Những năm gần đây, Đắk Nông luôn là một trong những địa phương chịu ảnh hưởng nặng do hạn hán, nhất là vào vụ đông xuân. Trước tình hình này, UBND tỉnh Đắk Nông đã chỉ đạo các ban, ngành, địa phương sớm triển khai các biện pháp phòng chống hạn cho vụ mùa sắp tới.
Tích cực chuyển đổi cây trồng
Những ngày gần đây, không khí chuẩn bị cho vụ đông xuân trên cánh đồng Đắk Rền (xã Nâm N’Đir, huyện Krông Nô) diễn ra khẩn trương. Hàng trăm người dân tích cực cải tạo đất, nạo vét, xây dựng kênh mương để vào vụ gieo trồng mới. Trên nhiều diện tích cây ngắn ngày mới gieo trồng, người dân đang bón phân, tưới nước, bơm thuốc… Tại khu ruộng 0,3ha mới làm đất, anh Đặng Văn Quảng (thôn Quảng Hà, xã Nâm N’Đir) đang nhờ gần 10 người trong thôn phụ trồng cây khoai lang. Trong vụ đông xuân 2 năm trước, gia đình anh trồng lúa trên diện tích này nhưng bị hạn hán gây khô hại toàn bộ. Năm rồi, gia đình anh chuyển đổi toàn bộ diện tích trên sang trồng khoai lang. Anh Quảng chia sẻ: “Cây khoai lang có nhu cầu nước tưới ít hơn và dễ chăm sóc nên không bị ảnh hưởng bởi hạn hán, cho năng suất đạt gần 4 tấn/ha. Với giá bán trung bình 10.000 đồng/kg, gia đình tôi thu được gần 40 triệu đồng từ việc trồng khoai vụ năm rồi”.
Ông Doãn Gia Lộc, Trưởng phòng NN-PTNT huyện Krông Nô, cho biết vụ đông xuân 2015 - 2016, toàn huyện có hơn 6.000ha cây trồng bị ảnh hưởng bởi khô hạn, chủ yếu là cây công nghiệp dài ngày. Trước tình hình khí hậu diễn biến phức tạp, huyện đã phối hợp với chính quyền các xã vận động người dân chuyển đổi cây trồng tại những khu vực thiếu nước tưới vào cuối mùa khô. Trong năm 2016, toàn huyện đã thực hiện chuyển đổi cây trồng trên tổng diện tích 558ha”.
Theo dự báo của Đài khí tượng Thủy văn tỉnh Đắk Nông, trong mùa khô 2016 - 2017, tình trạng khô hạn sẽ diễn ra tại nhiều địa bàn, đặc biệt nghiêm trọng ở các huyện Cư Jút, Đắk Mil và Krông Nô. Để đối phó với tình hình thiếu nước tưới, Sở NN-PTNT tỉnh Đắk Nông đã đề nghị các địa phương tích cực vận động nông dân chuyển đổi khoảng 600ha trồng lúa, bắp sang trồng các loại cây có nhu cầu nước tưới ít hơn như khoai lang, đậu các loại. Bên cạnh đó, sở và các địa phương cũng triển khai một số mô hình thâm canh, đưa các giống lúa, bắp có thời gian sinh trưởng ngắn, năng suất cao, kháng bệnh và chống hạn tốt để bà con các địa phương triển khai gieo trồng.
Tích nước cuối mùa mưa
Trước tình hình khí hậu có những diễn biến phức tạp, ngay từ những ngày cuối tháng 10 vừa qua, nhiều xã của 3 huyện Cư Jút, Đắk Mil và Krông Nô đã xây dựng kế hoạch phòng chống hạn cho vụ tới. Trong đó, công tác nạo vét, kiên cố hóa kênh mương được triển khai ngay từ khi kết thúc vụ hè thu. Hiện tại, Công ty TNHH MTV Khai thác công trình thủy lợi tỉnh Đắk Nông, chi nhánh tại 3 huyện này đã sớm phối hợp với các xã kiểm tra lại các công trình thủy lợi trên địa bàn, có kế hoạch sửa chữa thiết bị hư hỏng, nạo vét kênh mương hoặc hướng dẫn kỹ thuật để xã nạo vét, tu sửa kênh mương.
Ông Trịnh Văn Tường, Phó Giám đốc Công ty MTV Khai thác công trình thủy lợi tỉnh Đắk Nông, cho biết sau khi nhận định tình hình thời tiết cuối mùa mưa, công ty đã yêu cầu các chi nhánh xây dựng kế hoạch quản lý nguồn nước tại các hồ đập thủy lợi và phương án cấp nước dài hạn trong toàn vụ đông xuân 2016 - 2017. Ngoài việc thường xuyên theo dõi, cập nhật tình hình thời tiết và kiểm tra các công trình thủy lợi, các chi nhánh phối hợp với chính quyền địa phương khoanh vùng các khu vực có khả năng thiếu nước và có kế hoạch điều tiết cho từng khu vực cụ thể. Hiện tại, mực nước ở 156/163 hồ chứa do công ty quản lý đạt 100% dung tích thiết kế. Tuy nhiên, công ty vẫn cho người đắp bao tải đất nâng ngưỡng tràn xả lũ từ 0,2 - 0,4m tại 45 hồ chứa; chủ động bơm chuyển nước từ các hồ chứa có dung tích lớn điều tiết về các hồ chứa có nguy cơ khô kiệt.
Lê Phước