Sau rất nhiều lần có chủ trương xây dựng Bảo tàng Lịch sử Khánh Hòa (gọi tắt là BTKH) nhưng không thành, nay tỉnh Khánh Hòa một lần nữa ra quyết định xác định địa điểm xây mới BTKH. Lần này, xem ra quyết định như “đinh đóng cột” và BTKH xem như đã có “chốn nương thân”. Dù đó là quyết định muộn màng và còn nhiều âu lo phía trước...
Trước sự xuống cấp của BTKH, đầu năm 2003, UBND tỉnh Khánh Hòa phê duyệt dự án đầu tư nâng cấp BTKH. Vài tháng sau, dự án nâng cấp BTKH vừa khởi công đã tạm ngưng, với lý do chưa xứng tầm với nhà bảo tàng của Khánh Hòa. Sau đó, phương án xây dựng mới BTKH được lập, địa chỉ xây dựng là nằm phía sau Trung tâm Văn hóa, 46 Trần Phú hiện nay, tuy nhiên phương án này cũng không thành vì tỉnh Khánh Hòa đã dành khu đất này cho một doanh nghiệp xây cao ốc, nhưng đến thời điểm này vẫn dở dang.
Tiếp đó, năm 2005, sau khi có thỏa thuận với Bộ Công an, UBND tỉnh Khánh Hòa cho phép đầu tư xây dựng BTKH mới tại vị trí Nhà khách 378, nằm sát chân cầu Trần Phú. Tuy nhiên, phương án này lần nữa lại lỗi hẹn. Đầu năm 2006, Khánh Hòa lại quyết định xây dựng mới BTKH tại vị trí 16 Trần Phú. Đến giữa năm 2008, dự án xây dựng BTKH hoàn tất nhưng chưa được phê duyệt. UBND tỉnh Khánh Hòa sau đó quyết định sẽ tháo dỡ ngôi nhà cũ, mở cuộc thi lập đồ án kiến trúc BTKH mới. Tuy nhiên, hàng chục đồ án kiến trúc gửi dự thi bị xếp xó.
Tháng 10-2010, Sở VH-TT-DL Khánh Hòa lại có tờ trình, xin đầu tư xây dựng BTKH tại địa điểm Trạm thử nghiệm vật liệu hữu cơ từ tài nguyên biển, ở Hòn Chồng. Tuy nhiên, ý tưởng này không được chấp thuận.
Đến tháng 12-2010, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Khánh Hòa thông qua chủ trương di chuyển BTKH, đề nghị UBND tỉnh chỉ đạo tìm địa điểm có diện tích tối thiểu 5 ha để xây dựng BTKH mới và chủ trương này sau gần 2 năm mới có phúc đáp.
Theo quyết định mới nhất của tỉnh Khánh Hòa, BTKH sẽ được xây dựng tại khu quy hoạch thành trung tâm hành chính mới của tỉnh, ở xã Phước Đồng, thành phố Nha Trang. UBND tỉnh giao Sở VH-TT-DL nghiên cứu mô hình xây dựng với nhiều khu bảo tàng độc lập với quy mô hiện đại, phục vụ nhu cầu khách tham quan. Đối với phần đất rộng 2.700m² của BTKH hiện nay ở 16 Trần Phú - khu đất này hiện xem là “đất vàng” của phố biển Nha Trang, tỉnh sẽ giao Sở KH-ĐT chủ trì, phối hợp với các sở, ngành liên quan nghiên cứu, tham mưu chuyển đổi mục đích sử dụng theo hướng liên doanh để làm du lịch...
Bảo tàng là phần không thể tách rời trong đời sống của người dân mỗi địa phương, vị trí xây dựng phải là những trung tâm, nơi đông dân cư và có nhiều du khách... Đáng ra, những vị trí được chọn để xây dựng BTKH là những vị trí rất thuận lợi và có thể thực hiện nhưng cuối cùng, lần lượt đều không thành vì lợi ích kinh tế quá được đề cao.
Và nay, vị trí được chọn sẽ xây dựng BTKH nằm ở một nơi cách trung tâm thành phố Nha Trang chừng 7km, lại là nơi kinh tế chưa phát triển, dân cư chưa đông và thiếu các điểm tham quan du lịch để thu hút khách. Cái cớ để xây dựng ở đây, chính là nơi tỉnh Khánh Hòa sẽ xây dựng một trung tâm hành chính. Nhưng trung tâm hành chính này chỉ mới là chủ trương trong quy hoạch từ nay đến năm 2025, còn thực hiện thì chưa biết khi nào. Và..., chuyện xây dựng BTKH vẫn là câu chuyện dài.
Văn Ngọc
