Chưa đầy một tuần nữa, Ukraine bước vào cuộc bầu cử tổng thống vòng 2. Những ngày này, chính trường của “vựa lúa mì châu Âu” bắt đầu xuất hiện những lời chỉ trích và cáo buộc của người trong cuộc. Ngày 31-1, trả lời phỏng vấn một kênh truyền hình Ukraine, Thủ tướng Yulia Tymoshenko cáo buộc ông Viktor Yanukovich, đối thủ chính của bà trong cuộc bầu cử vòng 2 vào ngày 7-2 tới, chuẩn bị sử dụng “mọi biện pháp” để giành quyền lực, kể cả gian lận bầu cử.
Sử dụng chiêu bài tố cáo gian lận bầu cử là chiến thuật mà các nhà lãnh đạo thân phương Tây tại nước này, trong đó có bà Tymoshenko, đã thành công trong cuộc Cách mạng Cam đưa Tổng thống Viktor Yushchenko lên cầm quyền hồi năm 2004 (bằng cách phát động hàng loạt cuộc biểu tình tố cáo gian lận phản đối kết quả bầu cử thu hút hàng trăm ngàn người Ukraine tham gia).
Tuy nhiên, sau 5 năm “cam” ấy, người dân Ukraine đã trải qua những thất vọng ê chề. Tổng thống Yushchenko không những không thực hiện được cam kết đưa nước này gia nhập Liên minh châu Âu (EU) và Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO), mà còn đẩy Ukraine rơi vào suy thoái trầm trọng. Tình trạng tham nhũng hoành hành dữ dội, tỷ lệ thất nghiệp tăng cao. Trong năm 2009, đồng nội tệ Ukraine đã mất giá tới 60%, lạm phát tăng 16,4%, tổng sản phẩm quốc nội (GDP) giảm 17%...
Phải chăng đây là hậu quả tất yếu của một người lên nắm quyền lực bằng những thủ đoạn không minh bạch chứ không phải đi lên từ sự thuận lòng dân. Họ điều hành đất nước không từ năng lực của bản thân, không từ sự ủng hộ của cử tri, mà từ sự dẫn dắt, giúp đỡ của các thế lực bên ngoài, vì vậy cũng không phục vụ lợi ích của chính nhân dân mình. Phó Thủ tướng Ukraine Hrihoriy Nemyria từng nhận xét đầy cay đắng rằng: “Kỳ vọng thì rất lớn, lời hứa thì vô số, nhưng giữa những lời đao to búa lớn và thực tế có một khoảng cách quá lớn”.
Sẽ còn quá sớm để đánh giá liệu ai sẽ chiến thắng trong cuộc bầu cử sắp tới. Nhưng, chắc chắn một điều, “cách mạng cam” đã kết thúc cuộc chơi lịch sử cùng những ảo tưởng của nó. Cáo buộc ngày 31-1 của “nữ hoàng cam Tymoshenko” rằng “Ủy ban Bầu cử hoạt động như thể mọi thứ đang tiến triển thuận lợi, song tình trạng gian lận đã xuất hiện tại nhiều điểm bỏ phiếu” sẽ khó làm cử tri Ukraine và giới quan sát ngạc nhiên nữa. Họ thừa sức biết rằng, tiếp theo sau những cáo buộc gian lận bầu cử sẽ là các cuộc biểu tình rầm rộ phản đối kết quả bầu cử, trước khi dẫn đến một cuộc lật đổ ngoạn mục để đưa người của mình lên cầm quyền. Một kịch bản cũ!
Tuy nhiên, trong bối cảnh hiện nay, khi mà cử tri Ukraine đã quá chán ngán với hiệu ứng của “cách mạng cam” mà phương Tây không ngớt ca tụng sau chiến thắng của V.Yushchenko, người ta dự báo “chiến thuật cũ” khó có thể phát huy tác dụng vì giá trị của “bài học cam” vẫn còn đó. Hơn nữa, ông Yanukovich vẫn đang được đánh giá là ứng cử viên nhiều khả năng sẽ chiến thắng trong cuộc bầu cử vòng 2 sau chiến thắng ở vòng 1.
XUÂN HẠNH