Những phôi nấm linh chi thương phẩm chỉ có giá 5.000 - 6.000 đồng, nhưng nếu tạo dáng làm kiểng bonsai sẽ có giá 200.000 - 300.000 đồng, thậm chí tùy vào số lượng cành, kỹ thuật cắt ghép mà mỗi chậu bonsai có giá lên tới hàng triệu đồng. Kiểng bonsai làm từ nấm linh chi đang được dân thành thị ưa chuộng để trưng bày góc phòng, bàn làm việc…
“Nấm sạch”
Từ tháng 7-2015, các kỹ sư của Trung tâm Ứng dụng tiến bộ khoa học công nghệ (Sở KH-CN tỉnh Vĩnh Long) đã nghiên cứu thành công nấm linh chi tạo dáng kiểng bonsai. Anh Nguyễn Thanh Vũ, Phó trưởng Phòng Tư vấn dịch vụ (Trung tâm Ứng dụng tiến bộ khoa học công nghệ), chia sẻ: Một lần “lướt web” tình cờ anh thấy vài nơi tạo được những chậu bonsai từ nấm với nhiều hình thù lạ mắt nên anh cùng một số cộng sự tại trung tâm bắt tay cấy ghép thử nghiệm. Xuất phát từ sự yêu thích cái mới, cộng với kỹ thuật sẵn có, các kỹ sư trẻ Nguyễn Trung Sơn, Đặng Nguyệt Minh, Nguyễn Tiệp Khắc đã lao vào nghiên cứu kiểng nấm linh chi và gặt hái thành công.
Kiểng bonsai từ nấm linh chi
Loại nấm mà các kỹ sư tạo dáng bonsai là linh chi đỏ. Nấm được nuôi cấy hoàn toàn tự nhiên, có mùi thơm đặc trưng giúp thanh lọc không khí; đồng thời có tác dụng trị liệu tốt, giúp tăng trí nhớ, dưỡng tim, chữa trị tức ngực, thúc đẩy sự làm việc của hệ thống miễn dịch, chống lão hóa. Ngoài ra, loại nấm này rất được người dân thành thị ưa chuộng, dùng để trưng bày trong nhà, bàn làm việc vì họ cho rằng nấm linh chi bonsai đem lại may mắn, trường thọ.
Theo nhóm nghiên cứu, quy trình nấm linh chi có dòng đời từ phôi đến trưởng thành hơn 3 tháng. Nếu tạo hình bonsai thì vào khoảng tháng đầu, khi những túi phôi linh chi hình thành thân nấm sẽ thay đổi môi trường sống như nhiệt độ, ánh sáng... Sau đó chọn giải pháp tưới tiêu hợp lý giúp nấm linh chi phát triển, thích nghi với điều kiện mới, từ đó hình thành các tai nấm với những hình thù độc đáo và lạ mắt.
Theo anh Vũ, kiểng bonsai từ nấm linh chi có quy trình chăm sóc như nấm thương phẩm, rất thân thiện với môi trường, không sử dụng hóa chất độc hại, có thể trưng bày.
Triển vọng tăng giá trị
Những phôi nấm thương phẩm chỉ có giá từ 5.000 - 6.000 đồng, nhưng nếu tạo dáng kiểng bonsai sẽ có giá 200.000 - 300.000 đồng, thậm chí tùy vào số lượng cành, kỹ thuật cắt ghép mà mỗi chậu bonsai giá lên tới hàng triệu đồng. Mô hình đang mở hướng mới nâng cao giá trị sản phẩm. Hiện hàng trăm phôi nấm linh chi kiểng đang được cán bộ trung tâm tiếp tục nghiên cứu, hứa hẹn sẽ đưa ra thị trường những sản phẩm độc đáo.
Theo nhóm nghiên cứu, tùy cách chăm sóc mà kiểng nấm linh chi có thể sống được từ 6 - 12 tháng. Khi nấm khô có thể hái và cắt lát mỏng nấu nước uống. Để chăm sóc loại kiểng này được lâu dài, chỉ cần để trong nhà, mỗi ngày tưới sương 2 - 3 lần, cứ làm đều đặn như vậy có thể kéo dài tuổi thọ của loại kiểng nấm linh chi này.
Ngoài nấm linh chi kiểng, những năm qua, trung tâm còn nghiên cứu nhiều sản phẩm mới lạ như: túi phôi nấm linh chi và bào ngư, cà chua ghép kháng bệnh héo rũ, béc phun cải tiến vừa rẻ vừa hiệu quả lâu dài, cấy mô phong lan, giàn treo trồng rau kiểng có hệ thống tưới tự động...
HOÀNG NGUYỄN