* Việt Nam sẽ giúp Mozambique phát triển trồng lúa và khai thác thủy sản
(SGGPO).- Chiều tối ngày 11-3 (tức đêm cùng ngày theo giờ Hà Nội), tại Thủ đô Maputo, lễ đón chính thức Chủ tịch nước Trương Tấn Sang và Phu nhân cùng đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam đã diễn ra trọng thể tại Phủ Tổng thống Mozambique, dưới sự chủ trì của Tổng thống Filipe Jacinto Nyusi và Phu nhân.
Chủ tịch nước Trương Tấn Sang và Tổng thống Filipe Jacinto Nyusi duyệt đội danh dự tại lễ đón trong chiều 11-3
Lễ đón đã diễn ra theo nghi thức cao nhất của Mozambique với 21 loạt đại bác bắn chào mừng. Sau lễ đón, hai vị nguyên thủ đã chủ trì cuộc hội đàm chính thức giữa 2 đoàn. Tham gia cuộc hội đàm, về phía Mozambique, cùng Tổng thống Mozambique Filipe Jacinto Nyusi còn có Bộ trưởng Ngoại giao và Hợp tác, Bộ trưởng Nội vụ, Bộ trưởng Nông nghiệp và An ninh lương thực, Bộ trưởng phụ trách dân sự Phủ Tổng thống, Bộ trưởng Thủy sản, Bộ trưởng Công thương, Bộ trưởng Giao thông và Truyền thông, Bộ trưởng Khoa học Công nghệ, Đại học và Dạy nghề cùng lãnh đạo nhiều bộ,ngành khác có quan hệ hợp tác với Việt Nam.
Chủ tịch nước Trương Tấn Sang và Tổng thống Filipe Jacinto Nyusi trước khi bắt đầu cuộc hội đàm
Tại cuộc hội đàm Tổng thống Filipe Jacinto Nyusi nhiệt liệt chào mừng Chủ tịch nước Trương Tấn Sang thăm cấp Nhà nước tới Mozambique, coi đây là một sự kiện trọng đại, chuyến thăm đầu tiên của một Lãnh đạo Nhà nước Việt Nam tới Mozambique và là dấu mốc quan trọng trong quan hệ giữa hai nước. Chủ tịch nước Trương Tấn Sang bày tỏ vui mừng khi quay trở lại thăm đất nước Mozambique anh em sau 7 năm trên cương vị mới, cảm ơn về sự đón tiếp nồng nhiệt và trọng thị mà lãnh đạo và nhân dân Mozambique dành cho đoàn.
Hai nhà lãnh đạo đã thông báo cho nhau tình hình mỗi nước, bày tỏ hài lòng về quan hệ hữu nghị truyền thống Việt Nam - Mozambique đang phát triển tốt đẹp và mở rộng trên nhiều lĩnh vực. Tổng thống Filipe Jacinto Nyusi coi Việt Nam là biểu tượng anh hùng trong đấu tranh giải phóng dân tộc, bày tỏ sự ngưỡng mộ về những thành tựu đạt được trong công cuộc xây dựng và phát triển đất nước. Chủ tịch nước Trương Tấn Sang đánh giá cao những thành tựu phát triển kinh tế - xã hội cũng như những nỗ lực cải cách của Mozambique trong thời gian qua.
Về quan hệ chính trị, hai bên nhất trí cần tăng cường trao đổi đoàn và tiếp xúc cấp cao hai nước, tăng cường phối hợp và ủng hộ lẫn nhau trên các diễn đàn và tổ chức quốc tế. Hai nhà lãnh đạo cũng dành thời gian trao đổi sâu sắc về các vấn đề quốc tế và khu vực mà hai nước quan tâm, cho rằng các nước cần phải nỗ lực đóng góp cho việc duy trì hòa bình và ổn định trên thế giới, nhất trí các xung đột, tranh chấp về biên giới lãnh thổ cần phải được giải quyết bằng các biện pháp hòa bình trên cơ sở luật pháp quốc tế.
Chủ tịch nước Trương Tấn Sang cảm ơn Mozambique đã ủng hộ Việt Nam ứng cử vào Hội đồng kinh tế xã hội của Liên hợp quốc và đề nghị Mozambique ủng hộ Việt Nam ứng cử vào Ủy ban Luật pháp Quốc tế (ILC) nhiệm kỳ 2017-2021 và Uỷ viên không thường trực Hội đồng Bảo an LHQ nhiệm kỳ 2020-2021. Hai bên nhất trí rằng cơ chế Ủy ban liên Chính phủ và tham khảo chính trị giữa hai Bộ Ngoại giao hai nước cần phải được tổ chức thường xuyên, đặt ra các mục tiêu cụ thể để có thể triển khai thực hiện thực sự hiệu quả.
Quang cảnh cuộc hội đàm do Chủ tịch nước Trương Tấn Sang và Tổng thống Filipe Jacinto Nyusi chủ trì
Về thương mại, Chủ tịch nước Trương Tấn Sang và Tổng thống Filipe Jacinto Nyusi cùng cho rằng trao đổi thương mại song phương còn thấp, chưa tương xứng với tiềm năng và quan hệ chính trị tốt đẹp giữa hai nước và nhất trí giao các bộ, ngành thảo luận các biện pháp cụ thể để phấn đấu tới 2020 nâng kim ngạch song phương giữa hai nước lên ít nhất 500 triệu USD và tăng dần sau đó. Để đạt được mục tiêu này, Việt Nam đề nghị Mozambique tạo cơ chế, khuôn khổ hợp tác kinh tế thuận lợi cho doanh nghiệp hai nước, trước tiên là xem xét xây dựng kho ngoại quan hàng hóa. Hai nhà lãnh đạo bày tỏ vui mừng về liên doanh đầu tư viễn thông Movitel, liên doanh giữa Tập đoàn Viettel và Công ty đầu tư SPI của Mozambique. Thành công của liên doanh này là minh chứng cho hiệu quả đầu tư vào Mozambique và động lực để các doanh nghiệp Việt Nam đầu tư vào thị trường này. Mozambique đánh giá cao những đóng góp của Movitel vào phát triển kinh tế - xã hội của Mozambique, đồng thời nhất trí nhân rộng mô hình liên doanh đầu tư này sang các lĩnh vực như: dầu khí, thương mại, chế biến nông sản, xây dựng…
Về hợp tác nông nghiệp, thủy sản, hai bên nhất trí cho rằng đây là lĩnh vực hợp tác rất tiềm năng. Mozambique đánh giá cao thành công của dự án hợp tác ba bên Việt Nam - Mozambique - Nhật Bản về trồng lúa tại Zambezia, đưa ba giống lúa phù hợp với điều kiện thổ nhưỡng của Mozambique vào trồng trọt, góp phần tăng năng suất lúa lên gấp đôi, giúp giải quyết nhu cầu lương thực tại chỗ và tạo công ăn việc làm cho người dân. Đồng thời, Mozambique cho biết rất mong muốn Việt Nam cử chuyên gia sang làm việc tại Viện Nghiên cứu về thủy sản và giúp xây dựng mô hình nuôi cá lồng trên biển tại Mozambique mà Việt Nam có nhiều kinh nghiệm. Hai vị lãnh đạo cũng nhất trí giao các bộ,ngành liên quan thúc đẩy nghiên cứu việc triển khai dự án trồng cao su hiện đang bị chững lại.
Về lĩnh vực giao thông vận tải, Tổng thống Filipe Jacinto Nyusi mong muốn đẩy mạnh hợp tác với Việt Nam trong lĩnh vực hàng hải và vận tải biển mà Việt Nam có thế mạnh, cho biết đang dự thảo Luật kêu gọi đầu tư tư nhân về vận tải đường biển, một phương thức vận tải hiệu quả với chi phí thấp. Tổng thống Filipe Jacinto Nyusi đề nghị Việt Nam tiếp tục giúp Mozambique đào tạo nhân lực trong lĩnh vực hàng hải.
Ngoài ra, tại cuộc hội đàm, Việt Nam cho biết sẵn sàng giúp Mozambique đào tạo nhân lực trong lĩnh vực công nghệ thông tin, quân y, viễn thông, công nghệ thông tin… và chia sẻ kinh nghiệm trong các lĩnh vực phòng chống thiên tai, phòng chống tội phạm, khủng bố, bạo động, phòng cháy chữa cháy, tăng gia sản xuất trong quân đội…. Hai bên nhất trí phối hợp đàm phán và sớm ký kết Hiệp định bảo vệ tin mật, Hiệp định dẫn độ và Hiệp định chuyển giao người bị kết án tù. Hai nhà lãnh đạo nhất trí hai nước cần tổ chức sớm Ủy ban liên chính phủ lần 4 để cụ thể hóa và triển khai thực hiện các nội dung được thống nhất trong cuôc hội đàm nay.
Chủ tịch nước Trương Tấn Sang và Tổng thống Filipe Jacinto Nyusi chứng kiến lễ ký kết Phụ lục Nghị định thư về hợp tác trong lĩnh vực giáo dục và đào tạo giữa Bộ Giáo dục và Đào tạo Việt Nam và Bộ Giáo dục và Phát triển Nhân lực Mozambique
Sau hội đàm, hai nhà lãnh đạo đã chứng kiến lễ ký kết Phụ lục Nghị định thư về hợp tác trong lĩnh vực giáo dục và đào tạo giữa Bộ Giáo dục và Đào tạo Việt Nam và Bộ Giáo dục và Phát triển Nhân lực Mozambique. Nhân dịp này, Chủ tịch nước Trương Tấn Sang mời Tổng thống Filipe Jacinto Nyusi sang thăm Việt Nam trong thời gian thuận tiện, Tổng thống Mozambique đã vui vẻ nhận lời.
Tại cuộc cuộc gặp gỡ với báo chí sau khi kết thúc hội đàm, Tổng thống Filipe Jacinto Nyusi khẳng định cuộc hội đàm đã rất thành công. Hai bên nhất trí thúc đẩy mạnh mẽ quan hệ hữu nghị truyền thống và tăng cường hợp tác trong những vực mà hai bên có tiềm năng lớn.
"Trong chương trình ưu tiên của Chính phủ Mozambique trong 5 năm tới, tôi đã trao đổi với Chủ tịch nước Việt Nam về những ưu tiên hợp tác giữa 2 bên đó là nông nghiệp, năng lượng, du lịch, xây dựng, giao thông vận tải… Hai bên thống nhất có rất nhiều việc phải làm, cần được cụ thể hóa thành các dự án hợp tác trong thời gian tới. Nhất là những lĩnh vực Việt Nam đã phát triển tốt, nhiều kinh nghiệm và Mozambique đang cần học hỏi, hợp tác để phát triển. Đặc biệt là ở lĩnh vực nông nghiệp mà tập trung nhất là việc trồng lúa và khai thác cũng như chế biến hải sản" - Tổng thống Filipe Jacinto Nyusi cho biết.
Theo đó, Mozambique chào đón và sẵn sàng tạo mọi điều kiện tốt nhất cho các doanh nghiệp Việt Nam tìm kiếm cơ hội đầu tư, kinh doanh tại thị trường này. Chủ tịch nước Trương Tấn Sang nhấn mạnh, mặc dù cách xa về địa lý nhưng nhiều năm qua, 2 nước luôn kề vai sát cánh kể từ thời kỳ cùng nhau đấu tranh giành độc lập trước đây cũng như trong giai đoạn xây dựng và phát triển đất nước hôm nay. Qua chuyến thăm lần này, hai bên cam kết đẩy mạnh các biện pháp thúc đẩy quan hệ giữa 2 nước trên nhiều lĩnh vực nhất là hợp tác kinh tế thương mại, đầu tư, nông nghiệp.
"Về thương mại phấn đấu đưa kim ngạch đạt khoảng 500 triệu USD vào năm 2020 và tăng đều trong các năm kế tiếp. Đây là con số tối thiểu để hai nước phấn đấu và hy vọng chúng ta sẽ đạt cao hơn. Nông nghiệp, thủy sản là lĩnh vực hợp tác tiềm năng lớn của hai nước. Tôi hy vọng rằng, các dự án hợp tác về nông nghiệp tại Mozambique với sự tham gia của Việt Nam sẽ đóng góp tích cực vào công cuộc xóa đói giảm nghèo của các bạn Mozambique. Tôi tin tưởng rằng, với sự quan tâm của lãnh đạo cấp cao hai nước và quyết tâm của cả hai bên, tinh thần đoàn kết hữu nghị truyền thống và hợp tác nhiều mặt giữa Việt Nam và Mozambique sẽ ngày càng được tăng cường và phát triển, vì lợi ích của nhân dân hai nước và vì hòa bình, thịnh vượng tại khu vực và thế giới", Chủ tịch nước Trương Tấn Sang nhấn mạnh.
Chủ tịch nước Trương Tấn Sang và Tổng thống Filipe Jacinto Nyusi phát biểu với báo chí sau hội đàm.
Tối cùng ngày, tại Maputo, Tổng thống Filipe Jacinto Nyusi đã tổ chức tiệc chiêu đãi trọng thể Chủ tịch nước Trương Tấn Sang và Phu nhân cùng đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam.
Tin và ảnh: TRẦN LƯU (từ Maputo, Mozambique)
>> Việt Nam - Tanzania ra Thông cáo chung
>> Tanzania mời gọi các nhà đầu tư Việt Nam
>> Nông nghiệp và viễn thông là trọng tâm hợp tác Việt Nam và Tanzania
>> Chủ tịch nước Trương Tấn Sang đã đến Tanzania
