Đến ngày 15-5-2011, tất cả các phương tiện, thiết bị thuộc danh mục phương tiện, thiết bị sử dụng năng lượng trước khi đưa ra thị trường phải được dán nhãn năng lượng. Đó là quy định mà Thủ tướng Chính phủ đã ban hành. Tuy nhiên, theo ghi nhận của chúng tôi, cho đến nay các doanh nghiệp cũng như cơ quan chức năng chưa có động thái nào cho thấy đang chuẩn bị thực hiện quy định trên. Điều này thấy rõ tại các trung tâm mua sắm lớn trên địa bàn thành phố khi mà hầu như chưa có một sản phẩm nào được dán nhãn theo quy định.
Siêu thị... ấp úng
Ghi nhận của chúng tôi tại siêu thị điện máy Tự Do (trên đường Xô Viết Nghệ Tĩnh, quận Bình Thạnh) cho thấy, các mặt hàng điện tử sử dụng điện năng lớn như tủ lạnh, máy điều hòa, ti vi… của các hãng Panasonic, GL, Samsung hay mặt hàng tiêu thụ điện năng khác như quạt điện, bóng đèn huỳnh quang, compact, bình đun nước nóng… vẫn chưa có một thông tin cụ thể nào về sản phẩm. Có chăng chỉ là những thông tin khuyến mãi của siêu thị để thu hút khách hàng.
Một nhân viên bán hàng tại đây cho biết, chúng tôi cũng đã nhận được thông báo về việc đến ngày 15-5, các nhà cung cấp sản phẩm sử dụng điện năng phải thực hiện dán nhãn thông tin về năng lượng tiêu thụ trước khi đưa ra thị trường. Thế nhưng đến nay, chúng tôi vẫn chưa thấy có động thái gì. Rất nhiều khách hàng khi đến mua hàng đều hỏi về vấn đề này, nhưng siêu thị cũng chỉ biết trả lời là sắp có chứ cũng không dám nói rõ ngày nào, sợ khách hàng đến mà không thấy thì mất uy tín.
Tương tự, tại trung tâm mua sắm đồ điện tử Nguyễn Kim trên đường Trần Hưng Đạo - một trong những trung tâm điện máy lớn nhất TPHCM, cho đến thời điểm này, các nhà cung cấp sản phẩm chưa có tín hiệu gì cho thấy họ đang chuẩn bị dán nhãn công bố mức tiêu thụ năng lượng. Khi được khách hàng hỏi về mức tiêu hao năng lượng của sản phẩm, nhãn thông tin công bố mức tiêu thụ năng lượng của từng sản phẩm, hoặc sản phẩm nào tiết kiệm năng lượng, khả năng tiết kiệm như thế nào…, nhiều nhân viên siêu thị chỉ biết lắc đầu, cười.
Anh Nguyễn Văn Toàn, một khách hàng đi mua máy điều hòa tại đây cho biết đã đi nhiều trung tâm điện máy khác nhau để thử so sánh mức tiêu hao năng lượng của các hãng máy lạnh, nhưng chịu vì không có hãng nào công bố. Riêng siêu thị Thiên Hòa và siêu thị Chợ Lớn, có một vài sản phẩm ghi sản phẩm ghi tiết kiệm điện. Cụ thể như máy lạnh Reetech RC 12BM9, tủ lạnh Panasonic BJ183S hay quạt hơi lạnh Black… nhưng cũng chưa ghi rõ tiết kiệm điện như thế nào, so với các loại khác ra sao.
Chợ lẻ... càng mù mờ
Đến trung tâm điện máy còn mù mờ thì tại các cửa hàng bán lẻ, quy mô nhỏ dọc đường phố hay tại các chợ điện tử thì quy định về dán nhãn công bố thông tin mức tiêu thụ năng lượng càng mù mờ hơn. Các chủ hàng thậm chí còn chưa biết đến việc dán nhãn này là gì. Khi hỏi kỹ các chủ cửa hàng thì chỉ nhận được câu trả lời “chưa thấy các nhà cung cấp thông báo”.
Chị Trần Thị Hoa chủ một cửa hàng điện tử trên đường Quang Trung, Gò Vấp cho biết, mấy ngày nay nắng nóng, lượng khách đến mua hàng điện tử, nhất là mặt hàng quạt ASK và máy điều hòa tăng đột biến. Không ít khách cũng hỏi về sản phẩm được dán nhãn tiết kiệm năng lượng. Nhưng thực tế vẫn chưa thấy các doanh nghiệp có thông tin về vấn đề này. Anh Hoàng Văn Mười, quận 2 tâm sự, thời buổi giá cả tăng cao, tiết kiệm được cái gì hay cái đó. Nếu mình có thông tin cụ thể về các sản phẩm, không chỉ giảm được giá thành khi mua mà còn tiết kiệm tiền nhờ tiết kiệm điện. Thế nhưng, để tìm được những sản phẩm này cứ như mò kim đáy bể.
Cả cơ quan chức năng lẫn doanh nghiệp đều rối
Trao đổi về vấn đề này, anh Lê Việt Hùng, phụ trách Marketing Công ty TNHH điện tử Philips Việt Nam cho biết, công ty cũng nghe phong phanh về quy định này, nhưng cho đến nay chưa thấy có hướng dẫn nào cụ thể. Do vậy, chưa biết phải thực hiện ra sao. Ngoài ra, nếu bây giờ mà có hướng dẫn cũng khó xác định được thời gian triển khai do phải tính toán, cân đối lại chi phí đầu tư, sản xuất… Còn đại diện Sở Công thương TPHCM cho rằng, đây là vấn đề của Sở Khoa học và Công nghệ. Thế nhưng, khi chúng tôi trao đổi với Sở Khoa học và Công nghệ thì đơn vị này lại cho rằng liên quan đến vấn đề sử dụng, tiết kiệm năng lượng thì do Sở Công thương chủ trì thực hiện.
Đây là quy định cần thiết để người dân có thể thực hiện chủ trương tiết kiệm điện, nhất là trong bối cảnh khủng hoảng thiếu điện như hiện nay. Thế nhưng, với sự lúng túng từ doanh nghiệp đến cơ quan chức năng như hiện nay, đến bao giờ quy định trên mới có thể ứng dụng vào cuộc sống, hay chỉ “đánh trống bỏ dùi”, ban hành cho có còn thực thi được hay không thì tùy.
MINH HẢI - THU TRANG