Cơ quan Thuế trả lời về quy định thuế khoán đối với hộ kinh doanh cá thể

19/11/2015 09:02

Theo Thông tư 92/2015/TT-BTC của Bộ Tài chính, ngày 20-11-2015 các hộ kinh doanh cá thể phải kê khai việc sử dụng hóa đơn để áp mức thuế khoán.

Cơ quan Thuế trả lời về quy định thuế khoán đối với hộ kinh doanh cá thể

(SGGPO).- Theo Thông tư 92/2015/TT-BTC của Bộ Tài chính, ngày 20-11-2015 các hộ kinh doanh cá thể phải kê khai việc sử dụng hóa đơn để áp mức thuế khoán.

Quang cảnh buổi giao lưu trực tuyến. (Ảnh: CAO THĂNG)

Theo quy định mới này, ngoài thuế khoán như trước đây, hộ kinh doanh cá thể phải nộp thêm khoản thuế khi sử dụng hóa đơn trực tiếp. Những quy định này đã gây hoang mang cho hộ kinh doanh cá thể.

Do vậy, để giải đáp thông tin, cách áp thuế đối với hộ kinh doanh cá thể, sáng 19-11, Báo Sài Gòn Giải Phóng phối hợp với Tổng cục Thuế và Cục Thuế TPHCM tổ chức giao lưu trực tuyến về các quy định mới này. Tham gia trả lời thắc mắc của bạn đọc có bà Tạ Thị Phương Lan, Phó Vụ trưởng Vụ Quản lý Thuế Thu nhập cá nhân - Tổng Cục Thuế; ông Lê Xuân Dương, Phó Cục trưởng Cục Thuế TPHCM; ông Nguyễn Xuân Thắng, Phó phòng Tổng hợp - Nghiệp vụ - Dự toán Cục Thuế TPHCM; ông Nguyễn Minh Việt, Chi cục phó Chi cục Thuế quận 5, TPHCM;...

>> Dưới đây là nội dung cuộc giao lưu:

- Triệu Khánh - Nam - Q.4

- 1. Trong thực tế, nhiều hộ kinh doanh không xác định được số lượng người mua hàng không cần lấy hóa đơn, bao nhiêu người cần lấy hóa đơn, như vậy thì dựa vào cơ sở nào để cơ quan khoán thuế?

- 2. Ngành thuế cho rằng cách tính thuế mới hướng tới sự minh bạch dễ tính, thế nhưng lại quy định nhiều mức thuế suất khiến cho việc lách luật dễ dàng hơn. Chẳng hạn, hoạt động phân phối, cung cấp hàng hóa chỉ phải chịu thuế 1,5% (0,5% TNCN và 1% GTGT); dịch vụ đến 7% (2% TNCN và 5% GTGT); dịch vụ có gắn với hàng hóa thì 4,5% (1,5% TNCN và 3% GTGT) và dịch vụ khác là 3% (1% TNCN và 2% GTGT). Các mức thuế suất cách nhau như vậy khiến cho việc lách thuế từ hoạt động dịch vụ 7% thì có thể “gắn thêm hàng hóa” để được giảm xuống còn 4,5%, hoặc từ “dịch vụ” 7% “lách” thành “dịch vụ khác” thì chỉ nộp 4,5%...Ngành thuế có thấy bất cập này?

Bà Tạ Thị Phương Lan - Phó Vụ trưởng Vụ Quản lý Thuế thu nhập cá nhân:

1. Về việc xác định doanh thu không xuất hóa đơn

Về nguyên tắc, phương pháp tính thuế khoán được áp dụng đối với hộ kinh doanh không thực hiện được sổ sách kế toán, không lưu giữ được hóa đơn, chứng từ. Do đó, doanh thu khoán là doanh thu được tính cho hoạt động kinh doanh không xác định được bằng sổ sách kế toán, hóa đơn. Các hộ kinh doanh ổn định có thể tự xác định đươc mức doanh thu không xuất hóa đơn dưạ trên cơ sở doanh năm trước. Đối với hộ mới ra kinh doanh thì căn cứ theo mức của hộ có cùng ngành nghề nghề quy mô cùng địa bàn. Trường hợp thực tế thay đổi từ 50% trở lên so với mức thuế đã khoán từ đầu năm thì sẽ điều chỉnh cho thời gian còn lại. Đối với CQT, hàng năm đều có điều tra thực tế theo từng địa bàn, từng ngành nghề để có cơ sở dữ liệu làm căn cứ ấn định mức doanh thu nếu mức kê khai của hộ kinh doanh không phù hợp. Ngoài ra, mức doanh thu khoán còn có sự tham vấn của Hội đồng tư vấn thuế xã, phương, thị trấn.

2. Về vấn đề tính thuế trên doanh thu: Từ năm 2014 trở về trước, hộ kinh doanh áp dụng thuế TNCN theo biểu thuế lũy tính tính trên thu nhập sau khi đã tính giảm trừ gia cảnh, cuối năm phải quyết toán thuế TNCN. Đây là cách tính thuế tiên tiến và có tính công bằng cao, tuy nhiên cách tính thuế phức tạp dẫn đến sự không minh bạch, người dân phần lớn không thể tự xác định được số thuế phải nộp của mình, cũng như không thể so sánh được với hộ kinh doanh trong cùng khu vực, vì yếu tố gia cảnh khác nhau, bậc thuế khác nhau sẽ dẫn đến thuế khác nhau. Ngay trong nội bộ ngành thuế, cơ quan thuế cấp trên khó có thể kiểm soát được việc ấn định thuế của cơ quan thuế cấp dưới vì khó có cơ sở để xác định mức thuế khoán giữa các hộ kinh doanh đã công bằng chưa. Thực trạng này trong thời gian qua đã dẫn đến tình trạng thỏa thuận ngầm, chung chia tiền thuế, nhũng nhiễu người dân. Để đáp ứng yêu cầu cấp bách của Đảng và Nhà nước về việc cần phải có cải cách toàn diện về việc quản lý thuế đối với hộ kinh doanh, từ năm 2015 Bộ Tài chính đã trình Chính phủ trình Quốc hội ban hành Luật số 71 sửa đổi cách tính thuế đối với hộ kinh doanh áp dụng từ đầu năm 2015 theo cách tính thuế trên doanh thu với thuế suất rất thấp được xây dựng theo hướng đã tính một khoản chi phí và giảm trừ gia cảnh cố định. Đồng thời từ quý 4 năm 2015 ngành thuế đã thực hiện cải cách công tác quản lý thuế theo hướng công khai minh bạch các thông tin về doanh thu và mức thuế khoán của hộ kinh doanh để người dân và các cấp các nghành cùng giám sát. Kết quả cho thấy ngành thuế đang đi đúng hướng, người dân đã được cung cấp thông tin và đã tự xác định được số thuế phải nộp của mình cũng như các hộ kinh doanh trong địa bàn, từ đó giám sát và có nhiều ý kiến phản hồi qua báo chí trong thời gian qua. Ngành thuế sẽ tiếp tục lắng nghe ý kiến phản hồi để ngày càng hoàn thiện chính sách thuế theo hướng công bằng, minh bạch.

Bà Tạ Thị Phương Lan - Phó Vụ trưởng Vụ Quản lý Thuế thu nhập cá nhân. (Ảnh: CAO THĂNG)

- Nguyễn Thị Phúc Thông - Nữ - ntphucthong@yahoo.com

- Đầu năm 2015, hộ kinh doanh cá thể đã chịu mức thuế khoán được tính như sau: thuế GTGT 1% + thuế TNCN 0.5%, nghĩa là phải đóng 1.5% trên doanh thu. Trường hợp cụ thể như sau:. . - Hộ kinh doanh cá thể của tôi kinh doanh văn phòng phẩm, mức thuế khoán áp dụng trong năm 2015 là 1.365.000 đồng/tháng bao gồm thuế GTGT 910.000 đồng (doanh số khoán 91.000.000 đồng/tháng), và thuế TNCN 455.000 đồng. Vậy, với doanh số 91.000.000 đồng/tháng, lợi nhuận tối đa không quá 15% = 13.650.000d/1thang. Trừ chi phí nhân viên, mặt bằng thì lợi nhuận còn lại khoảng tầm khoảng 8 triệu. Với mức thu nhập này thì chưa phải đóng thuế TNCN nhưng lại được khoán 455.000 đồng. Với cách tính trên đã gây bất lợi cho hộ kinh doanh của chúng tôi và so với một nhân viên làm công ăn lương thì chúng tôi quá thiệt thòi vì nếu với mức lương 8 triệu đồng/tháng thì họ ko cần phải đóng thuế TNCN... - Nếu theo qui định sẽ áp dụng vào năm 2016, hộ kinh doanh cá thể vừa đóng thuế khoán vừa đóng thuế trên doanh thu hoá đơn xuất ra, vậy chúng tôimuốn hỏi mức khoán thuế dựa trên cơ sở nào, Phải chăng chúng tôi phải chịu thuế nhiều lần thuế chồng thuế?

Ông Lê Xuân Dương - Phó Cục trưởng Cục thuế TPHCM:

Chào chị!

Câu hỏi của chị được trả lời như sau:

Mức thuế khoán năm 2016 của hộ kinh doanh vừa có doanh thu bán hàng không xuất hóa đơn và doanh thu xuất hóa đơn thì :

+ Đối với doanh thu không xuất hoá đơn: cơ quan thuế xây dựng mức thuế khoán dựa trên cở sở số liệu tự kê khai của hộ kinh doanh và tài liệu điều tra khảo sát của cơ quan thuế sẽ được tham vấn của hội đồng tư vấn thuế xã phường.

+ Đối với doanh thu xuất hóa đơn thì căn cứ vào doanh thu hóa đơn để xác định doanh thu tính thuế

Như vậy thì thuế không chồng lên thuế

- Nguyễn Bảo Thiện - Nam

- Kính gửi Báo SGGP, Thay mặt cho một số hộ kinh doanh cá thể, tôi xin đặt 3 câu hỏi sau:

1/ Đối với hộ kinh doanh cá thể có mua hóa đơn thì mức khoán và cách tính thuế như thế nào ? Mức khoán căn cứ vào gì trong khi đã tính thuế trên doanh thu khi xuất hóa đơn?

2/ Nếu mức khoán tính trên phần không xuất hóa đơn thì sẽ lấy gì làm căn cứ tính thuế hay do hộ kinh doanh cá thể tự khai báo ?

3/ Thuế thu nhập cá nhân được tính theo tỷ lệ 0.05% là quá cao đối với các hộ kinh doanh cá thể nhỏ vì người làm công hưởng lương đến 9 triệu đồng vẫn chưa phải đóng thuế thu nhập cá nhân. Rất mong nhận được sự phản hồi của Quý cơ quan.

Ông Nguyễn Xuân Thắng - Phó trưởng Phòng Tổng hợp Nghiệp vụ Dự toán Cục Thuế TPHCM:

Chào Anh!

1/ Căn cứ công văn số 16906/BTC-TCT ngày 16/11/2015 thì đối với hộ kinh doanh có sử dụng hóa đơn quyển của cơ quan thuế, mức doanh thu khoán năm 2016 được xây dựng trên cơ sở doanh thu khóa không bao gồm doanh thu do sử dụng hóa đơn quyển năm 2015.

2/ Mức khoán doanh thu: được cơ quan thuế hướng dẫn hộ kinh doanh tự xác định, khai doanh thu khoán không bao gồm doanh thu do sử hóa đơn của năm 2016. Trường hợp hộ kinh doanh xác định doanh thu khoán không bao gồm doanh thu so sử dụng hóa đơn năm 2016 không phù hợp, cơ quan thuế sẽ tham vấn hội đồng tư vấn thuế xã, phường và căn cứ mức độ kinh doanh, quy mô doanh thu của các hộ kinh doanh trên cùng địa bàn có cùng điều kiện, quy mô kinh doanh để xác định doanh thu, mức thuế khoán phù hợp thực tế theo quy định.

3/ Mức thuế suất thuế TNCN 0,5% đối với hoạt động bán buôn, bán lẽ hàng hóa được quy định tại Thông tư 92/2015/TT-BTC ngày 15/06/2015 của Bộ Tài chính áp dụng cho hộ kinh doanh cá thể có doanh thu trên 100 triệu đồng/năm. Nếu so sánh với doanh nghiệp nộp thuế TNDN theo thuế suất 20% trên thu nhập có thể thấy chính sách thuế mới đối với hộ kinh doanh rất đơn giản và đảm bảo mục tiêu phần lớn thu nhập có được từ kinh doanh để phục vụ trực tiếp cho cuộc sống của hộ gia đình, không nhằm mục tiêu tăng thu cho ngân sách nhà nước.

- Anh Minh - Nam - TPHCM

- Chúng tôi là hộ kinh doanh rất nhỏ, bán hàng bảo hộ lao động, nhưng đối tượng khách hàng của chúng tôi là doanh nghiệp nên 100% phải lấy hóa đơn, như vậy căn cứ theo cách tính thuế trên hóa đơn như quy định mới, thì tôi không bị khoán ấn định nữa mà chỉ phải tính thuế dựa trên hóa đơn xuất ra?

Ông Lê Xuân Dương - Phó Cục trưởng Cục thuế TPHCM:

Chào Anh!

Câu hỏi của anh được trả lời như sau:

Thông quy định tại Thông tư 92/2015/TT-BTC thì:

Hộ kinh doanh nếu bán hàng hầu hết xuất hoá đơn thì nên lựa chọn hình thức lên doanh nghiệp để tự kê khai theo thực tế kinh doanh. Nếu vì kinh doanh nhỏ không lên doanh nghiệp thì hộ tự xác định một mức thuế khoán.

Ông Lê Xuân Dương - Phó Cục trưởng Cục thuế TPHCM. (Ảnh: Hồng Lợi)

- Minh Hải - Nam - Nha Trang

- Thông tư 92 có sửa đổi bổ sung quy định quản lý thuế thu nhập cá nhân (TNCN), có điểm gì đáng chú ý thưa Tổng Cục thuế?

Bà Tạ Thị Phương Lan - Phó Vụ trưởng Vụ Quản lý Thuế thu nhập cá nhân:

Tại Thông tư 92 có sửa đổi, bổ sung một số nội dung về quản lý thuế, trong đó điểm đáng lưu ý đó là các nội dung về quản lý thuế đối với cá nhân kinh doanh như sau:

- Từ 2016 ngành thuế tăng cường công tác công khai thông tin hộ khoán qua các cấp, các ngành và nhân dân tại địa bàn có thể tham gia giám sát việc xác định doanh thu và mức thuế khoán của hộ kinh doanh, nhằm mục đích công khai, minh bạch tạo điều kiện thuận lợi để cá nhân kinh doanh thực hiện đúng theo chính sách pháp luật nhà nước.

- Ngành thuế sẽ xây dựng cơ sở dữ liệu tập trung về quản lý hộ kinh doanh để phục vụ cho công tác quản lý theo rủi ro, tập trung vào các hộ kinh doanh như: cá nhân kinh doanh tại chợ biên giới, cá nhân kinh doanh VLXD có nguồn gốc tài nguyên khoáng sản, cá nhân sử dụng trên 10 lao động, cá nhân sử dụng nhiều hoá đơn của CQT, cá nhân kinh doanh quy mô lớn, có nhiều địa điểm kinh doanh.

- Từ 2016 ngành thuế sẽ triển khai uỷ nhiệm thu thuế đối với hộ kinh doanh thông qua các tổ chức như: ban quản lý chợ, TTTM, các DN trong lĩnh vực bưu chính, viễn thông, điện lực, ...

- Từ 01/01/2016 cơ quan thuế sẽ thực hiện quản lý chặt chẽ hơn nhằm hạn chế việc hộ khoán lợi dụng hoá đơn của cơ quan thuế vì các mục đích hợp thức hoá chi phí đầu vào cho doanh nghiệp hoặc các đơn vị sử dụng tiền NSNN. Đối với hộ khoán lớn, chủ yếu là cung cấp hàng hoá, dịch vụ là đầu vào của doanh nghiệp, thường xuyên phải sử dụng nhiều hoá đơn thì sẽ được yêu cầu thành lập doanh nghiệp để thực hiện sổ sách kế toán, xuất hoá đơn và nộp thuế theo thực tế kinh doanh; Đối với hộ khoán quy mô nhỏ, chủ yếu cung cấp hàng hoá, dịch vụ cho người tiêu dùng, sử dụng ít hoá đơn thì sẽ phải nộp thuế khoán đồng thời nộp thuế theo hoá đơn phát sinh, thay vì trước đây hộ khoán chỉ phải nộp thuế bổ sung nếu doanh thu trên hoá đơn cao hơn doanh thu khoán.

- Trong năm 2016, ngành thuế sẽ triển khai áp dụng thí điểm khai thuế, nộp thuế điện tử đối với chuyển nhượng BĐS, nộp lệ phí trưởng bạ và cá nhân cho thuê tài sản. Trong thời gian tới ngành thuế sẽ tiếp tục triển khai áp dụng khai thuế, nộp thuế điện tử đối với tất cả các cá nhân khác bao gồm cả hộ khoán. Khi áp dụng khai thuế, nộp thuế điện tử, hộ kinh doanh sẽ không phải trực tiếp đến cơ quan quan thuế khai thuế hay đến kho bạc để nộp thuế mà có thể thực hiện việc khai thuế, nộp ở bất kỳ đâu. Về phương pháp áp dụng công nghệ thông tin cũng sẽ rất đơn giản, cá nhân có thể thực hiện qua internet hoặc mạng lưới viễn thông như có thể nộp thuế tại nhà bằng điện thoại thông thường

- Giao Bui Van - Nam - vanphong79a4@gmail.com

-1. Vì sao áp dụng nộp thuế khoán đối với những hộ sản xuất kinh doanh cá thể được cấp giấy phép hành nghề, có mã ngành để thu thuế, được cấp hóa đơn bán lẻ của Bộ Tài chính, từ trước đến nay vẫn nộp thuế và báo cáo thuế theo kê khai?.

- 2. Khi viết hóa đơn, nếu vượt quá mức thuế khoán, chúng tôi vẫn phải kê khai và nộp bù khoản chênh lệch. Còn nếu doanh thu không bằng mức khoán, chúng tôi vẫn phải nộp đủ theo mức khoán. Như vậy có đảm bảo sự công bằng, chính xác và minh bạch theo tinh thần "khoán" không?

- 3. Những hộ sản xuất kinh doanh như chúng tôi thì áp dụng mức thuế khoán, còn nếu thành lập công ty thì lại được áp dụng thuế kê khai, mặc dù quy mô sản xuất như nhau. Liệu có gây cản trở, thêm bộ phận gián tiếp làm tăng chi phí dẫn đến tăng giá thành sản phẩm nếu chỉ vì thay đổi hình thức nộp thuế?

Bà Tạ Thị Phương Lan - Phó Vụ trưởng Vụ Quản lý thuế thu nhập cá nhân:

- Với quy định từ 2014 trở về trước, việc xác định doanh thu khoán bao gồm cả doanh thu hóa đơn không tách bạch được doanh thu khoán và doanh thu hóa đơn, điều này làm cho việc công khai thông tin không có hiệu quả, người dân không thể đánh giá được mức thuế khoán có công bằng giữa các hộ kinh doanh hay không.Từ năm 2015, việc quản lý thuế đối với hộ kinh doanh được sửa đổi theo hướng chỉ áp dụng phương pháp khoán, trường hợp hộ kê khai trước đây thực hiện sổ sách kế toán sẽ chuyển lên doanh nghiệp. Đối với hộ khoán từ năm 2016 doanh thu khoán được xác định không bao gồm doanh thu hóa đơn. Quy định mới sẽ minh bạch và tạo điều kiện để người dân và các cơ quan ban ngành liên quan có thể giám sát việc quản lý thuế đối với hộ khoán. - Việc thành lập doanh nghiệp sẽ có thể làm tăng chi phí quản lý đối với hộ kinh doanh. Tuy nhiên, việc thực hiện sổ sách kế toán hộ kinh doanh sẽ chủ động trong việc thực hiện nghĩa vụ thuế, kê khai theo thực tế phát sinh, không phụ thuộc vào việc ấn định của cơ quan thuế. Hộ kinh doanh nên cân nhắc để lựa chọn hình thực nộp thuế phù hợp.

- Lâm Phương Chi - Nữ 25 tuổi - lamdencoma@gmail.com - Thanh Xuân - Hà Nội

- Trong một năm, hộ kinh doanh có thể thay đổi lĩnh vực kinh doanh. Điều đó dẫn đến doanh thu kinh doanh sẽ thay đổi. Vậy thì nếu họ thay đổi lĩnh vực kinh doanh, việc điều chỉnh doanh số khoán sẽ như thế nào? có gì cần lưu ý?

Bà Tạ Thị Phương Lan - Phó Vụ trưởng Vụ Quản lý Thuế thu nhập cá nhân:

Theo hướng dẫn tại Thông tư số 92 thì cơ quan thuế ấn định thuế từ đầu năm và số thuế ấn định sẽ được ổn định trong một năm trừ trường hợp qua thanh tra, kiểm tra có căn cứ xác định doanh thu khoán thay đổi tăng/giảm từ 50% trở lên thì cơ quan thuế sẽ điều chỉnh tăng/giảm doanh thu và mức thuế khoán trong thời gian còn lại. Riêng trường hợp cá nhân kinh doanh có thay đổi ngành nghề kinh doanh trong năm, việc thay đổi ngàng nghề có thể dấn đến thay đổi thuế suất và các thông tin quản lý khác thì cá nhân phải kê khai điều chỉnh, bổ sung với cơ quan thuế theo thực tế để cơ quan thuế xác định lại DT, mức thuế khoán và các thông tin quản lý khác về hộ kinh doanh trong thời gian còn lại của năm tính thuế, không phân biệt doanh thu có tăng/giảm 50% hay không.

Từ ngày 20-11-2015 các hộ kinh doanh cá thể phải kê khai việc sử dụng hóa đơn để áp mức thuế khoán. (Ảnh: CAO THĂNG)

- duongmyhuyen - Nữ 42 tuổi - duongmyhuyen@gmail.com - 110/2 Nguyen Thuong Hien, P5, Q. Binh Thanh

- Tôi là hộ kinh doanh cá thể hàng linh kiện máy tính, nộp thuế khoán. Hàng tháng quản lý thuế yêu cầu tôi xuất hóa đơn trực tiếp cho tất cả món hàng tôi bán được trong tháng mặc dù những người mua không yêu cầu lấy hóa đơn. Cho tôi hỏi làm như vậy có đúng hay không? Theo qui định mới về thuế, nếu xuất hóa đơn như những tháng trước đây tôi đã làm, thì tôi phải đóng 2 lần thuế; đóng 1 lần cho thuế khoán và đóng lần thứ 2 khi xuất hóa đơn. Như vậy có hợp lý không, xin Cục thuế giải đáp dùm thắc mắc của tôi.

Ông Lê Xuân Dương - Phó Cục trưởng Cục Thuế TPHCM:

Chào chị, câu hỏi của chị được trả lời như sau:

Theo Thông tư 39/2014/TT-BTC: Khi bán hàng thì phải xuất hoá đơn theo quy định trừ trường hợp bán hàng hóa, dịch vụ có tổng giá thanh toán dưới 200.000 đồng mỗi lần thì không phải lập hóa đơn, trừ trường hợp người mua yêu cầu lập và giao hóa đơn.

Theo Thông tư 92/2015/TT-BTC: Doanh thu khoán năm 2016 sẽ được xác định khác với trước đây, doanh thu khoán sẽ chỉ được xây dựng cho doanh thu không xuất hoá đơn, còn đối với doanh thu xuất hoá đơn sẽ nộp thuế theo thực tế phát sinh trên hoá đơn.

Như vậy thì hộ kinh doanh không phải đóng 2 lần thuế cho 1 khoản doanh thu phát sinh.

- Huỳnh Nam - Nam - Q.5

- Ngành thuế cho rằng cách tính thuế mới hướng tới sự minh bạch dễ tính, thế nhưng lại quy định nhiều mức thuế suất khiến cho việc lách luật dễ dàng hơn. Chẳng hạn, hoạt động phân phối, cung cấp hàng hóa chỉ phải chịu thuế 1,5% (0,5% TNCN và 1% GTGT); dịch vụ đến 7% (2% TNCN và 5% GTGT); dịch vụ có gắn với hàng hóa thì 4,5% (1,5% TNCN và 3% GTGT) và dịch vụ khác là 3% (1% TNCN và 2% GTGT). Các mức thuế suất cách nhau như vậy khiến cho việc lách thuế từ hoạt động dịch vụ 7% thì có thể “gắn thêm hàng hóa” để được giảm xuống còn 4,5%, hoặc từ “dịch vụ” 7% “lách” thành “dịch vụ khác” thì chỉ nộp 4,5%... Ngành thuế có thấy bất cập này?

Ông Nguyễn Xuân Thắng - Phó trưởng Phòng Tổng hợp Nghiệp vụ Dự toán Cục Thuế TPHCM:

Chào Anh!

Tỷ lệ % tính thuế GTGT và thuế suất thuế TNCN được quy định cụ thể tại Thông tư 92/2015/TT-BTC thể hiện việc đơn giản, thuận tiện, công khai, minh bạch trong việc kê khai tính thuế. Việc tính thuế của hộ kinh doanh chủ yếu được dựa vào việc kê khai của cá nhân kinh doanh, trong quá trình kinh doanh nếu có thay đổi về hoạt động (ngành nghề, quy mô, địa điểm…) thì hộ kinh doanh phải kê khai bổ xung để cơ quan thuế có cơ sở xác định lại doanh thu khoán, mức thuế khoán. Cơ quan thuế sẽ giám sát kiểm tra, nếu phát hiện kê khai sai thì sẽ xử lý theo quy định. Hiện tại có 5 mức tỷ lệ % tính thuế GTGT, nhằm đơn giản hơn nữa cách tính, Cục Thuế đang kiến nghị Tổng Cục Thuế và Bộ Tài chính giảm từ 5 mức tỷ lệ % tính thuế GTGT xuống còn 2 đến 3 mức tỷ lệ % tính thuế GTGT.

- Minh An - Nam - Q.3

- Trong thực tế, nhiều hộ kinh doanh không xác định được số lượng người mua hàng không cần lấy hóa đơn, bao nhiêu người cần lấy hóa đơn, như vậy thì dựa vào cơ sở nào để cơ quan khoán thuế?

Ông Lê Xuân Dương - Phó Cục trưởng Cục thuế TP.HCM:

Chào anh!

Câu hỏi của anh được trả lời như sau:

Doanh thu khoán năm 2016 sẽ được xác định trên cơ sở số liệu tự kê khai của hộ kinh doanh và tài liệu điều tra khảo sát của cơ quan thuế. Mức dự kiến doanh thu sẽ được tham vấn Hội đồng tư vấn thuế xã phường thị trấn và niêm yết công khai tại trụ sở UBND phường hoặc trụ sở cơ quan thuế hoặc ban quản lý chợ để lấy ý kiến của nhân dân. Như vậy, có thể thấy rằng việc xác định doanh thu khoán của hộ kinh doanh đều có sự tham gia của nhiều bên có liên quan không chỉ trong phạm vi của cơ quan thuế

- tran thi thu - Nữ 60 tuổi - 112 Võ Văn Tần

- Cho tôi hỏi về việc tính thuế khoán đối với hộ giữ hoá đơn năm 2016 cơ quan thuế tính như thế nào?

Ông Nguyễn Xuân Thắng - Phó trưởng Phòng Tổng hợp Nghiệp vụ Dự toán Cục Thuế TPHCM:

Chào Chị!

Căn cứ công văn số 16906/BTC-TCT ngày 16/11/2015 thì đối với hộ kinh doanh có sử dụng hóa đơn quyển của cơ quan thuế, mức doanh thu khoán năm 2016 được xây dựng trên cơ sở doanh thu khóa không bao gồm doanh thu do sử dụng hóa đơn quyển năm 2015.

Mức khoán doanh thu: được cơ quan thuế hướng dẫn hộ kinh doanh tự xác định, khai doanh thu khoán không bao gồm doanh thu do sử hóa đơn của năm 2016. Trường hợp hộ kinh doanh xác định doanh thu khoán không bao gồm doanh thu so sử dụng hóa đơn năm 2016 không phù hợp, cơ quan thuế sẽ tham vấn hội đồng tư vấn thuế xã, phường và căn cứ mức độ kinh doanh, quy mô doanh thu của các hộ kinh doanh trên cùng địa bàn có cùng điều kiện, quy mô kinh doanh để xác định doanh thu, mức thuế khoán phù hợp thực tế theo quy định.

Ông Nguyễn Xuân Thắng - Phó trưởng Phòng Tổng hợp Nghiệp vụ Dự toán Cục Thuế TPHCM. (Ảnh: CAO THĂNG)

- Hải Nam - Nam - quận Bình Thạnh

- 1. Tại sao trước đây bác sĩ có nhiều nguồn thu nhập, cán bộ viên chức khác như giáo viên… có nhiều nguồn thu nhập phải khấu trừ và tính thuế TNCN theo mức lũy tiến (đến 35%), thì bác sĩ lại chỉ nộp thuế 2% cho hoạt động kinh doanh bên ngoài. Điều này gây bất hợp lý, ngành thuế có ý kiến gì về vấn đề này?.

- 2. Các nước chỉ xây dựng thuế suất theo hướng “công bằng tương đối” nhưng lại rất công bằng vì họ chuyên sâu vào từng lĩnh vực ngành nghề, tránh được bất cập. Trong khi, các nghị định, thông tư của Việt Nam liên tục thay đổi cách tính thuế để hướng đến “công bằng tuyệt đối” thì lại rơi vào bất hợp lý, càng sửa càng xa thực tế… Lãnh đạo ngành thuế nghĩ sao về điều này?

Bà Tạ Thị Phương Lan - Phó Vụ trưởng Vụ Quản lý Thuế thu nhập cá nhân:

Từ 2015, việc tính thuế đối với hoạt động kinh doanh của cá nhân trong đó bao gồm cả hoạt động phòng khám tư nhân, nộp thuế theo thuế suất toàn phần trên doanh thu, không tính theo biểu lũy tiến như trước đây. Sửa đổi này xuất phát từ thực tế cho rằng hoạt động sản xuất, kinh doanh của hộ kinh doanh cũng hội đủ các yếu tố về doanh thu, chi phí tương tự như loại hình doanh nghiệp, do đó, việc xây dựng chính sách thuế TNCN đối với cá nhân kinh doanh cũng cần phải có sự tương đồng về cách xác định doanh thu tính thuế, xác định chi phí của hoạt động sản xuất kinh doanh giống như doanh nghiệp. Theo quy định về thuế TNDN hiện hành tại Thông tư số 78/2014/TT-BTC ngày 18/6/2014 của Bộ Tài chính thì: doanh nghiệp nộp thuế GTGT theo phương pháp trực tiếp – tương tự như hộ kinh doanh cũng nộp thuế TNDN theo thuế suất toàn phần tính trên doanh thu. Ngoài ra, một yếu tốt rất đặc thù được áp dụng đối với một số khoản thu nhập thường xuyên của cá nhân thuộc diện chịu thuế TNCN. Đối với doanh nghiệp thì không áp dụng giảm trừ gia cảnh, nhưng đối với cá nhân thì có tính giảm trừ gia cảnh theo thực tế của từng cá nhân. Tuy nhiên, để đơn giản trong tính thuế và quản lý thì việc tính giảm trừ gia cảnh đối với hộ kinh doanh cũng được áp dụng theo cách là sẽ xây dựng một mức thuế với tỷ lệ điều tiết thuế thấp hơn so với doanh nghiệp, chứ không tính thuế theo thực tế của từng cá nhân như trước 0/01/2015.

- Về sự chênh lệch giữa cách tính thuế theo biểu lũy tiến và thuế suất toàn phần, có thể xẩy ra đối với mức thu nhập rất cao. Tuy nhiên khi sửa Luật, ngành thuế đã có đánh giá tác động trên phạm vi toàn quốc để báo cáo Quốc Hội, thực tế cá nhân kinh doanh có mức thu nhập rất cao lên đến mức thuế 35% rất ít, mà chính sách thuế được xây dung cho số đông cá nhân kinh doanh nên rất cần thiết phải hướng tới mục tiêu đơn giản, dễ hiểu.

- Từ năm 2014 trở về trước, hộ kinh doanh áp dụng thuế TNCN theo biểu thuế lũy tính tính trên thu nhập sau khi đã tính giảm trừ gia cảnh, cuối năm phải quyết toán thuế TNCN. Đây là cách tính thuế tiên tiến và có tính công bằng cao, tuy nhiên cách tính thuế phức tạp dẫn đến sự không minh bạch, người dân phần lớn không thể tự xác định được số thuế phải nộp của mình, cũng như không thể so sánh được với hộ kinh doanh trong cùng khu vực, vì yếu tố gia cảnh khác nhau, bậc thuế khác nhau sẽ dẫn đến thuế khác nhau. Ngay trong nội bộ ngành thuế, cơ quan thuế cấp trên khó có thể kiểm soát được việc ấn định thuế của cơ quan thuế cấp dưới vì khó có cơ sở để xác định mức thuế khoán giữa các hộ kinh doanh đã công bằng chưa. Thực trạng này trong thời gian qua đã dẫn đến tình trạng thỏa thuận ngầm, chung chia tiền thuế, nhũng nhiễu người dân. Để đáp ứng yêu cầu cấp bách của Đảng và Nhà nước về việc cần phải có cải cách toàn diện về việc quản lý thuế đối với hộ kinh doanh, từ năm 2015 Bộ Tài chính đã trình Chính phủ trình Quốc hội ban hành Luật số 71 sửa đổi cách tính thuế đối với hộ kinh doanh áp dụng từ đầu năm 2015 theo cách tính thuế trên doanh thu với thuế suất rất thấp được xây dựng theo hướng đã tính một khoản chi phí và giảm trừ gia cảnh cố định. Đồng thời từ quý 4 năm 2015 ngành thuế đã thực hiện cải cách công tác quản lý thuế theo hướng công khai minh bạch các thông tin về doanh thu và mức thuế khoán của hộ kinh doanh để người dân và các cấp các nghành cùng giám sát. Kết quả cho thấy ngành thuế đang đi đúng hướng, người dân đã được cung cấp thông tin và đã tự xác định được số thuế phải nộp của mình cũng như các hộ kinh doanh trong địa bàn, từ đó giám sát và có nhiều ý kiến phản hồi qua báo chí trong thời gian qua. Ngành thuế sẽ tiếp tục lắng nghe ý kiến phản hồi để ngày càng hoàn thiện chính sách thuế theo hướng công bằng, minh bạch.

- VŨ NGỌC GIANG - Nam 65 tuổi - vndgiang - QQ12 Ba vì cư xá Bắc Hải P15, Q10, TPHCM

- Tôi xin hỏi: Trường hợp hộ gia đình tôi có dàn máy thêu vi tính. Tôi đã sản xuất trên 10 năm nay (Trước kia tôi là công chức đã nghỉ hưu) sản xuất hộ gia đình lao động có vợ, con và một cháu chuyên thêu gia công cho các doanh nghiệp may mặc, giày dép xuất khẩu, 100% doanh thu phải xuất hóa đơn bán hàng. Kể tư ngày thành lập, Chi cục Thuế Q.10 cử cán bộ giám sát kê khai, lấy định mức điện tiêu hao và các nghiệp vụ khác để theo dõi tính thuế. Sau đó cho hộ sản xuất gia đình tôi tính thuế theo doanh số kê khai. Thời gian sau cơ quan thuế khoán bằng cách lấy doanh thu năn chia đều cho 12 tháng làm mức thuế khoán. Nếu gia đình xuất hóa đơn vượt theo mức khoán này thì phần vượt phải kê khai nộp thuế bổ sung nếu doanh thu thấp hơn vẫn phải nộp thuế theo mức khoán.

Năm vừa qua chúng tôi nộp thuế theo phương thức này mặc dù do khủng hoảng kinh tế doanh thu thấp hơn nhiều so với mức khoán ấn định, chúng tôi kỳ vọng vào thời gian tới. Nay do Thông tư 92 mức khoán của gia đình tôi giữ nguyên còn viết hóa hơn bao nhiêu thì phài nộp thuế bấy nhiêu? Như trên tôi đã nêu 100% doanh thu của hộ gia đình tôi là gia công cho các DN sản xuất xuất khẩu đã tính trong doanh thu khoán thuế rồi, nay cộng thêm phần doanh thu theo hóa đơn nữa CÓ NGHĨA LÀ TÍNH TRÙNG THUẾ doanh thu của gia đình tôi bị hai lần tính thuế. Tôi đề nghị bộ tài chính cử người đến gia đình tôi giám sát kê khai để tính thuế chứ ngồi trên trời mà phán không ổn. Là một đảng viên 40 năm tuổi đảng tôi không nói sai và chịu trách nhiệm lời cam kế của mình của mình. Tôi không muốn thành lập công ty vì quy mô quá nhỏ có cái máy thêu, 3 lao động trong nhà, phải thuê mướn kế toán hạch toán tốn vài triệu đồng không cần thiết.

Mong Báo SGGP phản ánh đề nghị này của gia đình chúng tôi. KHÔNG THỂ ĐỂ CÓ MỘT ĐỒNG DOANH THU HAI LẦN TÍNH THUẾ NHƯ THÔNG TƯ 92 BTC.

Vũ Ngọc Giang MST 0302787111. Trân trọng cảm ơn!

Ông Lê Xuân Dương - Phó Cục trưởng Cục thuế TPHCM:

Rất cảm ơn phản ánh của Bác. Tuy nhiên, chúng tôi xin trả lời cho Bác rõ:

Doanh thu khoán năm 2016 sẽ được xác định khác với trước đây, doanh thu khoán sẽ chỉ được xây dựng cho doanh thu không xuất hoá đơn, còn đối với doanh thu xuất hoá đơn sẽ nộp thuế theo thực tế phát sinh trên hoá đơn.

Như vậy, Bác phải tư xác định 1 mức thuế khoán của phần doanh thu không xuất hoá đơn. Còn phần doanh thu xuất hoá đơn sẽ được tính theo thực tế xuất hoá đơn.

- Ngọc Nga - Nữ - Q. Thủ Đức, TPHCM

- Với quy định hiện nay, hộ thuế khoán đã được khoán thuế thì có quyền đăng ký sử dụng hóa đơn bằng với doanh số khoán, trong khi tại Điểm b, Khoản 1, Điều 6, Thông tư 92 quy định từ 1/1/2016 “Cá nhân nộp thuế khoán sử dụng hóa đơn của cơ quan thuế thì ngoài việc khai doanh thu khoán, cá nhân tự khai và nộp thuế đối với doanh thu trên hóa đơn theo quý”. Điều đó khiến người dân hiểu rằng ngoài mức thuế khoán như hiện nay, hộ khoán muốn sử dụng hóa đơn phải “mua”, tức phải nộp thêm một lần thuế nữa. Tổng cục Thuế giải thích sao về quy định này?

Bà Tạ Thị Phương Lan - Phó Vụ trưởng Vụ Quản lý Thuế thu nhập cá nhân:

Năm 2015 trở về trước doanh thu khoán là doanh thu bao gồm cả doanh thu sử dụng hóa đơn, từ 2016 doanh thu khoán chỉ xác định cho doanh thu không sử dụng hóa đơn trước nên không thể có việc phải "mua thêm một lần thuê" hay "thuế chồng thuế". Về vấn đề này ngày 16/11/2015, Bộ Tài chính đã có công văn số 16906/BTC-TCT hướng dẫn lập Bộ Thuế khoán năm 2016 trong đó đã hướng dẫn nguyên tắc xác định doanh thu khoán năm 2016 như sau:

- Mức doanh thu khoán năm 2016 được xây dựng trên cơ sở: mức doanh thu khoán năm 2015; mức doanh thu do cá nhân tự khai của năm 2016; cơ sở dữ liệu của cơ quan thuế; dự báo tình hình tăng trưởng kinh tế và chỉ số giá; ý kiến tham vấn của Hội đồng tư vấn thuế xã, phường, thị trấn…

- Đối với hộ kinh doanh có sử dụng hóa đơn quyển của cơ quan thuế, mức doanh thu khoán năm 2016 được xây dựng trên cơ sở doanh thu khoán không bao gồm doanh thu do sử dụng hóa đơn quyển năm 2015, cơ quan thuế hướng dẫn hộ kinh doanh tự xác định, khai doanh thu khoán không bao gồm doanh thu do sử dụng hóa đơn của năm 2016. Trường hợp hộ kinh doanh xác định thu khoán không bao gồm doanh thu do sử dụng hóa đơn của năm 2016 không phù hợp, cơ quan thuế tham vấn Hội đồng tư vấn thuế xã, phường, thị trấn và căn cứ mức độ kinh doanh, quy mô doanh thu của các hộ kinh doanh trên cùng địa bàn có cùng điều kiện, quy mô kinh doanh để xác định doanh thu, mức thuế khoán phù hợp thực tế theo quy định của pháp luật về quản lý thuế.

Từ ngày 20-11-2015 các hộ kinh doanh cá thể phải kê khai việc sử dụng hóa đơn để áp mức thuế khoán. (Ảnh: CAO THĂNG)

- Ngọc Bình - Nữ - Q.Thủ Đức

- Mục đích chính của việc ban hành Thông tư 92/2015 là gì?

Bà Tạ Thị Phương Lan - Phó Vụ trưởng Vụ Quản lý Thuế thu nhập cá nhân:

Mục đích chính của việc ban hành Thông tư số 92/2015/TT-BTC: Luật số 71/2014/QH13 có hiệu lực từ 1/1/2015 được ban hành để đáp ứng mục tiêu cấp bách của Đảng và Nhà nước về việc cắt giảm thủ tục hành chính, đơn giản - minh bạch trong cách tính thuế, tăng cường khả năng giám sát của các cấp chính quyền địa phương và của người dân đối với việc thực hiện công vụ của cán bộ thuế, đặc biệt là trong lĩnh vực quản lý hộ kinh doanh - lĩnh vực mà trong thời gian qua có nhiều ý kiến cho rằng đang có nhiều bất cập như:

(1) cách tính thuế phức tạp, người nộp thuế không thể tự tính được số thuế phải nộp của mình dẫn đến tình trạng kém minh bạch trong cách ấn định thuế của cơ quan thuế;

(2) việc công khai thông tin còn hạn chế, vai trò giám sát, kiểm tra của các cấp chính quyền của của người dân chưa đi vào thực tế dẫn đến sự thoả thuận ngầm giữa cán bộ thuế và hộ kinh doanh nhằm chung chia tiền thuế;

(3) nhiều hộ kinh doanh nộp thuế khoán do không phải thực hiện sổ sách kế toán, không phải chứng minh hàng hoá đầu vào nên đã lợi dụng hoá đơn của cơ quan thuế để xuất khống hàng hoá, dịch vụ cho các đối tượng khác sử dụng nhằm hợp thức hoá chi phí đầu vào cho DN và các đơn vị sử dụng tiền NSNN.

Để hạn chế tối đa các bất cập nêu trên, thực hiện Nghị quyết số 19/CP của Chính phủ về những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu tiếp tục cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia hai năm 2015 – 2016, Bộ Tài chính vừa ban hành Thông tư số 92/2015/TT-BTC ngày 15/6/2015, theo đó đã có một số sửa đổi, bổ sung về chính sách và quản lý thuế đối với hộ kinh doanh và sẽ áp dụng từ năm 2016 như sau:

- Tăng cường công tác công khai thông tin hộ khoán qua các cấp, các ngành và nhân dân tại địa bàn có thể tham gia giám sát việc xác định doanh thu và mức thuế khoán của hộ kinh doanh, nhằm mục đích công khai, minh bạch tạo điều kiện thuận lợi để cá nhân kinh doanh thực hiện đúng theo chính sách pháp luật nhà nước.

- Quản lý chặt chẽ các hộ khoán sử dụng hoá đơn của cơ quan thuế nhằm hạn chế việc hộ khoán lợi dụng hoá đơn của cơ quan thuế vì các mục đích hợp thức hoá chi phí đầu vào cho doanh nghiệp hoặc các đơn vị sử dụng tiền NSNN.

- Ngành thuế sẽ xây dựng cơ sở dữ liệu tập trung về quản lý hộ kinh doanh để phục vụ cho công tác quản lý theo rủi ro, tập trung vào các hộ kinh doanh trong các lĩnh vực đặc biệt như: cá nhân kinh doanh tại chợ biên giới chuyên kinh doanh hàng nhập khẩu, cá nhân kinh doanh VLXD có nguồn gốc tài nguyên khoáng sản, cá nhân sử dụng trên 10 lao động, cá nhân sử dụng nhiều hoá đơn của CQT, cá nhân kinh doanh quy mô lớn, có nhiều địa điểm kinh doanh.

- Triển khai thí điểm uỷ nhiệm thu thuế đối với hộ kinh doanh nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho các hộ kinh doanh không phải trực tiếp đến kho bạc nộp tiền thuế và tránh tình trạng tiếp xúc trực tiếp giữa cán bộ thuế và người nộp thuế. Các tổ chức uỷ nhiệm thu thuế là các tổ chức như: ban quản lý chợ, TTTM, các DN trong lĩnh vực bưu chính, viễn thông, điện lực, ...

- Triển khai áp dụng thí điểm khai thuế, nộp thuế điện tử đối với một số nhóm người nộp thuế - mà trong thời gian qua có nhiều ý kiến cho rằng bị cán bộ thuế nhũng nhiễu gây khó khăn trong việc thực hiện nghĩa vụ thuế. Nhóm người nộp thuế mà ngành thuế lựa chọn để áp dụng thí điểm khai thuế, nộp thuế điển tử đó là cá nhân chuyển nhượng BĐS, cá nhân nộp lệ phí trước bạ và cá nhân nộp thuế đối với cho thuê tài sản. Sau khí áp dụng thí điểm, ngành thuế sẽ tiếp tục triển khai áp dụng khai thuế, nộp thuế điện tử đối với tất cả các cá nhân khác bao gồm cả hộ kinh doanh. Khi áp dụng khai thuế, nộp thuế điện tử, hộ kinh doanh sẽ không phải trực tiếp đến cơ quan quan thuế khai thuế hay đến kho bạc để nộp thuế mà có thể thực hiện việc khai thuế, nộp ở bất kỳ đâu. Từ đó hạn chế tối đa tình trạng tiếp xúc trực tiếp, tình trạng nhũng nhiễu, thoả thuận ngầm giữa người nộp thuế và cán bộ thuế. Về phương pháp áp dụng công nghệ thông tin cũng sẽ rất đơn giản, cá nhân có thể thực hiện qua internet hoặc mạng lưới viễn thông như có thể nộp thuế tại nhà bằng điện thoại thông thường.

- tran thi thu - Nữ 60 tuổi - 112 Võ Văn Tần, Q.3

- Cho tôi hỏi, vậy mức thuế khoán 2016 khoán có giảm so với 2015 không vì 2016 xuất hoá đơn bao nhiêu thì tôi phải đóng thuế bấy nhiêu?

Ông Lê Xuân Dương - Phó Cục trưởng Cục thuế TPHCM:

Chào Bác, câu hỏi của Bác được ghi nhận và trả lời như sau:

Rất cảm ơn phản ánh của Bác. Tuy nhiên, chúng tôi xin trả lời cho Bác rõ

Do đó, mức doanh thu khoán năm 2016 có thể giảm so với doanh thu khoán năm 2015

Đăng ký thuế tại Cục Thuế TPHCM. (Ảnh: CAO THĂNG)

- Bảo Thi - Nữ - Cà Mau

- Nhiều ý kiến bình luận rằng, Thông tư này khiến các tiểu thương phải trở thành Giám đốc Doanh nghiệp, điều đó có đúng không?

Bà Tạ Thị Phương Lan - Phó Vụ trưởng Vụ Quản lý Thuế thu nhập cá nhân

Về ý kiến bình luận cho rằng thông tư số 92/2015/TT-BTC khiến các tiểu thương phải trở thành Giám đốc Doanh nghiệp. Tình trạng các hộ kinh doanh với quy mô lớn, chủ yếu cung cấp hàng hoá, dịch vụ cho các doanh nghiệp, sử dụng nhiều lao động cần thiết phải được chuyển lên doanh nghiệp vì các lý do:

(1) Cơ quan thuế quản lý thu thuế đối với doanh nghiệp theo sổ sách kế toán, hoá đơn, chứng từ. Việc này sẽ rất có lợi cho cơ sở kinh doanh vì sẽ chủ động trong việc thực hiện nghĩa vụ thuế của mình, không bị phụ thuộc vào việc ấn định thuế của cơ quan thuế, tránh tình trạng bị nhũng nhiễu, thoả thuận ngầm;

(2) Đối với doanh nghiệp việc xuất hoá đơn đầu ra luôn phải tương ứng với hàng hoá, dịch vụ đầu vào, điều này sẽ tránh được tính trạng xuất khống hoá đơn nhằm hợp thức hoá đầu vào cho doanh nghiệp khác và đơn vị sử dụng tiền NSNN, điều mà hiện này đang bị lợi dụng tại các hộ khoán không bị bắt buộc phải thực hiện sổ sách kế toán;

(3) Người lao động trong các cơ sở kinh doanh này cũng sẽ được hưởng các quyền lợi mà người sử dụng lao động phải có trách nhiệm như đóng BHXH, hưởng phụ cấp, trợ cấp theo quy định của Bộ Luật Lao động.

Có thể thấy Thông tư 92/2015/TT-BTC đã có những giải pháp để giải quyết tình trạng bất cập nêu trên, chứ không nhằm mục tiêu ép các tiểu thương phải thành lập doanh nghiệp. Chủ trương tuyên truyền để các hộ kinh doanh có đủ điều kiện chuyển lên doanh nghiệp là một chủ trương đúng đắn nhằm bảo về quyền lợi của người nộp thuế và của người lao động trong các cơ sở này chứ không nhằm mục tiêu tăng thu NSNN. Để tránh gây xáo trộn trong hoạt động SXKD trong thời gian tới, ngành thuế sẽ triển khai việc quản lý hộ khoán theo hướng:

+ Đối với hộ kinh doanh quy mô nhỏ, chủ yếu cung cấp hàng hoá, dịch vụ cho người tiêu dùng, không sử dụng hoá đơn hoặc sử dụng hoá đơn lẻ thì cơ quan thuế sẽ xây dựng mức doanh thu khoán phù hợp với thực tế không bao gồm doanh thu hoá đơn. Hộ kinh doanh sẽ nộp thuế theo doanh thu khoán và doanh thu theo hoá đơn lẻ theo từng lần phát sinh.

+ Đối với hộ kinh doanh lớn chủ yếu cung cấp hàng hoá, dịch vụ cho doanh nghiệp, thường xuyên phải sử dụng nhiều hoá đơn thì sẽ được cơ quan thuế tuyên truyền để thành lập doanh nghiệp, thực hiện sổ sách kế toán, xuất hoá đơn và nộp thuế theo thực tế kinh doanh. Trong thời gian chưa chuyển lên doanh nghiệp các hộ kinh doanh này cũng vẫn nộp thuế theo hình thức khoán. Doanh thu khoán năm 2016 sẽ được xác định khác với trước đây, doanh thu khoán sẽ chỉ được xây dựng cho doanh thu không xuất hoá đơn, còn đối với doanh thu xuất hoá đơn sẽ nộp thuế theo thực tế phát sinh trên hoá đơn.

Bùi Văn Dương - Nam 32 tuổi - buivanduong64@gmail.com - Thanh Hóa

- Xin chào các chuyên gia! Tôi có 1 số câu hỏi như sau mong được giải đáp:

- Câu 1: Những căn cứ nào để ngành thuế xác định doanh thu tính thuế cho các hộ kinh doanh.

- Câu 2: Tôi nghe nói ngành thuế triển khai nộp thuế điện tử, vậy cá nhân kinh doanh như tôi có được kê khai, nộp thuế điện tử hay không?

- Câu 3; Tôi muốn biết về chính sách thuế hiện nay có những quy định về việc miễn giảm thuế như thế nào.?

- Câu 4: Gia đình tôi kinh doanh đánh bắt hải sản có được miễn thuế môn bài hay không?

Bà Tạ Thị Phương Lan - Phó Vụ trưởng Vụ Quản lý Thuế thu nhập cá nhân:

1. Căn cứ để ngành thuế xác định doanh thu tính thuế cho các hộ kinh doanh nộp thuế khoán: Đối với hộ kinh doanh nộp thuế theo phương pháp khoán thì số thuế phải nộp sẽ được tính trên doanh thu khoán ổn định cả năm. Do đó, việc xác định doanh thu khoán ổn định cả năm là rất quan trọng. Để đảm bảo tính ổn định, minh bạch và phù hợp thực tế, cơ quan thuế xây dựng mức dự kiến doanh thu của từng hộ kinh doanh trên cơ sở mức doanh thu khoán năm 2015; mức doanh thu do cá nhân tự khai của năm 2016; cơ sở dữ liệu của cơ quan thuế; dự báo tình hình tăng trưởng kinh tế và chỉ số giá. Mức dự kiến doanh thu sẽ được tham vấn ý kiến của Hội đồng tư vấn thuế xã, phường, thị trấn và niêm yết công khai tại trụ sở UBND phường hoặc trụ sở cơ quan thuế hoặc ban quản lý chợ để lấy ý kiến của nhân dân. Sau khi có ý kiến của Hội tư vấn thuế địa phương và ý kiến phản hồi của người dân, cơ quan thuế sẽ chính thức thông báo doanh thu và mức thuế phải nộp của từng hộ kinh doanh. Như vậy, có thể thấy rằng việc xác định doanh thu khoán của mỗi hộ kinh doanh đều có sự tham gia của nhiều bên có liên quan, không chỉ trong phạm vi cơ quan thuế.

2. Ngành thuế đã triển khai nộp thuế điện tử đối với doanh nghiệp và hiện nay với các ưu điểm về cải cách thủ tục hành, thuận tiện cho NNT thì số doanh nghiệp thực hiện khai thuế điện từ đã đạt khoảng trên 95%. Trong năm 2016, ngành thuế sẽ triển khai áp dụng thí điểm khai thuế, nộp thuế điện tử đối với một số đối tượng là cá nhân trong việc khai và nộp thuế đối với chuyển nhượng BĐS, nộp lệ phí trưởng bạ và cá nhân cho thuê tài sản. Trong thời gian tới ngành thuế sẽ tiếp tục triển khai áp dụng khai thuế, nộp thuế điện tử đối với tất cả các cá nhân khác bao gồm cả hộ khoán. Khi áp dụng khai thuế, nộp thuế điện tử, hộ kinh doanh sẽ không phải trực tiếp đến cơ quan quan thuế khai thuế hay đến kho bạc để nộp thuế mà có thể thực hiện việc khai thuế, nộp ở bất kỳ đâu. Về phương pháp áp dụng công nghệ thông tin cũng sẽ rất đơn giản, cá nhân có thể thực hiện qua internet hoặc mạng lưới viễn thông như có thể nộp thuế tại nhà bằng điện thoại thông thường.

3. Hộ kinh doanh hiện nay được mien, giảm thuế theo một số hình thức sau đây: - Tạm nghỉ kinh doanh trong năm được giảm số thuế khoán tương ứng với thời gian nghỉ. - Hộ kinh doanh hoạt động trong Khu kinh tế thì được giảm 50% số thuế TNCN phải nộp. - Hộ kinh doanh gặp khó khăn do thiên tai, hỏa hoạn, tai nạn, bệnh hiểm nghèo.

4. Theo quy định về thuế môn bài hiện nay thì có nhiều đối tượng thuộc diện được miễn hoặc giảm thuế môn bài như: Hộ sản xuất muối; điểm bưu điện văn hóa xã; các loại báo (báo in,báo nói, báo hình); các quỹ tín dụng nhân dân xã; các HTX phục vụ sản xuất nông nghiệp; DNTN tại địa bàn miền núi và một số đối tượng khác. Riêng đối với hộ gia đình, cá nhân nuôi trồng, đánh bắt thuỷ, hải sản và dịch vụ hậu cần nghề cá được miễn thuế môn bài theo quy định tại Nghị định số 67/2014/NĐ-CP ngày 7/7/2014 của Chính phủ.

- Hưng - Nam 30 tuổi - hungmacquang@gmail.com - TPHCM

- Nếu cá nhân kinh doanh có kinh doanh nhiều ngành nghề, thì việc kê khai thuế sẽ như thế nào, gộp hay tách riêng từng lĩnh vực?

Ông Nguyễn Xuân Thắng - Phó trưởng Phòng Tổng hợp Nghiệp vụ Dự toán Cục Thuế TPHCM:

Chào Anh!

Theo quy định tại Thông tư 92/2015/TT-BTC ngày 15/6/2015 của Bộ Tài chính, trường hợp cá nhân kinh doanh có kinh doanh nhiều ngành nghề thì cá nhân thực hiện khai và tính thuế theo tỷ lệ thuế tính trên doanh thu áp dụng đối với từng lĩnh vực, ngành nghề. Trường hợp cá nhân kinh doanh không xác định được doanh thu tính thuế của từng lĩnh vực, ngành nghề, hoặc xác định không phù hợp với thực tế kinh doanh thì cơ quan thuế có thẩm quyền ấn định doanh thu tính thuế khoán của từng lĩnh vực, ngành nghề theo quy định của pháp luật về quản lý thuế.

- Bùi Minh trực - Nam 35 tuổi -

-Việc khoán thuế dựa trên doanh số hiện nay bị cho là bất hợp lý, bởi cũng là ngành dịch vụ, hoặc ngành phân phối cung cấp hàng hóa nhưng tỷ lệ lợi nhuận khác nhau, thì việc khoán thuế trên doanh số là bất hợp lý. Ví dụ, một người bỏ vốn kinh doanh thiết bị điện tử thì giá vốn cao như tỷ suất lợi nhuận chỉ vài %, trong khi ngành giấy, văn phòng phẩm giá vốn thấp nhưng tỷ suất lợi nhuận trên 10%. Như vậy, cơ quan thuế đánh trên doanh số là đánh thuế luôn cả giá vốn là bất hợp lý? Cơ quan thuế có giải pháp gì cho công bằng?

Ông Lê Xuân Dương - Phó Cục trưởng Cục thuế TPHCM:

Chào anh, câu hỏi của anh được ghi nhận và trả lời như sau:

Đối với hộ kinh doanh thì mức khoán thuế được xây dựng nguyên tắc đơn giản, dễ hiểu, dễ tính nhằm tăng cường tính minh bạch, dễ kiểm tra, giám sát của chính quyền các cấp và người dân. Đồng thời, để hộ kinh doanh tự xác định mức thuế của mình. Do vậy, mức thuế khoán sẽ bằng doanh thu x tỷ lệ (%) thuế suất (mức tỷ lệ thuế suất thì căn cứ vào từng ngành nghề)

Trường hợp muốn tình thuế theo thực tế phát sinh thì hộ kinh doanh nên thành lập doanh nghiệp để thực hiện việc kê khai nộp thuế theo thực tế phát sinh.

Phó Tổng Biên tập Báo SGGP Lý Việt Trung tặng hoa cám ơn các khách mời tham gia buổi giao lưu. (Ảnh: CAO THĂNG)

- Mai Anh - Nam - TPHCM

Rất nhiều hộ kinh doanh cá thể phản ứng cho rằng thông tư khoán thuế 2 lần, Tổng cục Thuế có ý kiến gì?

Bà Tạ Thị Phương Lan - Phó Vụ trưởng Vụ Quản lý Thuế thu nhập cá nhân:

Có thể thấy công tác tuyên truyền của Cục thuế TPHCM chưa được tốt, dẫn đến việc người kinh doanh hiểu lầm rằng quy định mới tại Thông tư 92/2015/TT-BTC là “vượt mặt” nghị định, Luật và “thuế chồng thuế”. Các hướng dẫn mới tại Thông tư 92/2015/TT-BTC đảm bảo đúng quy định của Luật số 71/2014/QH13 và Nghị định số 12, chỉ nhằm mục tiêu cắt giảm thủ tục hành chính, công khai minh bạch, tạo điều kiện thuận loại cho người nộp thuế thực hiện theo chính sách và pháp luật, hạn chế tối đa việc sử dụng hoá đơn của cơ quan thuế một cách bất hợp pháp.

Hiện nay, Tổng cục Thuế đang xây dựng các văn bản hướng dẫn và quy trình mới về quản lý thuế đối với hộ khoán dự kiến ban hành vào cuối tháng 10/2015, theo đó, sẽ có hướng dẫn cụ thể về việc xây dựng mức doanh thu khoán của năm 2016 đảm bảo các mục tiêu hạn chế tối đa các bất cập trong quản lý thuế đối với hộ khoán trong thời gian qua, đồng thời không gây xáo trộn cho hoạt động SXKD của các hộ kinh doanh. Trong quá trình triển khai thực hiện, Tổng cục Thuế - Bộ Tài chính sẽ tiếp tục lắng nghe ý kiến phản hồi từ người dân và kết quả thực tế áp dụng chính sách thuế đối với hộ kinh doanh để nghiên cứu, đề xuất các nội dung sửa đổi, bổ sung nếu cần thiết tại các kỳ họp Quốc hội tiếp theo.

- Thái Phương Bảo - Nam - Gò Vấp

- Cơ quan thuế cho rằng việc khoán thuế từ có sự tham gia của UBND cấp phường, xã và công khai để minh bạch, nhưng trên thực tế hoạt động này vẫn còn nhiều vấn đề. Cụ thể, cũng là dịch vụ bãi xe nhưng bãi xe 155 Sự Vạn Hạnh quận 10 chỉ là bãi xe của quán cà phê và ăn uống nhưng lại khoán đến 80 triệu đồng/năm. Trong khi đó, bãi xe Chung cư Phan Văn Trị, phường 2, quận 5 có độ rộng là cả phần đất công nhà nước quy hoạch làm nhà trẻ (nhưng chưa làm), tầng hầm chung cư, hành lang, khoảng trống trên lối vào giữa 2 chung cư với dung lượng chứa hơn 1.000 xe máy và hàng chục xe hơi, giữ xe cho cả 2 lô chung cư, cư dân xung quanh và các hàng quán trên đường Nguyễn Trãi…nhưng mức thuế khoán năm 2014 chỉ hơn 20 triệu đồng/năm; năm 2015 thì chỉ khoản 30 triệu đồng. Được biết chồng của chủ bãi xe này là công an quận. Cơ quan thuế cần phải kiểm tra làm rõ, hay có biết nhưng làm lơ?

Ảnh kèm câu hỏi bạn đọc cung cấp.

Ông Lê Xuân Dương - Phó Cục trưởng Cục thuế TPHCM:

Chào Anh!

Cám ơn Anh đã gởi câu hỏi và chúng tôi sẽ ghi nhận ý kiến phản hồi của Anh.

Chúng tôi sẽ kiểm tra ngay để đảm bảo tính công bằng giữa các hộ kinh doanh.

- Nguyễn Hạnh - Nữ - Bình Thạnh, TPHCM

-Tạo sao ngành thuế không phân theo ngành nghề, dựa vào đặc thù ngành nghề để khoán thuế. Ví dụ, quán ăn có bao nhiêu bàn, vị trí khu vực để khoán thuế mà lại dựa vào cảm nhận của cán bộ thuế để rồi nhiều địa phương có những nơi hoạt động rầm rộ, doanh số cao nhưng lại nộp thuế ít như những ví dụ trên?

Bà Tạ Thị Phương Lan - Phó Vụ trưởng Vụ Quản lý Thuế thu nhập cá nhân:

Hiện nay ngành thuế đang áp dụng biểu thuế suất áp dụng cho hộ kinh doanh theo 5 nhóm ngành nghề, với 5 thuế suất khác nhau từ 0,5% đến 5%. Tuy nhiên, với mỗi nhóm ngành nghề, CQT sẽ có cơ sở dự liệu để xác định mức doanh thu khoán đối với từng địa bàn, ngành nghề, quy mô khác nhau. Mức doanh thu và thuế của hộ kinh doanh còn có sự tham gia của HĐTV thuế xã,phương, thị trấn. Ngoài ra, từ quý 4/2015 ngành thuế đã tăng cường công tác công khai thông tin theo các hình thức dán niêm yết công khai, gửi trực tiếp đến người nộp thuế, đăng Web,... Qua đó ngành thuế rất mong nhận được ý kiến phản hồi của người dân về các bất hợp lý trong việc xác định doanh thu khoán.

Từ năm 2016, ngoài Chi cục Thuế thực hiện việc xác định doanh thu khoán, còn có sự giám sát của Cơ quan thuế cấp trên (Cục Thuế) để doanh thu và mức thuế khoán của năm 2016 sẽ sát đúng thực tế.

- Văn Mai - Nam - Q3, TPHCM

- Đối với cá nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp khoán, thì những đối tượng nào sẽ nộp thuế theo phương pháp khoán?

Bà Tạ Thị Phương Lan - Phó Vụ trưởng Vụ Quản lý Thuế thu nhập cá nhân:

Theo hướng dẫn tại Luật số 71 và Thông tư số 92 thì tất cả các cá nhân kinh doanh nộp thì đều nộp thuế theo phương pháp khoán, trừ cá nhân cho thuê tài sản và cá nhân kinh doanh không thường xuyên và không có địa điểm kinh doanh cố định, những cá nhân này nộp thuế theo từng lần phát sinh.

- Thái Trung - Nam - Q9, TPHCM

- Trong thông tư có chia làm hai trường hợp, đó là những đối tượng nộp thuế khoán có hóa đơn và không có hóa đơn?

Bà Tạ Thị Phương Lan - Phó Vụ trưởng Vụ Quản lý Thuế thu nhập cá nhân:

Tất cả các cá nhân kinh doanh đều được sử dụng hoá đơn của cơ quan thuế nếu có nhu cầu. Về hoá đơn thì có 2 hình thức đó là hoá đơn quyển và hóa đơn lẻ. Cá nhân kinh doanh sử dụng hoá đơn quyển là cá nhân sử dụng hoá đơn thường xuyên và khai thuế nộp thuế đối với doanh thu trên hoá đơn hàng quý. Còn cá nhân kinh doanh không sử dụng hoá đơn thường xuyên thì sẽ được cơ quan thuế cấp hoá đơn lẻ, cá nhân phải khai thuế và nộp thuế trước khi được cấp hoá đơn.

- Phạm Thăng - Nam - Q.8

- Việc khoán thuế dựa trên doanh số hiện nay bị cho là bất hợp lý, bởi cũng là ngành dịch vụ, hoặc ngành phân phối cung cấp hàng hóa nhưng tỷ lệ lợi nhuận khác nhau, thì việc khoán thuế trên doanh số là bất hợp lý. Ví dụ, một người bỏ vốn kinh doanh thiết bị điện tử thì giá vốn cao như tỷ suất lợi nhuận chỉ vài %, trong khi ngành giấy, văn phòng phẩm giá vốn thấp nhưng tỷ suất lợi nhuận trên 10%. Như vậy, cơ quan thuế đánh trên doanh số là đánh thuế luôn cả giá vốn là bất hợp lý? Cơ quan thuế có giải pháp gì cho công bằng?

Bà Tạ Thị Phương Lan - Phó Vụ trưởng Vụ Quản lý Thuế thu nhập cá nhân:

Theo quy định tại Luật số 71/2014/QH13 thì hộ kinh doanh từ 01/01/201 sẽ áp dụng Biểu thuế suất mới, với thuế suất toàn phần đối với từng nhóm ngành nghề, với 5 thuế suất từ 0,5% đến 5%. Nguyên tắc để xây dựng mức thuế suất là dựa trên thuế suât thuế TNDN đang áp dụng đối với các doanh nghiệp đang hoạt động cùng lĩnh vực, ngành nghề bởi vì xét thực tế thì hoạt động sản xuất, kinh doanh của hộ kinh doanh cũng hội đủ các yếu tố về doanh thu, chi phí tương tự như loại hình doanh nghiệp, do đó, việc xây dựng chính sách thuế TNCN đối với hộ kinh doanh cũng cần phải có sự tương đồng về cách xác định doanh thu tính thuế, xác định chi phí của hoạt động sản xuất kinh doanh giống như doanh nghiệp. Theo quy định về thuế TNDN hiện hành tại Thông tư số 78/2014/TT-BTC ngày 18/6/2014 của Bộ Tài chính thì: doanh nghiệp nộp thuế GTGT theo phương pháp trực tiếp – tương tự như hộ kinh doanh cũng nộp thuế TNDN theo thuế suất toàn phần tính trên doanh thu. Cụ thể đối với ngành thương mại tỷ lệ thuế TNDN áp dụng đối với DN là 1% tính trên doanh thu, nếu quy ngược lại theo thuế suất TNDN thông thường của doanh nghiệp có doanh thu dưới 20tỷ/năm thì tỷ lệ chi phí được tính là 95% (hay nói cách khác cho dễ hiểu hơn thì nếu một doanh nghiệp có tỷ lệ chi phí tính trên doanh thu là 95% thì thuế TNDN tính theo thuế suất 20% trên phần thu nhập chịu thuế, 5% còn lại thì số thuế TNDN phải nộp chỉ là 1% trên doanh thu). Đối với hộ kinh doanh thì tỷ lệ thuế TNCN đối với ngành thương mại là 0,5%, nếu so sánh với doanh nghiệp thì cũng đã được tính ngầm một khoản chi phí đến 95% và một khoản giảm trừ gia cảnh bằng cách chỉ áp dụng tỷ lệ thuế TNCN bằng một nửa so với tỷ lệ thuế TNDN của doanh nghiệp. Với phân tích nêu trên, có thể thấy cách tính thuế theo thuế suất toàn phần không tính trên cả giá vốn. Còn đối với những hoạt động có tỷ lệ lợi nhuận khác nhau, CQT sẽ có cơ sở dự liệu để xác định mức doanh thu khoán phù hợp với các yếu tố chi phí tối thiểu, đảm bảo mức doanh thu để tính thuế phù hợp.

- Xuân Anh - Nam - Hà Nội

- Nếu cá nhân kinh doanh có kinh doanh nhiều ngành nghề, thì việc kê khai thuế sẽ như thế nào, gộp hay tách riêng từng lĩnh vực?

Bà Tạ Thị Phương Lan - Phó Vụ trưởng Vụ Quản lý Thuế thu nhập cá nhân:

Theo quy định tại Luật số 71 có hiệu lực từ 1/1/2015 thì có quy định thuế suất thuế áp dụng riêng cho 04 nhóm ngành nghề chính đó là TM, DV, SX và kinh doanh khác. Trường hợp cá nhân kinh doanh nhiều ngành nghề, mà các ngành nghề thuộc các nhóm ngành áp dụng thuế suất khác nhau thì việc khai thuế và tính thuế được xác định riêng cho từng ngành nghề. Trường hợp không xác định được từng ngành nghề riêng biệt thì cơ quan thuế sẽ ấn định doanh thu tính thuế theo từng ngành nghề theo quy định của Luật QLT.

- Đặng Văn Phương - Nam 33 tuổi - dph1982ht@yahoo.com - Hà Nội

- Thưa Tổng cục Thuế, tôi xin hỏi về công khai thông tin cá nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp khoán, cơ quan thuế công khai như thế nào để đảm bảo áp mức doanh thu tính thuế công bằng?

Bà Tạ Thị Phương Lan - Phó Vụ trưởng Vụ Quản lý Thuế thu nhập cá nhân:

Cơ quan thuế thực hiện công khai thông tin về doanh thu và mức thuế khoán dự kiến năm 2016 (công khai lần 1) chậm nhất là ngày 20/12/2015 và tổ chức tiếp nhận ý kiến phản hồi (nếu có) từ ngày 20/12/2015 đến hết ngày 31/12/2015. Việc công khai thông tin thực hiện đồng thời theo các hình thức sau: - Hình thức 1: Niêm yết tài liệu công khai thông tin hộ kinh doanh nộp thuế khoán tại Bộ phận “Một cửa” của Chi cục Thuế; UBND quận, huyện, thị xã; tại địa điểm thích hợp, dễ quan sát của UBND xã, phường, thị trấn; trụ sở Đội thuế; Ban quản lý chợ;.... Đồng thời nêu rõ địa chỉ, thời gian Chi cục Thuế tiếp nhận thông tin phản hồi về nội dung niêm yết công khai (số điện thoại, số fax, địa chỉ tại bộ phận “Một cửa”, địa chỉ hòm thư điện tử). - Hình thức 2: Gửi tài liệu công khai thông tin hộ kinh doanh nộp thuế khoán đến Hội đồng nhân dân và Mặt trận tổ quốc quận, huyện, xã, phường, thị trấn, trong đó nêu rõ địa chỉ, thời gian Chi cục Thuế tiếp nhận ý kiến phản hồi (nếu có). - Hình thức 3: Gửi trực tiếp đến hộ kinh doanh Thông báo về doanh thu và mức thuế khoán dự kiến kèm theo Bảng công khai thông tin, trong đó nêu rõ địa chỉ, thời gian Chi cục Thuế tiếp nhận ý kiến phản hồi (nếu có) của hộ kinh doanh. Cơ quan thuế sẽ căn cứ các ý kiến phản hồi, cơ sở dữ liệu của ngành Thuế và ý kiến tham vấn của Hội đồng tư vấn thuế xã, phường, thị trấn để điều chỉnh lại doanh thu và mức thuế khoán nếu bất hợp lý để đảm bảo công bằng.

- Hưng - Nam 30 tuổi - hungmacquang@gmail.com - TPHCM

- Đối với cá nhân kinh doanh theo hình thức hợp tác kinh doanh với tổ chức, thì họ phải kê khai, nộp thuế như thế nào?

Ông Lê Xuân Dương - Phó Cục trưởng Cục thuế TPHCM:

Chào Anh, câu hỏi của Anh được ghi nhận và trả lời như sau:

Theo Điều 7 Thông tư 92/2015/TT-BTC:

Cá nhân kinh doanh theo hình thức hợp tác kinh doanh với tổ chức, tài sản tham gia hợp tác kinh doanh thuộc sở hữu của cá nhân, xác định được doanh thu kinh doanh của cá nhân thì cá nhân ủy quyền cho tổ chức khai thuế và nộp thuế thay. Tổ chức có trách nhiệm khai thuế và nộp thuế thay cho cá nhân tại cơ quan thuế quản lý tổ chức.

- tran thi thu - Nữ 60 tuổi - 112 Võ Văn Tần

- Cho tôi hỏi: tôi là cnkd giữ hoá đơn, trong năm 2015 doanh thu xuất hoá đơn của tôi là xuất hoàn toàn cho công ty, siêu thị. Vậy cách tính doanh số khoán của năm 2016 là như thế nào?

Ông Nguyễn Xuân Thắng - Phó Trưởng Phòng Tổng hợp Nghiệp vụ Dự toán Cục Thuế TPHCM:

Chào Chị!

Trường hợp hộ kinh doanh nếu bán hàng hầu hết xuất hoá đơn thì nên lựa chọn hình thức lên doanh nghiệp để tự kê khai theo thực tế kinh doanh. Nếu vì kinh doanh nhỏ không lên doanh nghiệp thì hộ tự xác định một mức thuế khoán.

- Đặng Quốc Doanh - Nam - dangquocdoanh@gmail.com - Q10 - TPHCM

- Thưa Tổng cục Thuế, chúng tôi nghe nói ngành thuế triển khai nộp thuế điện tử, vậy hộ kinh doanh như chúng tôi có được kê khai, nộp thuế điện tử hay không?

Bà Tạ Thị Phương Lan - Phó Vụ trưởng Vụ Quản lý Thuế thu nhập cá nhân:

Ngành thuế đã triển khai nộp thuế điện tử đối với doanh nghiệp và hiện nay với các ưu điểm về cải cách thủ tục hành, thuận tiện cho NNT thì số doanh nghiệp thực hiện khai thuế điện từ đã đạt khoảng trên 95%. Trong năm 2016, ngành thuế sẽ triển khai áp dụng thí điểm khai thuế, nộp thuế điện tử đối với một số đối tượng là cá nhân trong việc khai và nộp thuế đối với chuyển nhượng BĐS, nộp lệ phí trưởng bạ và cá nhân cho thuê tài sản. Trong thời gian tới ngành thuế sẽ tiếp tục triển khai áp dụng khai thuế, nộp thuế điện tử đối với tất cả các cá nhân khác bao gồm cả hộ khoán. Khi áp dụng khai thuế, nộp thuế điện tử, hộ kinh doanh sẽ không phải trực tiếp đến cơ quan quan thuế khai thuế hay đến kho bạc để nộp thuế mà có thể thực hiện việc khai thuế, nộp ở bất kỳ đâu. Về phương pháp áp dụng công nghệ thông tin cũng sẽ rất đơn giản, cá nhân có thể thực hiện qua internet hoặc mạng lưới viễn thông như có thể nộp thuế tại nhà bằng điện thoại thông thường. Để đáp ứng yêu cầu cấp bách của Đảng và Nhà nước về việc cần phải có cải cách toàn diện về việc quản lý thuế đối với hộ kinh doanh, ngành Thuế rất hoan nghênh và tạo mọi điều kiện thuận lợi để hộ kinh doanh có thể khai và nộp thuế điện tử. Như vậy sẽ hạn chế tối đa việc tiếp xúc trực tiếp với cán bộ thuế, tránh tình trạng thỏa thuận ngầm, chung chia tiền thuế, nhũng nhiễu người dân như các phương tiện truyền thông đã nêu trong thời gian qua.

Khách mời tham gia buổi giao lưu trực tuyến. (Ảnh: CAO THĂNG)

- Bùi Trần Ngọc Diệp - Nữ 29 tuổi - xa_que20042003@yahoo.com - Hà Nội

- Nếu cá nhân kinh doanh có kinh doanh nhiều ngành nghề, thì việc kê khai thuế sẽ như thế nào, gộp hay tách riêng từng lĩnh vực?

Bà Tạ Thị Phương Lan - Phó Vụ trưởng Vụ Quản lý Thuế thu nhập cá nhân:

- Bảo An - Nam - Hà Nội

- Không phải lúc nào hộ kinh doanh cũng kinh doanh một lĩnh vực. Có thể trong một năm họ có thay đổi lĩnh vực kinh doanh. Điều đó dẫn đến doanh thu kinh doanh sẽ thay đổi. Vậy thì nếu họ thay đổi, việc điều chỉnh doanh số khoán có gì cần lưu ý?

Bà Tạ Thị Phương Lan - Phó Vụ trưởng Vụ Quản lý Thuế thu nhập cá nhân:

- Hưng - Nam 30 tuổi - hungmacquang@gmail.com - TPHCM

- Chúng tôi nghe nói ngành thuế triển khai nộp thuế điện tử, vậy hộ kinh doanh như chúng tôi có được kê khai, nộp thuế điện tử hay không?

Ông Nguyễn Xuân Thắng - Phó Trưởng Phòng Tổng hợp Nghiệp vụ Dự toán Cục Thuế TP.HCM:

Chào Anh!

- Quang Lâm - Nam - Q5

- Cá nhân ký hợp đồng làm đại lý xổ số, đại lý bảo hiểm, bán hàng đa cấp nếu phát sinh thuế thu nhập cá nhân phải nộp thêm, thì phải khai và nộp thuế TNCN theo những cách nào?

Bà Tạ Thị Phương Lan - Phó Vụ trưởng Vụ Quản lý Thuế thu nhập cá nhân:

Theo hướng dẫn tại TT 92 thì cá nhân làm đại lý BH, XS, ĐC nộp thuế theo hình thức khấu trừ tại nguồn nếu phát sinh hoa hồng đại lý trên 100 triệu đồng/năm. Cá nhân chỉ phải trực tiếp khai thuế với cơ quan thuế nếu trong năm có thu nhập từ nhiều nơi và tại mỗi nơi chưa khấu trừ thuế do chưa đến 100 triệu đồng/năm thì cuối năm cá nhân có trách nhiệm khai thuế theo tờ khai thuế năm.

- Chí Nghĩa - Nam - Q5

Bà Tạ Thị Phương Lan - Phó Vụ trưởng Vụ Quản lý Thuế thu nhập cá nhân:

Tại Luật số 71 có hiệu lực từ 01/01/2015 có quy định mới về phương pháp tính thuế đối với cá nhân làm đại lý xổ số, đại lý bảo hiểm và đại lý bán hàng đa cấp. Theo đó, từ 101/2015 các cá nhân này nộp thuế theo hình thức khấu trừ tại nguồn với thuế suất thuế TNCN là 5% đối với trường hợp có tổng doanh thu từ hoa hồng đại lý từ 100 triệu đồng/năm trở lên, thay vì trước đây đang áp dụng theo 2 biểu thuế luỹ tiến với các thuế suất là 0%, 5% và riêng đối với đại lý BH và bán hàng đa cấp áp dụng thuế suất 10% đối với mức hoa hồng từ trên 20 triệu đồng.

- Vũ Anh Tuấn - Nam - Q.6

- Những đối tượng nào có doanh thu nhưng không phải chịu thuế TNCN và thuế giá trị gia tăng? Tức ngưỡng doanh thu nào?

Bà Tạ Thị Phương Lan - Phó Vụ trưởng Vụ Quản lý Thuế thu nhập cá nhân:

Theo quy định tại Luật số 71 có hiệu lực từ 1/1/2015 thì cá nhân kinh doanh có doanh thu trên 100 triệu đồng/năm mới thuộc diện phải nộp thuế GTGT và thuế TNCN.

- Châu Kinh Trí - Nam - Q.4

- Đối với cá nhân kinh doanh theo hình thức hợp tác kinh doanh với tổ chức, thì họ phải kê khai, nộp thuế như thế nào?

Bà Tạ Thị Phương Lan - Phó Vụ trưởng Vụ Quản lý Thuế thu nhập cá nhân:

Theo hướng dẫn tại TT số 92 thì trường hợp cá nhân kinh doanh theo hình thức hợp tác kinh doanh với tổ chức thì cá nhân không phải trực tiếp khai thuế với cơ quan thuế mà uỷ quyền để tổ chức khai và nộp thuế thay cho cá nhân. Việc khai và nộp thuế thay cũng có hai hình thức đó là: khai và nộp thuế thay theo hình thức khoán nếu hợp tác kinh doanh theo hình thức không xác định được doanh thu của cá nhân hoặc khai và nộp thuế thay theo thực tế từng lần phát sinh nêu hợp tác kinh doanh theo hình thức xác định được doanh thu kinh doanh của cá nhân.

- Huỳnh Xí - Nam - Q.5

- Về công khai thông tin cá nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp khoán. Đầu tiên, cần giải thích rõ xem công khai để làm gì?

Bà Tạ Thị Phương Lan - Phó Vụ trưởng Vụ Quản lý Thuế thu nhập cá nhân:

Việc công khai thông tin hộ khoán nhằm mục đích để hộ kinh doanh, chính quyền địa phương và người dân có thể giám sát và tham gia ý kiến về việc xác định doanh thu và mức thuế khoán của cơ quan thuế đảm bảo công bằng, phù hợp thực tế.

- Lưu Anh - Nam

- Việc công khai như thế nào, lấy ý kiến thế nào của các đơn vị liên quan để đảm bảo áp mức doanh thu tính thuế công bằng?

Bà Tạ Thị Phương Lan - Phó Vụ trưởng Vụ Quản lý Thuế thu nhập cá nhân:

Theo quy định tại Thông tư số 92/2015/TT-BTC có hiệu lực từ 30/7/2015 thì cơ quan thuế phải thực hiện công khai thông tin hộ kinh doanh nộp thuế tại địa bàn không chỉ theo hình thức niêm yết tại trụ sở UBND, trụ sở CQT, BQL chợ, trang TTĐT ngành thuế như trước đây mà CQT còn phải có trách nhiệm gửi trực tiếp thông tin về doanh thu và mức thuế khoán của các hộ kinh doanh trên địa bàn tới từng hộ kinh doanh, đồng thời gửi trực tiếp thông tin về doanh thu mà mức thuế khoán của từng hộ kinh doanh tại từng địa bàn đến UBND, mặt trận tổ quốc.

- Thủy Anh - Nữ - Q.7

- Có nhiều đơn vị liên quan đến việc lấy ý kiến phản hồi của nhiều tổ chức, cá nhân tại địa phương, đối với cá nhân kinh doanh. Nhưng nhiều khi không hẳn là trách nhiệm của họ, nên liệu việc lấy ý kiến này có đủ căn cứ xác thực doanh thu và mức thuế khoán?

Bà Tạ Thị Phương Lan - Phó Vụ trưởng Vụ Quản lý Thuế thu nhập cá nhân:

Việc xác định doanh thu và mức thuế khoán được thực hiện theo quy trình rất chặt chẽ và có sự tham vấn của HĐTV thuế xã/phường/thị trấn, giám sát của chính quyền địa phương và của nhân dân. Đối với Hội đồng tư vấn thuế xã, phường thị trấn thì trách nhiệm tham vấn ý kiến với cơ quan thuế trước khi duyệt mức doanh thu và thuế khoán đã được quy định tại Luật Quản lý thuế. Thành phần của HĐTV bao gồm: địa diện UBND, MTTQ, CA, hộ gia đình, cơ quan thuế. Tổng cục Thuế cũng đang triển khai việc khảo sát và đánh giá về hoạt động của HĐTV thuế để có giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động của HĐTV thuế.

- Mỹ Ngọc - Nữ - Q.2

- Trách nhiệm của Cục thuế trong việc chỉ đạo, kiểm soát việc xác định doanh thu và mức thuế khoán của cá nhân kinh doanh tại các Chi cục thuế như thế nào?

Bà Tạ Thị Phương Lan - Phó Vụ trưởng Vụ Quản lý Thuế thu nhập cá nhân:

Tại Thông tư số 92 quy định Cục thuế hàng năm phải tiến hàng kiểm tra, giám sát tối thiểu là 20% số chi cục thuế trên địa bàn trong việc xác định doanh thu và mức thuế khoán của hộ kinh doanh. Đối với mỗi chi cục thuế trong số 20% được chọn, Cục thuế còn phải kiểm tra đối chiếu thực tế tối thiểu 15% số hộ kinh doanh, trong đó tập trung và các hộ kinh doanh như: hộ kinh doanh tại khu vực chợ biên giới, HKD sử dụng nhiều lao động, sử dụng nhiều hoá đơn, hộ kinh doanh vật liệu xây dựng có nguồn gốc tài nguyên khoáng sản, hộ kinh doanh quy mô lớn với nhiều địa điểm kinh doanh, hộ kinh doanh có mức doanh thu khoán bất hợp lý.

- Linh Tuấn - Nam - Q. Tân Bình

- Theo Luật DN, cá nhân kinh doanh sử dụng thường xuyên từ 10 lao động trở lên phải thành lập doanh nghiệp. Trường hợp chưa thành lập doanh nghiệp thì cách tính thuế thế nào?

Bà Tạ Thị Phương Lan - Phó Vụ trưởng Vụ Quản lý Thuế thu nhập cá nhân:

Đối với HKD sử dụng thường xuyên trên 10 lao động mà chưa thành lập doanh nghiệp thì CQT sẽ lập danh sách để báo cáo cơ quan quản lý nhà nước về cấp đăng ký kinh doanh để phối hợp hướng dẫn hộ kinh doanh thành lập doanh nghiệp theo quy định của Luật DN. Trong thời gian chưa chuyển lên thành DN thì CQT vẫn tiếp tục quản lý thu thuế khoán như các HKD khác.

- Ngọc Hòa - Nam - Q.3, TPHCM

- Thuế TNCN thì trong trường hợp nào phải nộp, em nghề nghiệp tự do, nuôi 2 con đại học và THPT, kinh doanh hàng bình thường (bán ăn sáng tại nhà), thu nhập không cao thì thu nhập mức bao nhiêu phải nộp thuế.

Bà Tạ Thị Phương Lan - Phó Vụ trưởng Vụ Quản lý Thuế thu nhập cá nhân:

Theo quy định hiện hành thì bất kỳ một cá nhân nào có hoạt động SXKD phát sinh doanh thu trên 100 triệu đồng/năm thì đều có nghĩa vụ nộp thuế. Theo quy định tại Luật số 71 thì từ năm 2015 chính sách thuế TNCN đối với hộ kinh doanh đã sửa đổi theo hướng áp dụng biểu thuế suất rất thấp, mức thuế TNCN phải nộp đối với hộ kinh doanh chỉ từ 0,5% đến 2%, cụ thể đối với ngành nghề kinh doanh ăn uống, nhà hàng thì thuế suất thuế TNCN là 2%. Nếu so sánh với doanh nghiệp nộp thuế TNDN theo thuế suất 20% trên thu nhập thì mức điều tiết 2% trên doanh thu áp dụng đối với hộ kinh doanh đã được tính ngầm một khoản giảm trừ lên đến 90% so với doanh thu. Như vậy, có thể thấy chính sách thuế mới đối với hộ kinh doanh rất đơn giản và đảm bảo mục tiêu phần lớn thu nhập có được từ kinh doanh để phục vụ trực tiếp cho cuộc sống của hộ gia đình, không nhằm mục tiêu tăng thu NSNN.

- Xuân Anh - Nam -

- Chúng tôi có nhà cho thuê, bên thuê nhà yêu cầu chúng tôi phải đi mua cho họ hoá đơn để họ tính vào chi phí của doanh nghiệp. Tuy nhiên, khi chúng tôi tới chi cục thuế thì được bảo trường hợp nhà chúng tôi không thuộc diện được cấp hoá đơn lẻ vì số tiền cho thuê nhà chỉ 7 triệu đồng/tháng. Vậy chúng tôi phải làm như thế nào? Quy định cụ thể là như thế nào?

Bà Tạ Thị Phương Lan - Phó Vụ trưởng Vụ Quản lý Thuế thu nhập cá nhân:

Theo quy định hiện hành về việc sử dụng hoá đơn của cơ quan thuế tại Thông tư số 39/2014/TT-BTC ngày 31/3/2014 thì cơ quan thuế sẽ cấp hoá đơn cho đối tượng hoạt động SXKD ngành nghề, mặt hàng không thuộc diện chịu thuế GTGT. Trường hợp cá nhân cho thuê nhà có doanh thu 7 triệu đồng/tháng (tương ứng với DT cả năm từ 100 triệu đồng trở xuống) thuộc diện không chịu thuế nên không được cơ quan thuế cấp hoá đơn. Đồng thời theo quy định hiện hành về thuế TNDN tại TT số 96/2015/TT-BTC ngày 22/6/2015 thì doanh nghiệp khi mua hàng hoá, dịch vụ của cá nhân thuộc diện không chịu thuế thì không bắt buộc phải có hoá đơn mà doanh nghiệp lập bảng kê hàng hoá mua vào. Như vậy, trong trường hợp nêu trên, doanh nghiệp chỉ cần căn cứ hợp đồng thuê tài sản, nếu doanh thu chi trả cho cá nhân tại doanh nghiệp từ 100 triệu đồng trở xuống thì thực hiện lập bảng kê theo quy định, không được yêu cầu cá nhân phải cung cấp hoá đơn.

P.BÌNH - M.HẠNH - N.MINH (tổng hợp)