Điều trị bằng oxy cao áp
Những ngày đầu tháng 7, gia đình và các y bác sĩ Trung tâm Điều trị oxy cao áp Việt Nga TPHCM rất vui mừng khi thấy bé Trương Gia Bảo tươi cười hồn nhiên, chạy chơi đùa nghịch, biểu hiện tình cảm như mọi đứa trẻ khác sau hơn 2 tháng bị mất thị lực hoàn toàn 2 mắt do di chứng viêm màng não…
Suýt mù vì di chứng
Bé Trương Gia Bảo (2 tuổi, ngụ phường Bình Hưng Hòa, quận Bình Tân, TPHCM) sinh ra và trước đó phát triển bình thường. Đến tháng 2-2014, cháu bị viêm màng não thể nặng. Bệnh viện Nhi đồng 1 đã điều trị cứu sống cháu sau những ngày bị tiêu chảy, co giật, hôn mê. Tuy nhiên, di chứng của căn bệnh nguy hiểm đã khiến cháu bị mất thị lực hoàn toàn. Bệnh viện Mắt TPHCM xác định mắt cháu vẫn bình thường nhưng do dây thần kinh thị giác bị tổn thương nên mất thị lực, không nhìn thấy. Bé được chuyển tới Trung tâm Điều trị oxy cao áp trong tình trạng bước đi khó khăn, không biết tránh các vật cản phía trước, không có biểu hiện tình cảm với người tiếp xúc… Sau gần một tháng điều trị oxy cao áp, cháu bắt đầu có biểu hiện thấy ánh sáng và đến đầu tháng 7, sau 2 tháng điều trị, cháu ra viện với thị lực hồi phục bình thường.
Hệ thần kinh nói chung, não bộ nói riêng rất quan trọng với cuộc sống. Khi não bị bệnh đã nhanh chóng ảnh hưởng tới hoạt động tới các cơ quan khác, vì não chỉ huy mọi hoạt động của cơ thể. Với trẻ em thì điều này càng thể hiện rõ, vì những năm đầu của cuộc sống là giai đoạn biệt hóa, phát triển nhanh của toàn cơ thể nhất là hệ thần kinh. Thế nhưng, do cơ thể còn non nớt, sức chống đỡ kém nên trẻ mắc bệnh não thường dễ để lại di chứng.
Não có thời gian tăng trưởng chính vào những tháng cuối của bào thai, phát triển nhanh trong thời kỳ “nhà trẻ, mẫu giáo” và tổ chức não trưởng thành 100% lúc 6 tuổi. Não lúc sinh nặng 350g, một tuổi nặng 900g đến 6 tuổi nặng 1.300g như não người lớn. Đồng thời với sự phát triển về lượng là việc hình thành sự chỉ đạo của hệ thần kinh về vận động, tâm thần, trí tuệ và hoạt động của các giác quan. Vì vậy, có thể đánh giá một phần tình trạng của hệ thần kinh qua hoạt động của các cơ quan. Qua tổn thương, di chứng ở các cơ quan này đánh giá được tình trạng, mức độ hồi phục của não và các dây thần kinh.
Có nhiều yếu tố ảnh hưởng đến sự phát triển của hệ thần kinh nói chung, não trẻ nói riêng nhưng thường gặp nhất là các bệnh nhiễm trùng, nhiễm độc, bệnh bại não, tự kỷ… Đây thường là những bệnh nếu không được điều trị tốt, kịp thời sẽ dễ để lại những di chứng nặng nề về sau.
Cần đủ oxy cho não
Do chức năng quan trọng của hệ thần kinh nên trong điều trị bệnh não của trẻ, cùng với điều trị nguyên nhân bệnh thì còn rất cần thiết điều trị hồi phục chức năng hệ thần kinh bằng vật lý trị liệu, thuốc, dinh dưỡng… Trong đó, oxy cao áp là phương pháp dựa trên cơ chế bệnh sinh, có hiệu quả. Bởi lẽ, não là cơ quan “quý phái” luôn đòi hỏi được cung cấp đủ chất dinh dưỡng - nhất là oxy - mới làm việc tốt được. Não sử dụng tới 25% tổng lượng oxy cung cấp cho toàn cơ thể. Khi bị tổn thương, để hồi phục não càng cần nhiều oxy hơn. Oxy cao áp đáp ứng yêu cầu này.
Oxy cao áp có nhiều ưu việt, thích hợp trong điều trị, điều dưỡng các bệnh hệ thần kinh. Ở áp suất cao, lượng oxy thấm, tan vào máu nhiều hơn. Oxy vận chuyển trong máu dưới hai dạng hòa tan và kết hợp với huyết sắc tố (HbO2). Trong oxy cao áp, hai dạng này đều tăng, nhất là dạng hòa tan. Oxy hòa tan tăng giúp dễ khắc phục các yếu tố gây thiếu oxy, đáp ứng nhanh, đầy đủ nhu cầu oxy của trẻ. Oxy được đáp ứng điều kiện chuyển hóa các chất bình thường trở lại.
Oxy cao áp còn có tác dụng chống nhiễm trùng, kích thích tăng khả năng miễn dịch. Điều này rất cần thiết, vì trẻ sau 6 tháng tuổi thì kháng thể của mẹ truyền sang giảm dần, các chất miễn dịch mới chưa kịp hình thành. Trong khi sau khi mắc các bệnh não cùng với di chứng, bệnh còn làm cơ thể trẻ mắc hoặc dễ mắc các bệnh cơ hội khác. Mặt khác, điều trị oxy cao áp không dùng, không đưa chất lạ vào cơ thể nên hầu như không có tác dụng phụ, rất thích hợp với trẻ em vì khả năng chống độc của cơ thể khi đó còn yếu. Điểm ưu việt khác khi điều trị, điều dưỡng bằng oxy cao áp là cảm giác thoải mái dễ chịu như nằm xem phim trong phòng máy lạnh.
BS NGUYỄN KIM PHONG