Hôm qua 23-11, Bộ trưởng Bộ GTVT Đinh La Thăng và Bộ trưởng Bộ NN-PTNT Cao Đức Phát đã hoàn tất phần trả lời chất vấn của đại biểu Quốc hội (ĐBQH). Toàn bộ phiên chất vấn của kỳ họp Quốc hội này chỉ có 2,5 ngày, trọn ngày thứ nhất được dành cho 2 vị tư lệnh ngành có nhiều bức xúc, liên quan thiết thân đến đời sống người dân.
Lần đầu tiên trả lời chất vấn Quốc hội chỉ sau hơn 3 tháng nhậm chức, Bộ trưởng Bộ GTVT Đinh La Thăng dùng khá nhiều lần cụm từ “mong thông cảm”. Ông tự coi mình là người đi thi, lại phải thi lượt đầu tiên nên không tránh khỏi bối rối. Nhưng dù đã được bộ trưởng “rào đón”, đặc biệt là không quên thể hiện sự ngưỡng mộ bộ trưởng với tinh thần dám nghĩ, dám làm, các đại biểu vẫn truy vấn rất quyết liệt những vấn đề nổi cộm của ngành giao thông. Đó là tai nạn giao thông ở mức báo động, ùn tắc trong lòng các đô thị, chất lượng các công trình còn nhiều yếu kém... Có thể thấy rõ, hầu hết các giải pháp mà Bộ trưởng Bộ GTVT đưa ra có những việc đã và đang làm, có những việc sẽ làm, nhưng về cơ bản đều có tính khả thi cao, vì thế có sức thuyết phục.
Cùng với đó, tính quyết đoán, dám làm dám chịu trách nhiệm của bộ trưởng cũng là điều mà ĐBQH, cử tri cả nước có thể nhận thấy khi ông cam kết từ năm 2012, mỗi năm sẽ giảm từ 5%-10% tai nạn giao thông; bảo đảm ùn tắc giao thông chỉ còn dưới 30 phút...
Tương tự, phần trả lời chất vấn của Bộ trưởng Cao Đức Phát về quản lý đất rừng ở khu vực nhạy cảm, bảo vệ đất lúa... được đánh giá là minh bạch, rõ người rõ việc, được nhiều ĐBQH đánh giá cao.
Hoạt động chất vấn tại Quốc hội đã trở nên quen thuộc trong các kỳ họp, cũng là phần nội dung được chờ đợi nhất ở mỗi kỳ họp Quốc hội. Qua đó, cử tri cả nước có thể nhận thấy bản lĩnh của cả đại biểu - người chất vấn lẫn các thành viên Chính phủ - người trả lời chất vấn. Cử tri đã hài lòng hơn với cả phần hỏi và phần đáp. Những câu hỏi của đại biểu không còn dừng ở mức hỏi cho có, nhiều đại biểu truy đến cùng vấn đề mình theo đuổi, chất vấn nhiều lần để thực sự làm rõ vấn đề. Ngược lại, trả lời của bộ trưởng cũng đã đi vào cụ thể hơn, mang tính khả thi hơn, có kết luận cụ thể hơn chứ không đơn thuần là những ngôn từ chung chung “để nghiên cứu”, “phấn đấu đạt tới” mà không đưa ra mốc thời gian cụ thể.
Đúng như phát biểu của Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng, chất vấn phải làm rõ thực trạng, thấy được nguyên nhân và quan trọng nhất phải đề ra được những giải pháp cụ thể để giải quyết. Vì vậy, những giải pháp cùng các cam kết cụ thể, thể hiện quyết tâm chính trị của Bộ trưởng Đinh La Thăng đã nhận được sự ủng hộ mạnh mẽ. Đó là cũng điều mà cử tri chờ đợi ở các bộ trưởng khác, với tinh thần “phải hành động ngay”.
Một điều dễ nhận thấy là để góp phần thành công của phiên chất vấn, vai trò của người điều hành là rất quan trọng. Qua một ngày chất vấn, không chỉ ĐBQH mà cử tri cả nước đều đánh giá rất cao cách điều hành rõ ràng, quyết đoán của Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng. Lần đầu tiên điều hành chất vấn tại Quốc hội, nhưng ông đã gạt phăng lo lắng “nhầm vai” như có ý kiến đã từng nêu ra khi ông từ Chính phủ sang nhậm chức Chủ tịch Quốc hội.
Trái lại, ông đã thể hiện thế mạnh của một nguyên Phó Thủ tướng Thường trực khi nắm rất rõ các vấn đề của từng ngành, từ đó hướng đại biểu cũng như bộ trưởng hỏi thẳng - đáp thẳng vào vấn đề mà cử tri quan tâm. Chủ tịch Nguyễn Sinh Hùng đã liên tục “nhắc” khi đại biểu hoặc bộ trưởng đi chệch vấn đề, kịp thời “kéo” họ về đúng trọng tâm nội dung, rút ngắn thời gian hỏi - đáp vòng vo, qua đó giúp cho tất cả các đại biểu muốn chất vấn đều có thời gian để nêu câu hỏi.
Một ngày chất vấn - trả lời chất vấn thành công. Cùng với các phiên chất vấn, cử tri mong muốn các thành viên Chính phủ và Thủ tướng nêu bật được các giải pháp cần thiết để cải thiện tình hình. Đưa ra lời hứa, cam kết mới chỉ là khẳng định quyết tâm. Chỉ ra được định hướng giải quyết đúng và trúng là quan trọng nhất. Tất nhiên là cần có thời gian để các vị bộ trưởng triển khai thực hiện kế hoạch, vì vậy, cơ chế giám sát hậu chất vấn là rất quan trọng. Và điều này cử tri, nhân dân cả nước vẫn đang chờ đợi.
Phan Thảo
