Nhìn từ xa, La Zarza ở Murcia, Tây Ban Nha không khác gì các trại giam khác với những bức tường dây thép gai chằng chịt. Tuy nhiên, những gì diễn ra đằng sau hàng rào lạnh lẽo đó khiến không ít người phải nhầm lẫn.
Một con ngựa trắng nhẩn nha gặm cỏ; một đám trẻ hớn hở nô đùa với đàn gia súc nhỏ, thoảng trong gió tiếng hò reo vang dội của phạm nhân từ sân bóng mini cách đó không xa. Không ai nghĩ đây là nơi đang giam giữ 61 tội phạm, trong đó có 3 người phạm tội giết người, rất nhiều thanh thiếu niên tham gia cướp có vũ trang và tất cả đều sử dụng ma túy trước khi nhập trại.
Giám đốc khu vực Jesus Teruel và 2 phạm nhân
La Zarza là trung tâm giáo dưỡng dành cho các tội phạm thanh thiếu niên. 23 năm trước, Diagrama, một tổ chức phi lợi nhuận do Rafael Cuadrado sáng lập, đã xây dựng trung tâm giáo dưỡng đầu tiên này tại Tây Ban Nha. Giờ đây, 38 trung tâm như vậy đã được thành lập và trở thành hệ thống giam giữ hầu hết tội phạm thanh thiếu niên ở Tây Ban Nha.
Theo giám đốc khu vực của Diagrama Jesus Teruel, ở La Zarza, tội phạm không bị coi là tù nhân mà được xem là những đứa trẻ cần được giáo dục để không tái phạm. Nhân viên tiếp xúc hàng ngày với phạm nhân ở La Zarza là những nhà sư phạm và được phạm nhân gọi là thầy, cô. Họ đều được đào tạo bài bản, có bằng cấp về giáo dục tội phạm thanh thiếu niên. Trong 107 nhân viên tại La Zarza, 80 nhân viên là những nhà sư phạm, 20 nhân viên được gọi là những nhà bán sư phạm (được phép sử dụng vũ lực trong trường hợp thực sự cần thiết) và 7 nhân viên an ninh để đảm bảo trật tự.
Một chương trình giáo dưỡng chi tiết được áp dụng tại La Zarza. Một phạm nhân mới nhập trại sẽ phải trải qua khoảng thời gian làm quen kéo dài 20 ngày. Trong suốt thời gian đó, phạm nhân sẽ được theo dõi, đánh giá về thể chất và tinh thần. Mỗi ngày, một nhà tâm lý học sẽ đưa ra một chương trình riêng cho từng đứa trẻ. Thuốc lá và các chất có caffeine đều bị cấm sử dụng. Cha mẹ vào thăm nuôi có thể mang bánh kẹo cho con cái nhưng đứa trẻ đó sẽ phải chia sẻ những món đồ này cùng bạn bè. Phạm nhân nhí được tích điểm cho những việc làm tốt và bị trừ điểm cho những hành vi sai trái mỗi ngày. Vì thế, bọn trẻ sẽ biết mình đang ở mức nào và cần phải cố gắng ra sao. Qua những bài học về sự chia sẻ, yêu thương, đối xử đúng mực với những người xung quanh, những phạm nhân trẻ tuổi sẽ tự nhiên cải thiện hành vi, lối sống không tốt, hướng tới những điều tốt đẹp.
Ainhoa, mẹ của phạm nhân Daniel, 16 tuổi, cho biết Daniel từng rất hoảng sợ và kêu rằng thà chết chứ không vào tù. Vào La Zarza, Daniel được xếp vào danh sách cần theo dõi về khả năng tự tử. Một nhà sư phạm đã được xếp ngủ cùng phòng với em trong nhiều đêm với cửa phòng luôn được mở để cậu bé không có cảm giác cô độc như ở tù. Giờ đây, ý nghĩ về tự tử đã không còn và Daniel cũng không cần phải theo dõi, điều trị.
“Nó được dạy dỗ và điều quan trọng là tôi cảm nhận được sự yêu thương từ các thầy cô dành cho nó”, bà Ainhoa cho biết. Tình thương chính là yếu tố quyết định sự thành công ở La Zarza. Chỉ có tình yêu đồng loại mới đủ sức mạnh để cảm hóa những trái tim còn non nớt. 70% phạm nhân ra trại tái hòa nhập cộng đồng tốt có lẽ là phần thưởng ngọt ngào nhất dành cho những nhà giáo dục sau bức tường dây thép gai vô cảm ở La Zarza.
ĐỖ CAO
