Thông tin Cục Dự trữ liên bang Mỹ (FED) có thể sẽ tăng lãi suất cơ bản sớm hơn dự kiến nếu thị trường lao động nước này duy trì đà tăng trưởng ổn định đã khiến Phố Wall hỗn loạn với sắc đỏ chiếm ưu thế trong phiên giao dịch ngày 15-7 (kết thúc vào sáng 16-7 giờ Việt Nam).
Theo khẳng định của Chủ tịch FED Janet Yellen tại buổi báo cáo Ủy ban Ngân hàng Thượng viện Mỹ, Ủy ban Thị trường mở liên bang (FOMC) - cơ quan hoạch định chính sách của FED, đang theo dõi chặt chẽ các chuyển động của nền kinh tế Mỹ để cân nhắc điều chỉnh chính sách lãi suất cơ bản - có thể là trong năm 2015.
Theo bà Yellen, bước đi này sẽ giúp Mỹ đạt được mục tiêu kép - đó là vừa tạo nhiều việc làm vừa kiềm chế lạm phát ở mức ổn định 2%. Tuy nhiên, cũng trong báo cáo trên, FED cảnh báo thực trạng các tập đoàn công nghệ đang làm ăn có lãi, như các tập đoàn truyền thông xã hội và công nghệ sinh học, dường như đã được định giá quá cao. Cảnh báo của FED đã khiến phiên giao dịch ở thị trường châu Á mở cửa ngày 16-7 biến động trong xu hướng tăng - giảm nhẹ. Bloomberg nhận định, “các nhà đầu tư đã có những thận trọng nhất định”. Trước đó, hồi tháng 2, FED cũng đã kêu gọi các nhà hoạch định chính sách phải đảm bảo rằng, cổ phiếu của các doanh nghiệp trên tăng mạnh sẽ không gây ra rủi ro hệ thống nào đối với các thị trường tài chính.
Dù biết rằng lãi suất thấp không thể kéo dài mãi mãi nhưng lịch trình nâng lãi suất vẫn là một câu hỏi lớn. Giới chuyên môn dự đoán từ nay tới giữa năm 2015, FED sẽ không tăng mức lãi suất cơ bản ngắn hạn chừng nào nhận thấy kinh tế Mỹ còn chưa tăng trưởng đủ mạnh. Trong bối cảnh hiện nay, việc thắt chặt chính sách tiền tệ cũng như tăng lãi suất là quyết định kém khôn ngoan. Vì theo bà Yellen, triển vọng nền kinh tế đầu tàu thế giới vẫn còn rất bấp bênh, tăng trưởng vẫn chậm chạp, thị trường nhà đất không có những tiến triển thật sự rõ nét trong khi các điều kiện về tín dụng bị thắt chặt. Chính sách thắt chặt tiền tệ là một trong những nguyên nhân kìm hãm đà phục hồi của nền kinh tế. Những quy định nghiêm ngặt đối với các ngân hàng và các thể chế tài chính phi ngân hàng được đề ra trong giai đoạn trước suy thoái là nguyên nhân cản trở Mỹ sớm đạt được mục tiêu ổn định hệ thống tài chính.
Trên cơ sở sự cải thiện của nền kinh tế, chuyện nâng lãi suất phải được tính đến. Trong khi đa số các nhà đầu tư đều dự đoán lãi suất sẽ tăng vào năm 2015, thì trong báo cáo đánh giá hàng năm về tình hình kinh tế Mỹ mới công bố tháng trước, Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) nhận định phải tới cuối năm 2017, nền kinh tế Mỹ mới bước vào thời kỳ phát triển đầy đủ và mạnh mẽ, tạo ra đủ việc làm và tăng đáng kể mức lương. Theo IMF, FED tiếp tục duy trì lãi suất của các khoản vay qua đêm giữa các ngân hàng thương mại ở mức gần như bằng 0% lâu hơn mức thị trường tài chính đang dự đoán là giữa năm 2015. Việc nâng lãi suất trước thời điểm kinh tế phát triển mạnh mẽ có thể khiến các thị trường chao đảo hoặc thậm chí làm chậm đà tăng trưởng của nền kinh tế. Tuy nhiên, việc để nền kinh tế đợi quá lâu mới nâng lãi suất có thể gây ra tình trạng bong bóng. Đây thật sự là một bước đi hết sức khó khăn của FED.
HẠNH CHI
