Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VII của Đảng Cộng sản Việt Nam diễn ra khi trong nước và quốc tế đang có những diễn biến phức tạp. Đó là sự khủng hoảng trầm trọng của chế độ chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô và Đông Âu, sự chống phá từ nhiều phía của các thế lực thù địch vào chủ nghĩa xã hội, vào chủ nghĩa Mác - Lênin và Đảng Cộng sản.
Ngoài ra, những âm mưu và thủ đoạn của các thế lực thù địch quốc tế hòng xóa bỏ chủ nghĩa xã hội hiện thực và sự hoang mang dao động của một bộ phận những người cộng sản trên thế giới đã tác động đến tư tưởng và tình cảm của một bộ phận cán bộ, đảng viên và nhân dân Việt Nam.
Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VII của Đảng diễn ra từ ngày 24 đến 27-6-1991 tại thủ đô Hà Nội. Tham dự đại hội có 1.176 đại biểu thay mặt cho hơn 2,1 triệu đảng viên. Đại hội đã thông qua Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội và Chiến lược ổn định và phát triển kinh tế - xã hội đến năm 2000; đại hội quyết định những phương hướng, nhiệm vụ chủ yếu trong kế hoạch 5 năm 1991-1995. Đại hội bầu Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa VII gồm 146 ủy viên, Bộ Chính trị gồm 13 ủy viên, Ban Bí thư gồm 9 thành viên, đồng chí Đỗ Mười được bầu làm Tổng Bí thư. Các đồng chí Nguyễn Văn Linh, Phạm Văn Đồng, Võ Chí Công được giao trách nhiệm làm cố vấn Ban Chấp hành Trung ương Đảng.
Sau Đại hội VII, mặc dù chế độ xã hội chủ nghĩa đã sụp đổ ở Đông Âu và Liên Xô, song công cuộc đổi mới theo định hướng xã hội chủ nghĩa ở nước ta vẫn được giữ vững và phát triển. Các hội nghị Ban Chấp hành Trung ương khóa VII tập trung bàn và giải quyết những vấn đề cơ bản và bức thiết của đất nước. Hội nghị Trung ương lần thứ 2 (11-1991) và lần thứ 8 (1-1995) chủ trương xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa và cải cách nền hành chính Nhà nước. Hội nghị Trung ương lần thứ 5 (6-1993) về quan điểm, chính sách phát triển nông nghiệp, công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn. Hội nghị Trung ương lần thứ 7 (7-1994) nêu lên những quan điểm, mục tiêu công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VIII của Đảng diễn ra từ ngày 28-6 đến 1-7-1996, tại Hội trường Ba Đình, Hà Nội. Dự đại hội có 1.198 đảng viên đại diện cho hơn 2 triệu đảng viên trong cả nước. Đại hội bầu Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa VIII gồm 170 ủy viên, Bộ Chính trị gồm 19 ủy viên, Thường vụ Bộ Chính trị gồm 5 ủy viên. Đồng chí Đỗ Mười được bầu lại làm Tổng Bí thư. Các đồng chí Nguyễn Văn Linh, Phạm Văn Đồng, Võ Chí Công được giao trách nhiệm làm Cố vấn Ban Chấp hành Trung ương Đảng.
Sau Đại hội VIII, nhiều vấn đề chiến lược được các hội nghị Trung ương bàn và quyết định. Hội nghị Trung ương lần thứ 2 (12-1996) về định hướng chiến lược phát triển giáo dục - đào tạo và phát triển khoa học và công nghệ. Hội nghị Trung ương lần thứ 3 (6-1997) bàn về phát huy quyền làm chủ của nhân dân, tiếp tục xây dựng Nhà nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam trong sạch, vững mạnh; chiến lược cán bộ của thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Tại Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương lần thứ 4 (12-1997), đồng chí Đỗ Mười xin rút khỏi chức vụ Tổng Bí thư và đồng chí Lê Khả Phiêu được bầu làm Tổng Bí thư mới. Các đồng chí Đỗ Mười, Lê Đức Anh, Võ Văn Kiệt được cử làm Cố vấn Ban Chấp hành Trung ương Đảng.
Trong 5 năm 1996-2000, toàn Đảng và toàn dân ta ra sức thực hiện Nghị quyết Đại hội VIII, đã đạt được những thành tựu quan trọng: kinh tế tăng trưởng khá; văn hóa, xã hội có những tiến bộ; đời sống nhân dân tiếp tục được cải thiện; tình hình chính trị - xã hội cơ bản ổn định; quốc phòng và an ninh được tăng cường.
MAI THẢO (Tổng hợp tư liệu)
