Ngày 30-8-2009, cầu Cửa Đại với tổng vốn đầu tư gần 2.500 tỷ đồng được khởi công xây dựng trong niềm hân hoan của hàng chục ngàn hộ dân. Cây cầu mơ ước này bắc qua sông Thu Bồn, nối TP Hội An và TP Đà Nẵng với các huyện Duy Xuyên, Thăng Bình với chiến lược đánh thức tiềm năng kinh tế các huyện vùng Đông tỉnh Quảng Nam. Thế nhưng, gần 3 năm, cây cầu vẫn xây dựng dở dang.
Mỏi mòn chờ cầu
Chúng tôi tìm về hai xã Duy Nghĩa, Duy Hải (huyện Duy Xuyên, Quảng Nam), hai xã phía Nam Cửa Đại, nơi con sông Thu Bồn đổ ra biển, trong cái nắng bỏng cháy miền Trung với bến sông, con đò và đường làng vẫn xưa cũ bên cây cầu Cửa Đại xây dựng dở dang. Lẽ ra, tại thời điểm này, cây cầu mơ ước của hàng chục ngàn hộ dân vùng Đông tỉnh Quảng Nam đã được đưa vào sử dụng, trong khi hiện nay chỉ mới được thi công phần… trụ. Trong khi đó, 8 chiếc đò ngang hàng ngày chạy hết công suất oằn mình chở khách, xe máy, hàng hóa… nối hai bến đò Cẩm Thanh - Duy Nghĩa trong hiểm họa chực chờ.
Chị Trương Thị Thánh (50 tuổi, trú thôn 1, xã Duy Hải, huyện Duy Xuyên, Quảng Nam) trên chuyến đò từ Duy Nghĩa sang Hội An, than thở: “Cách đây mấy năm, nghe tin Nhà nước xây cầu Cửa Đại, dân tui mừng lắm. Ngày khởi công, có cả cán bộ cấp cao ở Trung ương về dự, dân tui mừng đến mất ngủ. Mấy bà đi chợ, đi buôn dễ hơn, mấy đứa nhỏ đi học thuận tiện; đau ốm đi cấp cứu cũng dễ. Ai đời, cách có con sông mấy trăm thước mà cứ như hai thế giới. Tới mùa mưa bão, đò nghỉ nên sắp nhỏ nghỉ học, công nhân nghỉ làm, đi buôn nghỉ chợ, ai đau ốm hoặc chịu đựng hoặc người nhà liều mình phải vượt sông qua Hội An cấp cứu. Cây cầu nối Hội An – Duy Nghĩa chính là niềm mơ ước lớn của dân tui nhưng mấy năm rồi cũng chẳng ra hình hài, dân vẫn cứ khổ như xưa”.
Anh Nguyễn Bá Tùng (SN 1978, trú thôn Thuận An, xã Duy Nghĩa) đã 13 năm lái đò ngang tuyến Duy Nghĩa – Cẩm Thanh, tiếp lời: “Biết khi có cây cầu, tui và nhiều anh em lái đò sẽ mất việc, nhưng anh em tui chấp nhận và mơ có cây cầu chứ như chừ (bây giờ - PV) khổ quá. Mùa nắng không sao chứ mùa mưa tui vừa cầm lái vừa nơm nớp lo sợ. Sông Thu Bồn tuy thấy yên ắng nhưng mùa mưa nó dữ lắm, rớt xuống là cái chết cầm chắc trên tay. Vậy mà mấy năm rồi dân tui chờ mỏi mòn chẳng thấy cầu đâu, trong khi họ hứa năm nay (2012) đưa cầu vào sử dụng”.
Cầu chờ... vốn
Ở thời điểm này, lẽ ra cây cầu đã hoàn thành và đưa vào sử dụng phục vụ hàng chục ngàn hộ dân. Thế nhưng, đến nay, cây cầu vẫn dở dang, đường dẫn hai phía đầu cầu đang thi công, riêng phần cầu chỉ mới thi công phần… trụ. Đứng nhìn chiếc sà lan với lèo tèo vài công nhân thi công phần trụ, anh Võ Văn Hà (trú thôn 1, xã Cẩm Thanh, TP Hội An, Quảng Nam) chán nản, cho biết kể từ ngày khởi công đến nay, dự án cứ ì ạch trong nỗi sốt ruột của người dân phía hai bờ sông Thu. Họ bữa làm bữa nghỉ, chẳng biết đến khi nào cây cầu mới thành hình.
Ông Nguyễn Tấn Nam, Chủ tịch UBND xã Duy Nghĩa cho biết cả chính quyền và nhân dân đều trông chờ cây cầu Cửa Đại hoàn thành để giảm bớt nỗi khổ cách trở, nhất là vào mùa mưa bão. Hiện nay, trời êm thì 8 chiếc đò chạy hết công suất phục vụ nhân dân nhưng khi có mưa gió phải ngừng hoạt động ngay để đảm bảo an toàn. Và mỗi lúc như thế, sinh hoạt của người dân và chính quyền bị đảo lộn. Thậm chí, có nhà đầu tư lớn đến làm dự án du lịch với quy mô lớn nhưng đến nay vẫn chưa thực hiện được vì họ đợi… xong cầu rồi mới thực hiện. Ông Huỳnh Khánh Toàn, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam, giải thích, sở dĩ dự án cầu Cửa Đại bị chậm tiến độ là do thiếu vốn. Trong số 2.480 tỷ đồng đầu tư xây dựng cầu Cửa Đại có 1.000 tỷ đồng từ nguồn trái phiếu Chính phủ, số còn lại là vốn đối ứng của địa phương. Tuy nhiên, theo phân bổ ngân sách, từ năm 2012 đến 2015, nguồn trái phiếu sẽ phân bổ 1.000 tỷ đồng cho dự án này, riêng trong năm 2012 là 200 tỷ đồng. Trong khi đó, địa phương chưa có tiền nên dự án bị chậm tiến độ. Ông Toàn cho biết thêm, hiện nay tỉnh Quảng Nam tính đến phương án đổi đất lấy dự án, song vẫn gặp khó khăn vì nhà đầu tư muốn có cầu rồi mới triển khai dự án.
Dân mỏi mòn chờ cầu, cầu đang chờ vốn, vốn thì cái chờ phân bổ, cái đang… tìm kiếm. Thế nên không biết đến khi nào, dự án cầu Cửa Đại mới hoàn thành đưa vào sử dụng.
Nguyên Khôi