Sau nhiều tháng thảo luận căng thẳng cùng hàng trăm lần sửa đổi, với 68 phiếu thuận, 32 phiếu chống, Thượng viện Mỹ ngày 27-6 thông qua dự luật cải cách luật di dân của Mỹ, mang lại hy vọng cho hàng triệu người đang chờ đợi được trở thành công dân Mỹ. Dự luật được 4 nghị sĩ đảng Dân chủ và 4 nghị sĩ đảng Cộng hòa gọi tắt là “Nhóm 8” soạn thảo và đang chờ Hạ viện thông qua. Nếu qua nốt chặng này, đây có thể là chiến thắng quan trọng của Nhà Trắng nói chung và của Tổng thống Barack Obama nói riêng. Trong tuyên bố của Nhà Trắng, Tổng thống Obama ca ngợi việc Thượng viện thông qua dự luật này, xem đây là “bước tiến quan trọng” trong việc sửa đổi hệ thống luật nhập cư mà ông cho là lỗi thời.
Thượng nghị sĩ đảng Dân chủ bang Vermont, Patrick Leahy, nói với CNN: “Đây là dự luật cho phép đoàn tụ nhiều gia đình, mang lại hy vọng cho hàng triệu người, làm tăng trưởng việc làm, giảm thâm hụt ngân sách”. Thượng nghị sĩ đảng Dân chủ bang New Jersey, Bob Menendez, thành viên “Nhóm 8” nói: “Đã đến lúc hành động vì lợi ích của toàn dân Mỹ” đồng thời kêu gọi Hạ viện sớm thông qua dự luật này. Về khả năng Hạ viện với đa số nghị sĩ đảng Cộng hòa có thể gây khó dễ cho dự luật này, Tổng thống Mỹ Obama cảnh báo rằng sẽ rất khó để làm “trật bánh xe” dự luật này vì nó đã được thông qua với số phiếu cao tại Thượng viện và được cộng đồng doanh nghiệp cũng như các nghiệp đoàn lao động ủng hộ mạnh mẽ. Ông Obama kêu gọi người dân tiếp xúc với các hạ nghị sĩ để “bảo họ làm điều đúng”.
Trong bối cảnh đảng Cộng hòa thua trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2012, trong đó cộng đồng dân Mỹ Latinh (Hispanic) bỏ phiếu chống tăng mạnh, nhiều nhân vật hàng đầu của đảng Cộng hòa đã kêu gọi đảng này thông qua một phần của luật di dân nhằm tạo điều kiện nhập tịch cho một số lớn người Hispanic trong tổng số 11 triệu người có nguyện vọng nhập tịch.
Mặc dù vậy, những người đang chờ đợi nhập tịch ở Mỹ cũng chưa nên vội mừng, vì nếu dự luật di dân mới được thông qua, những người chưa có giấy tờ đang ở Mỹ sau khi đáp ứng đủ các điều kiện của Bộ An ninh nội địa Mỹ sẽ phải chờ đợi ít nhất 13 năm mới có thể trở thành công dân Mỹ. Bên cạnh việc mở cửa thêm cho người nhập cư đủ điều kiện, dự luật nhập cư cũng đưa ra nhiều biện pháp tăng cường tuần tra biên giới Mỹ - Mexico, cửa khẩu nhập cư bất hợp pháp lớn nhất vào Mỹ. Dự luật yêu cầu thêm 30 tỷ USD để tăng gấp đôi số binh sĩ tuần tra và hoàn tất hàng rào dọc khu vực biên giới gần 1.400km này. Ngoài ra, theo báo trực tuyến Huffingtonpost, dự luật di dân mới cho phép triển khai hàng loạt biện pháp mạnh, kể cả bắt giữ và trục xuất những người không đủ điều kiện nhập cư. Theo ABC News, cứ 10 người Hispanic thì 7 người đã ủng hộ ông Obama giành chiến thắng trong cuộc bầu cử năm 2012 và ông cũng hứa hẹn cải cách luật nhập cư để thu nhận thêm người nhập cư, trong đó đa số là người Hispanic. Song, trong vòng 2 năm qua, người ta chứng kiến con số kỷ lục 250.000 gia đình Hispanic bị trục xuất khỏi nước Mỹ. Nhiều nhà quan sát lo ngại dự luật khi đến Hạ viện sẽ bị sửa đổi nhiều để đạt được điểm chung giữa Thượng viện và Hạ viện. Khi đó quyền lợi của người nhập cư bị xem nhẹ và kết quả chỉ nhằm phục vụ cho mục đích chính trị.
THỤY VŨ
