Đổi thay ở CHDCND Triều Tiên

CHDCND Triều Tiên (Triều Tiên) ngày 25-7 cho biết, nước này sẵn sàng thực hiện các biện pháp cải cách kinh tế dựa theo những chỉ thị của nhà lãnh đạo Kim Jong-un. Nhiều nguồn tin ở Triều Tiên và Trung Quốc cho biết các biện pháp kể trên dự kiến sẽ được thực thi từ ngày 1-9, song cũng có thể được thực hiện dần dần theo từng giai đoạn từ ngày 1-8 tới.

Cải cách toàn bộ nền kinh tế

Còn nhớ trong bài diễn văn đầu tiên trước công chúng hồi tháng 4, ông Kim Jong-un đã khẳng định đảng cương quyết cải thiện đời sống của 24 triệu người dân để không ai còn phải thắt lưng buộc bụng nữa.

Các nhà quan sát cho rằng ông Kim Jong-un kể từ nay có nhiều sự lựa chọn hơn cha ông mình ngày trước để đấu tranh chống nạn đói. Triều Tiên có dồi dào lực lượng nhân công được học bài bản và sẵn sàng làm việc không vì lợi ích cá nhân. Về lâu dài, giải pháp tốt nhất sẽ là hướng đất nước đi theo con đường công nghiệp nhẹ, có thể bán tài nguyên mua lương thực. Đây cũng là điều Hàn Quốc đã thực hiện và nhờ đó nước này không phải hứng chịu cuộc khủng hoảng lương thực nghiêm trọng nào trong suốt 40 năm qua.

Nhật báo Dong-A của Hàn Quốc ngày 25-7 đưa tin tướng Ri Yong-ho của Triều Tiên, người vừa bị bãi miễn mọi chức vụ, đã bị bắt khi đang chỉ trích chính sách mở cửa của nhà lãnh đạo Kim Jong-un. Trước đó, việc bãi nhiệm ông Ri Yong-ho và khoảng 20 quan chức hàng đầu (số liệu của Chính phủ Hàn Quốc), theo đánh giá của các nhà phân tích là nhằm mở đường cho nhà lãnh đạo trẻ Kim Jong-un và ông Jang Song-thaek (em rể của lãnh tụ Kim Nhật Thành) cải cách việc quản lý kinh tế yếu kém. Ông Jang Song-thaek từ lâu luôn ủng hộ cải cách kinh tế. Chính việc thúc đẩy cải cách được coi là nguyên nhân khiến ông này phải có một thời gian sống lưu vong, nhưng sau đó quay về và trở thành người hỗ trợ đắc lực cho ông Kim Jong-un trước khi vị đại tướng trẻ tiếp quản vai trò lãnh đạo tối cao của đất nước Triều Tiên. Các nhà phân tích nhận định nỗ lực xây dựng nền kinh tế theo định hướng thị trường đã thất bại, lần gần đây nhất là quyết định đột ngột định giá lại tiền tệ hồi cuối năm 2009, gây nên sự phản ứng rộng và mạnh mẽ hiếm có trong người dân Triều Tiên khiến nhiều quan chức bị bãi nhiệm.

Theo Reuters, Triều Tiên đã lập một ủy ban đặc biệt để tiếp nhận quyền kiểm soát nền kinh tế từ tay quân đội, đứng hàng hàng thứ 4 trong số những đội quân lớn nhất thế giới với khoảng 1,2 triệu quân nhân được cố lãnh đạo Kim Jong-il trao quyền điều hành mọi hoạt động của đất nước. Cũng theo các nguồn tin của Reuters, ông Kim Jong-un đã thiết lập một “nhóm cải cách kinh tế” trong đảng Lao động Triều Tiên để nghiên cứu kinh nghiệm từ người láng giềng Trung Quốc. Giáo sư Yoo Ho-yeol ở Seoul nhận định sắp tới chắc chắn Bình Nhưỡng sẽ tăng các dự án liên doanh với Trung Quốc.

Một nhà lãnh đạo cởi mở

Hôm 26-7, Truyền hình quốc gia Triều Tiên lần đầu tiên thông báo nhà lãnh đạo trẻ Kim Jong-un đã kết hôn, trái hẳn với truyền thống lâu nay của đất nước còn bí ẩn đối với thế giới này. Cũng tương phản với nét nghiêm nghị của cha, hình ảnh ông Kim Jong-un gần đây trên các phương tiện truyền thông chính thức của Triều Tiên là một lãnh đạo cởi mở. Ông đi tham quan các hội chợ, nói chuyện thường xuyên trước công chúng và vỗ tay tán thưởng tại một buổi hòa nhạc rock. Kể từ khi ông Kim Jong-un lên nắm quyền, phụ nữ Triều Tiên có được nhiều quyền tự do hơn, đơn cử là việc được phép mặc váy ngắn. Ông Kim Jong-un còn khuyến khích dân chúng ăn hamburger, khoai tây chiên, dùng điện thoại di động, mạng internet. Một số giáo sư của các trường đại học hàng đầu cũng được cử đi học tiếng Anh và chuyên ngành kinh tế thương mại tại Canada.

Lan Anh