Là một trong những giải thưởng văn học uy tín nhất trên thế giới, chặng đua cuối cùng đến Man Booker Prize 2015 càng trở nên sôi động hơn khi ban tổ chức vừa công bố danh sách rút gọn 6 tác giả xuất sắc nhất.
Giải thưởng không biên giới
Marlon James, Tom McCarthy, Chigozie Obioma, Sunjeev Sahota, Anne Tyler và Hanya Yanagihara là 6 cái tên cuối cùng tham gia trong vòng tranh giải cuối cùng của Man Booker Prize 2015. Trước đây, giải thưởng này chỉ áp dụng dành cho các đối tượng tác giả có quốc tịch Anh; nằm trong Khối thịnh vượng chung Anh hay công dân Cộng hòa Ireland và Zimbabwe. Tuy nhiên, từ năm 2014, Man Booker Prize mở rộng phạm vi cho tất cả các tác giả viết sách bằng tiếng Anh mà không xét đến yếu tố quốc gia. Sự đột phá đó khiến danh sách rút gọn năm nay quy tụ nhiều tên tuổi đình đám của làng sách thế giới, trong đó có hai đại diện đến từ Anh, hai đại diện của Mỹ, một đến từ Jamaica và một của Nigeria.
Jonathan Ruppin đến từ Foyles bookseller cho hay: “Thật thú vị khi 4/6 tác giả trong danh sách năm nay không phải người da trắng, vượt qua kỷ lục năm 2013 là ba tác giả da màu. Nó là cơ hội cho tất cả các nhà văn sáng tác bằng tiếng Anh chứ không bó hẹp trong cộng đồng thịnh vượng chung Anh”.
6 tác giả và tác phẩm tranh giải vòng cuối của Man Booker Prize 2015
Cả 6 cái tên có mặt trong danh sách rút gọn năm nay của Man Booker Prize đều là những đại diện rất thuyết phục. Đối thủ được xem rất nặng ký trong cuộc đua này là nhà văn từng giành giải Pulitze người Mỹ - Anne Tyler với tiểu thuyết A Spool of Blue Thread. Ở tuổi 28, đại diện đến từ Nigeria Chigozie Obioma cùng tiểu thuyết The Fishermen là người trẻ nhất có tên trong đề cử. Điều bất ngờ hơn, đây cũng là tiểu thuyết đầu tay của anh. Trong khi đó, Marlon James là tác giả quốc tịch Jamaica đầu tiên có tên trong danh sách đề cử cuối cùng. Trong 6 tác giả kể trên chỉ có Tom McCarthy (Anh) là tác giả duy nhất từng lọt đến vòng đề cử này vào năm 2010 với tiểu thuyết C.
Trước khi quyết định danh sách 6 tiểu thuyết xuất sắc nhất, ban giám khảo gồm 5 thành viên đã xem xét tổng cộng 156 tác phẩm gửi đến tranh giải. Michael Wood - chủ tịch ban giám khảo tỏ ra hạnh phúc bởi sự đa dạng của giải thưởng năm nay khi các tiểu thuyết có sức sống mãnh liệt tại khắp các quốc gia trên thế giới. Độ tuổi tham gia của các tác giả dao động từ 28 - 73 cho thấy bên cạnh sức trẻ thì sự bền bỉ trong sáng tác là điều rất đáng được trân trọng. Wood chia sẻ: “Các cuộc thảo luận thực sự rất vui vẻ. Chúng tôi đã tranh luận trên tinh thần thẳn thắn nhưng thân thiện”.
Sáu màu sắc đương đại nổi bật
Trước khi công bố danh sách rút gọn cuối cùng, vào tháng 7 vừa qua một danh sách dài những tác phẩm xuất sắc được hé lộ với rất nhiều cái tên đáng chú ý của làng sách thế giới. Có thể kể đến: Lila (Marilynne Robinson); Did You Ever Have a Family (Bill Clegg), The Illuminations (Andrew O’Hagan)... Nhiều người tỏ ra nuối tiếc khi một trong số những tác phẩm này không lọt vào vòng tranh cử cuối cùng của giải thưởng năm nay. Một số lại cho rằng 6 đại diện lần này được xem là những lựa chọn “đầy gai góc và bất thường” của ban giám khảo nhưng xứng đáng bởi những màu sắc không thể trộn lẫn.
The Fishermen - tiểu thuyết đầu tay của nhà văn Nigeria - Chigozie Obioma được xem như màn chào sân nổi bật, hứa hẹn thu hút độc giả với một câu chuyện vừa mang yếu tố thần bí, sâu sắc, cổ kính lại vừa kỳ lạ liên quan đến cuộc sống của 4 anh em sống tại một thị trấn nhỏ ở Nigeria. Lợi dụng sự vắng mặt của người cha, họ cùng đi câu cá ở một dòng sông cấm, bắt gặp một người điên với lời tiên tri rằng: người anh cả sẽ bị giết bởi một trong số những anh em còn lại của mình.
The Year of the Runaways là cuốn sách thứ hai của nhà văn người Anh - Sunjeev Sahota lại mang đến một cái nhìn đầy hấp dẫn về đời sống của những người lao động nhập cư ở Anh. Một nhóm người Ấn Độ đã cùng nhau chia sẻ cuộc sống trong một ngôi đền đổ nát ở Sheffield với mong muốn sẽ tìm thấy tương lai mới.
Hanya Yanagihara với cuốn tiểu thuyết rất được yêu thích A Little Life được xem như tác phẩm đầy màu sắc, ẩn chứa nhiều thú vị. Cuốn sách đề cập đến câu chuyện của 4 người bạn cùng chuyển đến New York với mong muốn tìm kiếm danh vọng và tiền bạc. Nhân vật trung tâm của câu chuyện là Jude - một đứa trẻ mồ côi với một quá khứ đau thương. Tác phẩm được đánh giá rất cao về mặt truyền tải cảm xúc, sự tinh tế trong cách kể.
Anne Tyler với A Spool of Blue Thread được xem như một lựa chọn khá dễ dàng cho ban giám khảo. Cuốn sách là câu chuyện về ba thế hệ của một gia đình trung lưu. Lời kể chậm rãi, tình tiết cảm động là ưu điểm dễ khiến tác phẩm đi vào lòng độc giả.
Hai cái tên còn lại cũng là những tác phẩm ẩn chứa nhiều thú vị. A Brief History of Seven Killings của Marlon James thể hiện sự pha trộn ngoạn mục giữa những thỏa mãn cá nhân và tính phiêu lưu trong văn học. Với nhiều giọng kể khác nhau, cuốn sách được phát triển từ vụ ám sát Bob Marley cuối những năm 1970 tái hiện lại đất nước Jamaica trong 30 năm gắn liền với súng ống, ma túy, tham nhũng. Đại diện cuối cùng là Tom McCarthy với Satin Island xoay quanh nhân vật trung tâm là U - một nhà nhân chủng học thuộc một liên hiệp công ty không ngừng ngẫm nghĩ và quyết tâm dấn thân vào dự án “giải mã thế giới quanh ta”.
Mỗi tác giả lọt vào danh sách rút gọn của Man Booker Prize 2015 sẽ nhận được tiền thưởng trị giá 2.500 bảng Anh. Người thắng cuộc sẽ được công bố vào ngày 13-10, với tiền thưởng 50.000 bảng Anh.
HẢI DUY