(SGGPO). – Sáng 25-4, đoàn giám sát của Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam do đồng chí Nguyễn Thiện Nhân, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam làm trưởng đoàn đã có buổi làm việc với Bộ TN-MT về thực hiện chính sách về phòng tránh thiên tai, ứng phó với biến đổi khí hậu (BĐKH).
Chủ tịch UBMTTQ Việt Nam Nguyễn Thiện Nhân phát biểu trong buối làm việc với Sở Tài Nguyên và Môi trường
Phát biểu tại buổi làm việc, Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Nguyễn Thiện Nhân khẳng định, thích ứng với BĐKH là nội dung vừa cấp bách vừa lâu dài. Cả nước đang chống chọi với tác động của BĐKH. Quý 1 -2016, lần đầu tiên tăng trưởng nông nghiệp bị âm, một phần do tác động của BĐKH. BĐKH không thể tránh được, chúng ta phải thực sự chung sống. Nhân dân đang rất lo lắng, tới đây, mặt trận sẽ đi khảo sát về tình hình này tại Tây Nam bộ, miền Trung, Tây Nguyên. “Nhiệm vụ chuẩn bị bầu cử Quốc hội và HĐND các cấp sắp tới rất quan trọng nhưng công tác thích ứng với BĐKH cũng quan trọng và cấp bách không kém. Sắp tới, sau khi khảo sát, mặt trận sẽ có báo cáo tổng thể về tình hình BĐKH hiện nay, làm rõ tác động của nó đến người nông dân, đến sản xuất nông nghiệp hiện nay”, đồng chí Nguyễn Thiện Nhân nhấn mạnh.
Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam cho rằng, trong bối cảnh hiện nay, cần làm rõ dự báo về tình hình BĐKH; các chính sách, kế hoạch, giải pháp của Đảng, Nhà nước, bộ ngành trong ứng phó BĐKH trong những năm qua ra sao; điều kiện để triển khai các giải pháp đó. “Cũng cần làm rõ trong hệ thống chính quyền của chúng ta, ai chịu trách nhiệm chính trong việc bảo đảm nước sinh hoạt, nước sản xuất cho người dân. Liệu có bảo đảm đủ nước cho người dân ít nhất từ nay đến năm 2030, có đủ cơ sở để bảo đảm nước cho dân trong thế kỷ này không? Cần nói rõ cho dân biết trên cơ sở chỉ rõ trách nhiệm”, đồng chí Nguyễn Thiện Nhân đặt vấn đề.
Nói thêm về vấn đề này, Bộ trưởng Bộ TN-MT Trần Hồng Hà cho biết, so với các dự báo trước đó, tác động BĐKH nhanh hơn chúng ta dự báo. “Năm 2015-2016 diễn biến thời tiết rất cực đoan. Với tính cực đoan của BĐKH, chúng ta chưa chủ động có những tính toán để đưa các giải pháp ứng phó kịp thời”, Bộ trưởng thừa nhận.
Cùng với đó, việc thực hiện chính sách, giải pháp về ứng phó BĐKH còn nhiều hạn chế, dù hệ thống chính sánh, giải pháp là rất nhiều. Đơn cử như việc quản lý nước ở ĐBSCL; sự điều chỉnh các kế hoạch, kịch bản ứng phó BĐKH còn chậm. “Trong xu thế hiện nay đòi hỏi một cuộc cách mạng trong nông nghiệp để ứng phó với tình trạng thiếu nước. Nếu chỉ tập trung vào lúa nước hay cây công nghiệp lâu năm thì có phù hợp không? Đó đều là những vấn đề phải tính toán”, Bộ trưởng nói.
BĐKH là vấn đề phức tạp, lâu dài, đòi hỏi phải có sự đầu tư lớn kể cả về bộ máy, nhưng so với các nước, Việt Nam chưa đầu tư được bao nhiêu.
“Ví dụ để trả lời câu hỏi ai chịu trách nhiệm về bảo đảm nguồn nước như Chủ tịch Ủy ban TƯ MTTQ Việt Nam nêu thì hiện nay vẫn chưa có ai chịu trách nhiệm trước Chính phủ về hiệu quả các dự án đã đầu tư. Hay hàng năm đầu tư hàng chục ngàn tỷ đồng cho hệ thống đê điều thì cũng khó rõ ai là người chịu trách nhiệm về hiệu quả đầu tư. Hoặc rất chồng chéo trách nhiệm nếu tiến hành điều chỉnh quy hoạch vùng...”, Bộ trưởng thẳng thắn.
Ông Trần Hồng Hà dẫn chứng về công tác điều hành hiện nay là chưa ổn. Ví dụ tình trạng xâm nhập mặn, thiếu nước đã được dự báo từ 3-4 tháng trước. Nhưng vì diễn ra vào dịp tết, không có người đo đạc tỷ lệ mặn, chậm ứng phó vì vậy khi nước mặn vào thì vô phương cứu chữa. Đó là một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng như vừa qua. Qua đó cho thấy công tác điều hành hiện nay có vấn đề và bộ đã họp về vấn đề này.
Bài học rút ra theo Bộ trưởng Bộ TN-MT là phải tiếp cận BĐKH một cách bài bản và tổng thế, trong đó phải có vai trò điều phối để tập trung nguồn lực, điều phối bài bản liên ngành, liên vùng thì mới ứng phó hiệu quả. Tới đây, Chính phủ phải rà soát lại quy hoạch phát triển có tích hợp giải pháp ứng phó BĐKH; có quan điểm chỉ đạo đổi mới rõ ràng về nông nghiệp và năng lượng; có những dự án mang tính tổng thể, không manh mún. Trách nhiệm của các bộ ngành, cấp phải rõ ràng.
Về vấn đề nước, Bộ trưởng cho biết hiện do 3 Bộ quản lý: bộ TN-MT quản lý số liệu chung, bộ NN-PTNT quản lý nước cho nông dân, Bộ Xây dựng về nước đô thị, vì vậy chưa rõ trách nhiệm. “Nước là một trong vấn đề gây xung đột lớn trong thời gian tới, vì vậy Việt Nam sẽ phải ưu tiên vấn đề này trong thời gian tới”, ông Hà nhấn mạnh.
Ông Phan Xuân Dũng, Chủ nhiệm ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội cho rằng, để ứng phó BĐKH hiệu quả, phải đẩy mạnh khâu cảnh báo, tuyên truyền. Cẩn trọng trong lựa chọn dự án, công nghệ, không để Việt Nam thành bãi rác công nghệ. Chủ động chuyển đổi trong sản xuất. Còn Chủ tịch Hội Nông dân Việt Nam Lại Xuân Môn cũng lo lắng “được mùa mất giá còn đỡ, bởi nông dân vẫn lấy công làm lãi để sống, BĐKH mới gọi là kinh khủng, ví dụ như xâm nhập mặn, khô hạn thì người nông dân đói hết”. Ông Môn đề xuất cần nâng cao năng lực dự báo, chính sách hỗ trợ cho người dân, làm rõ trách nhiệm đầu mối, phối hợp hiệu quả giữa các cơ quan. “Nông nghiệp bất lợi, nông dân bất an, nông thôn bất ổn”, ông Môn nhấn mạnh.
| |
PHAN THẢO
