách mạng, luôn trung thành với Tổ quốc, với Đảng, của đồng chí, đã giáo dục thế hệ trẻ, sống cống hiến và phấn đấu, phục vụ vì nhân dân”.
Khi đón nhận bức khánh, ông Trần Mỹ Liệu, tổ trưởng tổ cựu tù của phường và ông Đoàn Văn Tá, 84 tuổi, đã không cầm được nước mắt. Các ông đã thay mặt tổ viên cảm ơn lãnh đạo phường. Đồng chí Huỳnh Ngọc Thông khiêm tốn nói: “Lẽ ra chúng cháu phải cám ơn các chú, các bác mới phải. Nhờ các chú, các bác mà chúng cháu có được ngày hôm nay...”.
Tổ cựu tù hôm nào có đến 41 tổ viên, nay chỉ còn 24 người mà người trẻ nhất cũng đã ở tuổi 60. Tổ cựu tù phường 5 quận 10 có nhiều đồng chí ngoan cường: Bà Nguyễn Thị Hữu ở đường Hòa Hảo là Anh hùng Lực lượng vũ trang, người âm thầm hoạt động bí mật tại Sài Gòn, mãi đến ngày giải phóng, bà mới khoác lên mình bộ quân phục của lực lượng An ninh nhân dân với quân hàm trung tá. Ông Hà Hai, 98 tuổi, nằm liệt giường, nay đã qua đời. Ông vốn là thuyền viên trong đoàn tàu không số chở vũ khí vào Nam, vượt bao sóng gió và vượt cả lên đầu thù. Ông Nguyễn Việt Thắng, người con của quê hương đồng khởi Bến Tre, sau giải phóng là Phó trưởng Công an quận 10. Ông Nguyễn Hải Thọ, là chủ tịch đầu tiên của Mặt trận Tổ quốc quận 10…
Tổ cựu tù ai cũng vui mừng về những cán bộ trẻ của phường, dù không kinh qua những ngày lửa đạn, chỉ thấy những trận đòn roi tóe máu qua những thước phim hay trang báo mà biết cảm thông với cựu tù. Cho đến nay, phường 5 là phường duy nhất trong quận có sáng kiến tôn vinh các cựu tù bằng bức khánh, thể hiện sự trân trọng một thời máu lửa đã qua, biết chăm lo, động viên và khuyến khích những bước đi của các cô chú cựu tù trong những ngày còn lại của họ. Việc làm ấy đáng hoan nghênh lắm chứ…
LƯU DUY THANH
