Từ khi triển khai quyết định của Thủ tướng Chính phủ trên địa bàn TPHCM về sắp xếp, xử lý nhà đất thuộc sở hữu Nhà nước, TPHCM đã thu hồi 207 địa chỉ nhà đất và bán, chuyển nhượng quyền sử dụng đất, chuyển mục đích sử dụng 1.455 địa chỉ, thu về ngân sách TP hơn 16.000 tỷ đồng. Tuy nhiên, khối lượng nhà đất công chưa thu hồi trên địa bàn TP còn rất lớn.
Kiên trì bám đất “vàng”
Báo SGGP đã từng phản ánh nhiều địa chỉ nhà đất công nằm ở các vị trí đắc địa của TP nhưng lại trở thành những địa chỉ “bất khả xâm phạm”. Những địa chỉ này đã được Công ty Quản lý kinh doanh nhà TPHCM xếp vào danh sách “đen” và “cầu cứu” UBND TP, Ban Chỉ đạo TPHCM về phòng chống tham nhũng hướng xử lý nhưng đến nay vẫn còn 13 địa chỉ quyết “bám trụ”.
Đáng kể nhất là những địa chỉ: số 28 Mạc Đĩnh Chi Q1 được Công ty CP Vinacam sử dụng. Trước đây do Công ty Vật tư nông nghiệp ký hợp đồng thuê. Năm 2005, Tổng Công ty Vật tư nông nghiệp thành lập Công ty CP Vật tư nông nghiệp Vinacam, mang giá trị trụ sở thuê này góp vốn vào công ty CP.
Khu đất số 72/4 Trần Quốc Toản, quận 3 do Công ty CP Điện máy TPHCM thuê nhưng đơn vị này lại sử dụng mặt bằng để kinh doanh karaoke. UBND TPHCM đã có văn bản chỉ đạo thu hồi nếu đơn vị không thay đổi mục đích sử dụng nhà. Song đơn vị vẫn tiếp tục hoạt động!
Một trường hợp khác, đòi mãi không xong, Công ty Quản lý kinh doanh nhà TP kiện ra tòa (từ năm 2007) và thắng kiện Công ty Phát triển kỹ thuật (thuê số 9 Lý Chính Thắng Q3). Đơn vị này trả tiền. Sau đó lại tiếp tục nợ lại gấp… 3 lần trước (hơn 300 triệu đồng), Công ty Quản lý kinh doanh nhà TP lại thắng kiện nhưng lần này đơn vị làm ăn thua lỗ nên không có tiền trả!
Tương tự, Công ty Phát hành Sách khu vực 2 thuê nhà số 140B Nguyễn Văn Trỗi Q.Phú Nhuận, nợ tiền thuê nhà hàng tỷ đồng, tòa yêu cầu phải thanh toán nhưng bản án không thể thực hiện được do đơn vị này… không có khả năng thi hành án, trong khi thực tế đơn vị này đang cho thuê lại nhà!
Quyết định thu hồi bị vô hiệu
Báo cáo với đoàn kiểm tra của Ban Chỉ đạo TPHCM về phòng chống tham nhũng mới đây, UBND quận 8 “than” hành trình đòi nhà đất công trên địa bàn quận gặp rất nhiều khó khăn khiến nhiều quyết định thu hồi bị vô hiệu.
Trên địa bàn quận có 33 kho bãi sử dụng không đúng mục đích, trong đó có 8/33 kho bãi đã có quyết định thu hồi nhưng đến nay vẫn chưa thể thu hồi. Cụ thể: Xưởng sản xuất của Công ty CP Hóa chất và vật tư khoa học kỹ thuật (Bộ Thương mại cũ) chi nhánh TPHCM (số 15 Lương Ngọc Quyến P13) rộng gần 1.400 m² cuối năm 2004 kết thúc thời hạn thuê, UBND TP đã có thông báo công ty phải giao lại cho UBND Q8. “Đến nay, đơn vị đã bàn giao được 1/3 khu đất” - ông Quách Thái Thuận, Trưởng phòng TN-MT quận 8, cho biết.
Tương tự kho số 338 Dương Bá Trạc do Công ty CP Điện máy TP đang sử dụng. Kho này cũng đã có quyết định thu hồi từ năm 2007. Nhưng khi UBND Q8 mời đến làm việc, công ty này cho biết chỉ tiếp xúc với UBND TP.
Báo cáo mới nhất của Sở Tài chính TP cho biết, đến nay vẫn còn 66 địa chỉ nhà đất trên địa bàn TP thuộc diện phải thu hồi theo Quyết định 09 nhưng chưa thu hồi được. Quyết định 09 triển khai đến nay đã 9 năm nhưng vẫn còn một số cơ quan đơn vị chưa nhận thức đầy đủ trách nhiệm dẫn đến một số trường hợp cho thuê lại, bỏ trống, sử dụng lãng phí. Một số trường hợp UBND TP và Bộ Tài chính đã có quyết định thu hồi nhưng việc thu hồi, bàn giao cứ kéo dài…
Cuối tháng 11-2010, Phó Chủ tịch Thường trực UBND TP Nguyễn Thành Tài phải triệu tập một cuộc họp với các sở: TN-MT, Tài Chính, Tư pháp, KH-ĐT, Công ty Quản lý kinh doanh nhà TP và chỉ đạo các đơn vị lập danh sách những đơn vị thuê nhà vi phạm hợp đồng, thông báo cho cơ quan chủ quản biết, làm cơ sở cho việc thanh lý hợp đồng và thu hồi nhà. Trong trường hợp vi phạm kéo dài nhưng cơ quan chủ quản của đơn vị thuê không có ý kiến xử lý thì báo cáo ngay với UBND TP để công khai các trường hợp vi phạm và kiên quyết thu hồi.
Trước sự lãng phí quá lớn, Bí thư Thành ủy TP Lê Thanh Hải đã chỉ đạo các đơn vị phải quyết liệt hơn trong xử lý đơn vị vi phạm, kiên quyết thu hồi, lập lại kỷ cương trong việc thuê sử dụng tài sản Nhà nước.
HỒNG HIỆP