Theo truyền thuyết, Măng Đen là tên một địa danh gọi chệch đi từ T’Măng Deeng (theo cách gọi của người Mơ Nâm, một dân tộc ít người ở vùng Bắc Tây Nguyên).
Theo tiếng Mơ Nâm, T’Măng có nghĩa là nơi ở hoặc vùng; Deeng là bằng phẳng và rộng lớn. T’Măng Deeng có nghĩa là ở nơi bằng phẳng, rộng lớn. Ngày nay, Măng Đen (thuộc huyện Kon Plông, tỉnh Kon Tum) là một địa danh nổi tiếng trên bản đồ du lịch Việt Nam, được du khách xa gần gọi là “Đà Lạt thứ hai” ở Tây Nguyên.
Từ truyền thuyết Măng Đen
Truyền thuyết của người Mơ Nâm kể rằng, từ xa xưa, phong cảnh ở đây đẹp như một vùng T’Măng Deeng (vùng phong cảnh rộng lớn ở trên trời), cả một vùng đất rộng trăm hoa khoe sắc. Các dòng suối nước trong vắt uốn lượn theo những cánh rừng già, qua những thác ghềnh xô vào vách đá tạo nên những âm thanh trầm hùng.
Trong rừng, thú nhiều vô kể, chúng sống với nhau chan hòa. Sau này, Plinh huynh (là vị thần cao nhất, có quyền lực nhất ở trên trời) cử 7 người con trai (trong số rất nhiều người con của mình) xuống vùng đất này lập làng, sinh sống. 7 người con đó là: Gu Kăng Đam, Gu Kăng Lung, Gu Kăng Rpong, Gu Kăng Zơ Ri, Gu Kăng Pô, Gu Kăng Ziu và Gu Kăng Săng. Mỗi chàng trai được Plinh huynh bắt cho một cô gái ở các vùng quê khác nhau về làm vợ. 7 cặp vợ chồng ấy lập 7 làng quanh vùng T’Măng Deeng.
Cảnh vật thiên nhiên tươi đẹp, đất đai trù phú, khí hậu ôn hòa, nên cuộc sống của người dân 7 làng trong vùng T’Măng Deeng rất sung túc. 7 vị thần cai quản dân ở đây thương yêu dân, chăm sóc cuộc sống cho dân hết mực. Các huynh dạy dân làm rẫy, làm nhà, dệt vải, săn bắt... Các huynh còn dạy cho con trai, con gái đánh cồng chiêng, uống rượu cần, hát dân ca, ca ngợi tình yêu, ca ngợi sự trường tồn của dân tộc họ.
Người dân ở các làng trong vùng T’Măng Deeng rất yêu thương nhau, đoàn kết bên nhau làm ăn, sinh sống. Đơn giản vì họ hiểu rằng, tất cả anh em đều là ruột thịt, cùng là con cháu của Plinh huynh. Cuộc sống của họ cứ thế trôi qua, những đứa trẻ sinh ra, lớn lên, trai thì vào rừng săn bắt, gái thì làm nương rẫy, trồng bông dệt vải.
Đến đô thị du lịch sinh thái
Cao nguyên Măng Đen là khu vực có khí hậu mát mẻ quanh năm, nhiều cảnh quan đẹp. Đặc biệt, ở đây có hệ thống rừng nguyên sinh với độ che phủ lớn, rừng thông lâu năm, nhiều hồ, thác tự nhiên, cảnh quan thiên nhiên kỳ thú, cùng với truyền thống văn hóa đặc sắc của người dân bản địa, đang hứa hẹn trở thành một vùng du lịch phát triển, với đặc thù rất riêng, thu hút khách du lịch trong và ngoài nước. Với tiềm năng lớn về du lịch như vậy, Măng Đen đang trở thành đô thị du lịch sinh thái cấp quốc gia.
Hiện nay, nhiều đô thị du lịch phát triển “nóng”, mật độ xây dựng cao, vấn đề môi trường sinh thái đang là thách thức không nhỏ. Riêng huyện Măng Đen có lợi thế là đô thị mới, được quy hoạch ngay từ đầu khi mật độ xây dựng còn thấp, dân số ít, nên có thể tạo được nét độc đáo, riêng biệt, đô thị gắn với thiên nhiên.
Tầm nhìn chiến lược cho Măng Đen trong tương lai là đô thị du lịch sinh thái tầm cỡ quốc gia, với tiêu chí: Không gian thoáng đẹp, mật độ xây dựng thấp từ 10% - 20%, tỷ lệ cây xanh nhiều, các tiện ích và dịch vụ đô thị chất lượng cao; các công trình xây dựng trong đô thị đặt vấn đề sinh thái lên hàng đầu. Đặc biệt, tại đô thị Măng Đen, hệ thống không gian mở được gắn kết chặt chẽ, kết nối hài hòa với hệ sinh thái rừng nguyên sinh và rừng thông xung quanh đô thị thành một thể thống nhất.
Theo bà Y Lang, Chủ tịch UBND huyện Kon Plông, vùng đất này có nhiều tiềm năng phát triển du lịch. Nếu thực hiện tốt quy hoạch, nơi đây có thể hình thành một đô thị sinh thái hàng đầu của Việt Nam.
GIA ĐỊNH
