Gan là cơ quan giải độc chính của cơ thể, quyết định tình trạng sức khỏe. Tuy nhiên khi tế bào gan bị hủy hoại liên tục bởi vi-rút, rượu bia, hóa chất... sẽ dẫn đến tình trạng xơ hóa tế bào gan...
Trong số các dược liệu bảo vệ gan đã biết thì cây Cà gai leo có tác dụng ưu việt hơn cả. Có 4 luận án tiến sĩ riêng về cây này. Đã thử nghiệm lâm sàng trên bệnh nhân viêm gan vi-rút B tại một số bệnh viện đa khoa lớn ở Hà Nội và cho kết quả rất tốt. Đề tài do chuyên gia Nguyễn Thị Bích Thu – Viện phó Viện Dược liệu T.Ư thực hiện đã chứng minh Cà gai leo có khả năng ức chế sự tạo thành xơ gan. Tính cho đến thời điểm này đây là cây thuốc duy nhất giúp ngăn chặn sự hình thành và kìm hãm sự phát triển của các tế bào xơ gan. Từ năm 2006 đến nay, các nhà khoa học Trường Đại học Dược Hà Nội đã dày công nghiên cứu và chứng minh cây mật nhân (còn gọi Bá bệnh hay Mật nhân, Mật gấu) có tác dụng bảo vệ tế bào gan, kích thích sản sinh hormone giới tính nam (testosterol), sinh tinh dịch, nâng cao chất lượng đời sống tình dục một cách tự nhiên, tăng trương lực cơ, tăng hưng phấn và duy trì phong độ tình dục, hỗ trợ điều trị điều trị rối loạn cương dương một cách bền vững, điều trị rối loạn xuất tinh, giảm căng thẳng mệt mỏi. Mật nhân còn giúp tăng cường sinh lực, hỗ trợ sinh lý ở nam giới.
Theo lương y Nguyễn Công Đức, cây Mật nhân thường mọc hoang ở các vùng núi, trong các rừng thưa, dưới tán các cây gỗ lớn ở vùng Tây Nguyên, Trung Nam bộ như Quảng Trị, Huế, Đà Nẵng, Kon Tum, Gia Lai, Đak Lak, Lâm Đồng, Khánh Hòa, Ninh Thuận, Đồng Nai, Kiên Giang. Cây thân gỗ, cao 2-8 mét, lá kép, không cuống, mọc đối, mặt trên xanh bóng, mặt dưới trắng mốc. Cuống lá màu nâu đỏ. Cụm hoa hình chùm tán mọc ở ngọn. Hoa và bao hoa phủ đầy lông màu đỏ nâu. Quả hình trứng hơi dẹt, có rãnh giữa, khi chín màu vàng đỏ chứa 1 hạt, trên mặt hạt có nhiều lông ngắn. Mùa hoa quả thu hoạch từ tháng 3 đến tháng 11. Về kinh nghiệm chữa bệnh, dân ta trước đây đã dùng thân cây, rễ cây Mật nhân sắc thuốc hoặc sao vàng để trị khí hư huyết kém, ăn uống không tiêu, đầy hơi, đầy bụng, tức ngực, nghẹn, khó thở, gân xương yếu mỏi, chân tay tê nhức, nôn mửa, tả lỵ, tứ thời cảm mạo, say rượu, tẩy giun, làm thuốc bổ, chữa đau lưng, nhức mỏi, đau bụng kinh của phụ nữ. Quả Mật nhân thì dùng để chữa lỵ, tiêu chảy. Lá thì dùng nấu nước tắm trị ghẻ, lở ngứa.
Sau này qua nghiên cứu, các nhà khoa học Trường Đại học Dược Hà Nội và trên thế giới còn phát hiện thêm tác dụng vượt trội của cây Mật nhân, là khả năng tăng cường sức khỏe tình dục cho nam giới, kích thích cơ thể tăng tiết hormone giới tính nam (testosterol) một cách tự nhiên. Theo phân tích của các nhà khoa học, cây Mật nhân của Việt Nam có tác dụng không kém, có phần vượt trội so với xuất xứ từ các nước khác. Các nghiên cứu ban đầu cho thấy, cây và rễ cây Mật nhân được thử độc tính, cho thấy cây rất an toàn cho người sử dụng. Để đạt hiệu quả như mong muốn, rễ Mật nhân phải được khai thác, sao vàng hạ thổ đúng cách, đồng thời kết hợp với hạt cây Mật nhân có thể điều trị chứng hiếm muộn nam do loãng tinh trùng (dưới 20 triệu/ml), tinh trùng yếu.
Ngoài ra, theo các nhà khoa học Trường Đại học Dược Hà Nội, bên cạnh tác dụng giúp tăng cường sinh lực nam giới, làm ấm cơ thể, giảm sốt, loại cây quý này còn chứa anxiolytic tác dụng giảm lo lắng, tăng cường hoạt động trí óc. Đặc biệt Mật nhân kết hợp với cây Cà gai leo có tác dụng bảo vệ gan vượt trội và chống xơ gan mạnh. Sự kết hợp này rất hữu ích cho các trường hợp xơ gan, uống nhiều bia rượu vì ngoài tác dụng chống xơ gan mạnh còn có tác dụng phục hồi sức khỏe sinh lý, vốn là nhược điểm của nam giới mắc chứng xơ gan và uống nhiều bia rượu.
XUÂN HƯƠNG