Ngày 15-11, trong khi Ủy ban Điều tra LHQ về Syria vừa công bố bản báo cáo đầu tiên về Lực lượng vũ trang Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) khẳng định, IS đang phạm vô số tội ác chiến tranh và tội ác chống nhân loại, thì Tổng thống Mỹ Barack Obama muốn xem xét lại kế hoạch chống IS sau khi xác định có thể không đánh bại được lực lượng này.
Máy bay quân sự Iraq trên tàu USS George H.W. Bush (CVN 77) chờ lệnh tấn công các mục tiêu IS.
IS lớn mạnh do đâu?
Bản báo cáo đã miêu tả một bức tranh kinh hoàng về cuộc sống ở nhiều khu vực do các phần tử thánh chiến cực đoan này kiểm soát, trong đó có các cuộc thảm sát, chặt đầu, tra tấn, đào tạo lính trẻ em, nô lệ tình dục và mang thai cưỡng ép.
Trước thực trạng này, Tổng thống Barack Obama đã yêu cầu các cố vấn an ninh quốc gia của mình xem xét lại chính sách của Mỹ đối với Syria sau khi nhận ra rằng chiến lược hiện nay của Mỹ khó có thể đánh bại được phiến quân IS. Mỹ và nhiều nước đồng minh coi Tổng thống al-Assad là lý do tại sao IS vẫn có thể tiếp tục lớn mạnh ở Syria.
Tuy nhiên, Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại thuộc Duma Quốc gia (Hạ viện) Nga Alexey Pushkov, ngày 15-11, đã cáo buộc Mỹ giúp tạo ra nhóm IS và bí mật cung cấp tài chính cho nhóm này. Do việc lật đổ Tổng thống Syria Bashar al-Assad bị ám ảnh một thời gian dài nên họ đã tài trợ cho bất cứ ai. Tất cả những tuyên bố rằng Mỹ chỉ bảo trợ các nhóm vũ trang ôn hòa là giả tạo vì không có nhóm ôn hòa nào ở Syria. Ông Pushkov còn kêu gọi cộng đồng quốc tế có các cách tiếp cận thống nhất hướng tới chống chủ nghĩa khủng bố.
Theo Đài Tiếng nói nước Nga, các nghị sĩ Nga đề xuất lệnh trừng phạt mua dầu của IS. Do IS đang tự do buôn bán dầu mỏ trên thị trường thế giới buộc dư luận đặt câu hỏi về bản chất mối quan hệ giữa Mỹ và IS. Cho đến nay, không hề có hành động nào chống lại IS ngoại trừ các vụ đánh bom, nhưng đánh bom thì không thể giải quyết được vấn đề.
Không có dấu hiệu hợp tác giữa IS và al-Qaeda
Ngày 15-11, các cuộc không kích do Mỹ đứng đầu đã tiếp tục nhắm vào phiến quân IS tại Syria và Iraq, cũng như nhóm Khorasan có quan hệ với al-Qaeda. Tuy nhiên, theo Giám đốc Tình báo quốc gia Mỹ James Clapper, hiện chưa có bằng chứng cho thấy tồn tại một liên minh giữa IS và al-Qaeda tại Syria.
Phát biểu trên kênh truyền hình CBS của Mỹ, ông Clapper khẳng định mặc dù việc các nhóm địa phương thực hiện các điều chỉnh chiến thuật và hợp nhất lại vì mục tiêu và lợi ích chung là thường gặp trong các trận chiến, song xét về toàn cảnh, ông Clapper cho rằng không có nhiều khả năng để IS và al-Qaeda bắt tay với nhau.
Trong lúc này, đường lối chống IS của đảng Cộng hòa bắt đầu lộ diện. Lầu Năm Góc ngày 14-11 tuyên bố đang cân nhắc việc đưa bộ binh tham chiến trong cuộc chiến chống IS, bất chấp những chiến thắng liên tiếp của quân đội Iraq. Trước mắt, về tương quan lực lượng, Mỹ cần giúp Iraq xây dựng một lực lượng biết chiến đấu với khoảng 80.000 tay súng mới có thể cân bằng được lực lượng với IS và có cơ hội giành lại những vùng lãnh thổ đã mất. Tổng thống Obama cũng chấp thuận cho việc nâng tổng số nhân viên quân sự trên tại Iraq lên 3.000 người, thực hiện các nhiệm vụ cố vấn, huấn luyện cho quân đội Iraq.
Theo Daily Star ngày 15-11, các cuộc không kích của Mỹ và liên minh chỉ có thể chiếm lại những vùng lãnh thổ từ tay IS, nhưng Iraq phải có một lực lượng quân đội đủ năng lực để tổ chức và quản lý những vùng đất được “giải phóng” này. Một lần nữa, Mỹ và liên minh chống IS đang đối mặt với thách thức lớn ở Iraq.
Hạnh Chi (tổng hợp)
